Muzeum Historyczne Miasta Krakowa jest samorządową instytucją kultury i działa
w szczególności na podstawie:
1) ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 1997 r. Nr 5, poz. 24 z późn. zm.), zwaną dalej „ustawą o muzeach",
2) ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 z późn. zm.), zwaną dalej „ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej",
3) ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.), zwaną dalej „ustawą o finansach publicznych",
4) statutu.
5) strategii na lata 2006-2014
6) kodeksu etyki zawodowej ICOM
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa 1 stycznia 1994 r. zostało wpisane do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez organizatora Gminę Miejską Kraków pod numerem IV/5/1994. Muzeum posiada osobowość prawną, zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. nr 13, poz. 123 z 2001 r. z późniejszymi zmianami). Zgodnie z postanowieniami ustawy o muzeach (art. 8) ogólny nadzór nad muzeum sprawuje Minister Dziedzictwa i Kultury Narodowej, bezpośredni nadzór (art.5, ust..4) sprawuje Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa. 21 września 2005 r. Muzeum zostało wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów pod nr DDN-IV/PRM/84/05 prowadzonego przez Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego.
Od 2005 r. muzeum jest członkiem, powstałej w Paryżu w 1946 r., Międzynarodowej Rady Muzeów (ang. International Counsil of Museums - ICOM), międzynarodowej organizacji pozarządowej zrzeszającej muza i ich pracowników. Liczącej obecnie 15 000 członków
z całego świata. ICOM działa na rzecz promocji i rozwoju muzeów oraz zawodu muzealnika.
15 Ogólne Zgromadzenie ICOM w dniu 4 listopada 1986 r. w Buenos Aires, w Argentynie uchwaliło kodeks etyki zawodowej Międzynarodowej Rady Muzeów. „Wyraża on podstawowe zasady etyki zawodowej, poszanowanie których uważa się za minimalny warunek uprawiania zawodu pracownika muzeum". Kodeks ten, przetłumaczony na ponad 20 języków, precyzyjnie określa zasady nabywania i udostępniania zbiorów, określa też zakres osobistej odpowiedzialności wobec zbiorów, publiczności i zawodu.
http://icom.museum/