I. Podstawy prawne:
1. Ustawa z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 113 poz. 1207 z późn. zm.).
2. Ustawa z dnia 6 grudnia 2002 r. o świadczeniu usług ratownictwa medycznego (Dz. U. Nr 241, poz. 2073).
3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 maja 2002 r. w sprawie trybu tworzenia powiatowych, wojewódzkich i krajowych rocznych planów zabezpieczania medycznych działań ratowniczych (Dz. U. Nr 79, poz. 721).
II. Stan prawny:
1. Art. 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2002 r. o świadczeniu usług ratownictwa medycznego (Dz. U. Nr 241, poz. 2073) zmienił art. 44 b ustawy z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 113 poz. 1207), powodując przesunięcie stosowania do dnia 31 grudnia 2004 r. przepisów ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym (w tym art. 17 i 19, które dotyczą zadań Prezydenta Miasta w zakresie systemu ratownictwa medycznego na obszarze Krakowa, w tym organizacji i finansowania bieżącej działalności centrum powiadamiania ratunkowego) – obowiązującymi są: art. 3, 22, 23, 24 ust. 1-5 i 9-13, art. 35, 39 pkt 2, art. 41 i 44 ust. 1-3.
2. Z dniem 1 października 2004 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135), której art. 219 zawiesił stosowanie przepisów wymienionych w pkt 1 do dnia 31 grudnia 2005 r.
A. Centrum Powiadamiania Ratunkowego Miasta Krakowa
1. Centrum powiadamiania ratunkowego jest zintegrowanym stanowiskiem dyspozytorskim służb ratowniczych - art. 4 ustawy z dnia 6 grudnia 2002 r. o świadczeniu usług ratownictwa medycznego - Dz. U. Nr 241, poz. 2073).
2. Tworzenie centrów powiadamiania ratunkowego jest jednym z etapów budowania jednolitego i powszechnego krajowego systemu ratownictwa, określonego w ustawie z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 113 poz. 1207 z późn. zm.).
3. Zadaniami centrum powiadamiania ratunkowego w zakresie usług ratownictwa medycznego są:
1. przyjmowanie powiadomień o stanach nagłego zagrożenia życia lub zdrowia, ustalanie priorytetów i niezwłoczne wydawanie dyspozycji jednostkom, świadczącym usługi ratownictwa medycznego, którymi są:
szpitalne oddziały ratunkowe,
zespoły ratownictwa medycznego, w tym lotnicze pogotowie ratunkowe,
2. przekazywanie niezbędnych informacji osobom udzielającym pierwszej pomocy, w szczególności przed przybyciem zespołu ratownictwa medycznego na miejsce zdarzenia,
3. przekazywanie kierującemu działaniami ratowniczymi niezbędnych informacji ułatwiających podejmowanie rozstrzygnięć na miejscu zdarzenia,
4. przekazywanie niezbędnych informacji o stanach zagrożenia życia lub zdrowia innym jednostkom wykonującym zadania w zakresie ratownictwa medycznego,
5. koordynacja medycznych działań ratowniczych podejmowanych przez poszczególne jednostki, o których mowa w punkcie 1, a także działań podejmowanych przez inne jednostki uczestniczące w działaniach ratowniczych, takich jak: specjalistyczne jednostki ratowniczo-gaśnicze Państwowej Straży Pożarnej (chemiczne, ekologiczne, wodne, techniczne, wysokościowe) oraz jednostki Policji.
4. Znowelizowana ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym stanowi, iż od dnia 1 stycznia 2006 r. zarządzanie systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne na obszarze Miasta Krakowa, przy pomocy Centrum Powiadamiania Ratunkowego (CPR), staje się zadaniem Prezydenta Miasta Krakowa.
5. Centrum Powiadamiania Ratunkowego działające na terenie i w obiektach Krakowskiego Pogotowia Ratunkowego (KPR) w Krakowie przy ul. św. Łazarza 14, obejmujące obszar Miasta Krakowa i Powiatu Krakowskiego, utworzono na mocy porozumień zawartych w 2003 r. przez Miasto Kraków z Powiatem Krakowskim oraz z Krakowskim Pogotowiem Ratunkowym. Utworzenie w Krakowskim Pogotowiu Ratunkowym CPR dla Miasta Krakowa było planowane już od 2001 r. W Planie Zabezpieczenia Działań Ratowniczych dla województwa małopolskiego na rok 2005 ujęto Centrum Powiadamiania Ratunkowego dla Miasta Krakowa, Powiatu Krakowskiego.
6. CPR tworzony jest w trosce o zapewnienie wszystkim osobom przebywającym na terenie Miasta Krakowa i Powiatu Krakowskiego szybkiej i skutecznej pomocy w stanach zagrożenia zdrowia i życia oraz sprostaniu wymogom przepisów ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, po jej wejściu życie po dniu 31 grudnia 2005 r.
7. Głównym celem zorganizowania CPR jest poprawa parametrów operacyjnych przeprowadzanych akcji ratowniczych, w tym obniżenia kosztów związanych z przekazywaniem informacji, skrócenia czasu powiadamiania jednostek ratunkowych oraz dojazdu do miejsca zdarzenia, właściwego doboru sił i środków niezbędnych do skutecznego prowadzenia działań ratowniczych oraz stworzenia jednolitej ewidencji zdarzeń.
8. Organizowany w ramach ratownictwa medycznego system łączności z CPR gwarantuje bezpłatną i powszechnie dostępną łączność z dowolnego miejsca w województwie z odpowiednim centrum dyspozycyjnym, a jednocześnie wewnętrzną komunikację jednostek ratunkowych i ośrodków zarządzania kryzysowego (powiatowych i wojewódzkiego). Urządzenia telekomunikacyjne CPR dostosowywane są do sprostania wymogom ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, obowiązującym po 31 grudnia 2005 r. Uwzględniają one zadania operatora systemu łączności oraz system łączności przywoławczej przewodowej i bezprzewodowej, łączności wewnątrzsystemowej i łączności zewnętrznej oraz standardy istniejące w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
B. Szpitalne oddziały ratunkowe
Od dnia 1 lutego 2004 r. na terenie Miasta Krakowa w miejsce tzw. systemu „ostrych dyżurów” chirurgicznych uruchomiono sieć Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych (SOR), która obejmuje poszczególne części Miasta. Obszar przyporządkowany oznacza wyznaczoną część Miasta (zwykle obejmuje kilka dzielnic pomocniczych Miasta Krakowa), z której w razie zaistnienia zdarzenia powodującego zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta – zespół wyjazdowy (karetka pogotowia) przywozi pacjenta do wskazanego dla niego Szpitalnego Oddziału Ratunkowego. Przyjęte rozwiązanie dotyczy jedynie pacjentów przywożonych po wypadkach i na wezwanie zespołu wyjazdowego (karetki pogotowia). We wszystkich pozostałych wypadkach, np. kiedy pacjent sam zgłasza się do SOR, zachowana została zagwarantowana przepisami prawa zasada wolnego wyboru świadczeniodawcy (konkretnego szpitala lub lekarza). Każdy zgłaszający się pacjent jest przyjmowany w SOR niezależnie od miejsca zamieszkania.
Wykaz szpitali krakowskich, w których działają Szpitalne Oddziały Ratunkowe