Jak usprawnić ruch na ulicach Krakowa? Wbrew pozorom przy takim wzroście liczby samochodów nie wystarczy rozbudowa dróg i nowych tras, ale ważne jest też zachęcenie krakowian do częstszego korzystania z komunikacji zbiorowej. Transport publiczny ma być szybszy, tańszy, niezawodny i ogólnie mieć uprzywilejowaną pozycję w mieście. Służy temu m.in. Zintegrowany System Sterowania Ruchem.
W dniach 3-4 grudnia w Krakowie odbędzie się ogólnopolska „ITS Kraków 2015". Organizatorami wydarzenia jest Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu, Miasto Kraków i Politechnika Krakowska. Honorowy patronat nad wydarzeniem objęli Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski i rektor PK Prof. Kazimierz Furtak.
Prędkość nie niższa niż 24 km/h to wyznacznik Krakowskiego Szybkiego Tramwaju, którego pierwsza linia została uruchomiona w 2008 r. z Kurdwanowa do osiedla Krowodrza Górka. Dla mieszkańców tych osiedli, którzy pamiętają, gdy do centrum Krakowa można było dojechać tylko autobusem, stojąc niemal przez połowę drogi w korku, był to skok cywilizacyjny. Okazało się, że dzięki odcinkom bezkolizyjnych torowisk i bezwzględnemu priorytetowi na wybranych skrzyżowaniach, trawmajem można pokonać tę trasę znacznie szybciej niż np. samochodem.
Sprawne pokonywanie skrzyżowań zapewnia System Sterowania Ruchem. W skrócie jego działanie polega na tym, że skrzyżowanie wyposażone jest w sterownik sygnalizacji świetlnej (komputer przemysłowy zainstalowany w obudowie na skrzyżowaniu), do którego podłączone jest radio, kamery oraz pętle indukcyjne (wbudowany w nawierzchnię jezdni przewód, który wykrywa zbliżające się pojazdy) a do tego jeszcze detektor i inne czujniki jak przyciski dla pieszych.
- Każdy sterownik dostosowuje działanie do tego, co dzieje się na skrzyżowaniu, np. czy tramwaj wjeżdża lub zjeżdża ze skrzyżowania, albo czy czeka na wjazd długa kolejka samochodów. Oczywiście piesi też nie mogą zbyt długo oczekiwać na swoją kolej – mówi Łukasz Gryga, główny Specjalista ds. Zarządzania ruchem z Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu.
W ramach systemu uruchomione zostały elektroniczne tablice na przystankach z informacją dla pasażerów o czasie przyjazdu tramwaju lub utrudnieniach w ruchu, dostosowane także do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wartość projektu „Rozwój systemu Zarządzania transportem publicznym w Krakowie" to 47 mln zł, z czego dofinansowanie wynosi nieco ponad 32,6 mln zł.
- Kraków był jednym z pierwszych miast, który wprowadził system sterowania ruchem i informację pasażerską na przystankach. W ciągu lat system objął znaczną część obszaru miasta i każda nowa inwestycja tramwajowa i drogowa, jest podpinana do tego systemu – mówi Sebastian Idzik, szef projektu z ZIKIT.
Ponadto rok temu w Krakowie uruchomione zostało nowoczesne Centrum Sterowania Ruchem ZIKiT przy ul. Centralnej, które nadzoruje m.in. system sygnalizacji, sytuację na drogach i skrzyżowaniach, tunel szybkiego tramwaju oraz parking Park&Ride Czerwone Maki. Dzięki temu o wiele szybciej będzie można interweniować w takich sprawach jak wykolejenie tramwaju, zderzenie czy awaria. Wszystkie informacje o tym co się dzieje na drogach, wyświetlane są na monitorze. Dyspozytornia przyjmuje też zgłoszenia bezpośrednio od mieszkańców pod nr telefonu 12 616 75 55.
Warto dodać, że System Nadzoru Ruchu Tramwajowego to główny element projektu „Rozwój systemu Zarządzania transportem publicznym w Krakowie". Drugi to „Obszarowy System Sterowania Ruchem" (UTCS), który skupia się na obsłudze ruchu kołowego (samochody, autobusy). Mierzona jest liczba pojazdów i ich prędkość i w zależności od tego przydzielone jest zielone światło. Działa on na 178 skrzyżowaniach, głównie w ciągu ul. Bronowickiej, al. Pokoju, Nowohuckiej, Alejach Trzech Wieszczów. - W rezultacie czas przejazdu komunikacji zbiorowej został skrócony o 10 proc., a o 7 proc. w przypadku samochodów osobowych – mówi Łukasz Gryga.
Jak do tej pory w Krakowie w ramach systemu działa 178 sygnalizacji świetlnych (spośród 274 wszystkich sygnalizatorów), 330 kamer, które przesyłają obraz do Centrum Sterowania Ruchem (z czego 147 kamer obrotowych), a informacja na przystankach tramwajowych wyświetla się na 317 tablicach „ledowych" i 14 LCD. Oprócz tego są na głównych trasach zamontowane są 32 tablice dla kierowców informujące o utrudnieniach, objazdach, warunkach pogodowych (np. ryzyko gołoledzi), czasie przejazdu. Takie tablice są widoczne np. na Alejach Trzech Wieszczów i 29 Listopada czy ul. Mogilskiej.
Konferencja „ITS Kraków 2015".organizowana jest w ramach projektów: „Rozwój systemu Zarządzania transportem publicznym w Krakowie" oraz „Przebudowa linii tramwajowej na odcinku Rondo Mogilskie –al. Jana Pawła II- Plac Centralny wraz z systemem sterowania ruchem w Krakowie".