interpretacja 200

Rodzaj dokumentu interpretacja indywidualna

Sygnatura                PD-03-4.3120.8.3.2022.GK

Data                         2022.05.18

Autor                       Prezydent Miasta Krakowa

Istota interpretacji Podatek od nieruchomości – zwolnienie infrastruktury kolejowej

Z interpretacji indywidualnej usunięto dane identyfikujące wnioskodawcę oraz inne podmioty wskazane w treści interpretacji zgodnie z art. 14i § 3 w związku z art. 14j § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Osoba odpowiedzialna za wyłączenie powyższych danych: Grzegorz Kasprzak

 

INDYWIDUALNA INTERPRETACJA PODATKOWA

 

Działając na podstawie art. art. 14b § 1 w zw. z art. 14j § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 27.08.2020 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczących podatku od nieruchomości

uznaję, że stanowisko Wnioskodawcy w świetle przedstawionego we wniosku zaistniałego stanu faktycznego

1) w zakresie pytania pierwszego jest nieprawidłowe,

2) w zakresie pytania drugiego jest prawidłowe.

 

UZASADNIENIE

 

I

W dniu 27.08.2020 r. do Prezydenta Miasta Krakowa wpłynął wniosek (…) S.A. w Warszawie o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości.

Interpretacja z dnia 3 lutego 2021 r. nr PD-03-4.3120.8.3.2020.GK została zaskarżona do sądu administracyjnego. Wyrokiem z dnia 6 maja 2021 r. sygn. akt I SA/Kr 305/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uznał, że stanowisko organu podatkowego jest nieprawidłowe i uchylił w całości zaskarżoną interpretację indywidualną, a oceną tą podtrzymał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 grudnia 2021 r. III FSK 4477/21. Odpis wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego wpłynął do Prezydenta Miasta Krakowa w dniu 18 marca 2022r.

Wnioskodawca przedstawił opis zaistniałego stanu faktycznego, zgodnie z którym Jego podstawowym przedmiotem działalności jest produkcja ciepła sieciowego i energii elektrycznej. W celu zapewnienia transportu odpowiednich materiałów, urządzeń oraz innych elementów potrzebnych dla funkcjonowania oddziału, posiada on bocznicę kolejową o nazwie Bocznica (…) w Krakowie (dalej: (…) w Krakowie). Bocznica ta jest bocznicą szlakową, odgałęziającą się od linii kolejowej 947 Kraków Olsza - Kraków Łęg w km 3,325, rozjazdem zwyczajnym nr 100, jest początkiem toru bocznicowego nr 101.

Bocznicę tworzą linie kolejowe normalnotorowe, tj. o szerokości torów 1435 mm i nie są wykorzystywane do przewozu osób.

Spółka zawarła z licencjonowanym przewoźnikiem kolejowym umowę bocznicową określającą warunki eksploatacji bocznicy kolejowej (…) S.A. Oddział nr 1 w Krakowie, tym samym ruch pociągów po bocznicy kolejowej jest dokonywany przez licencjonowanego przewoźnika kolejowego. Zgodnie z zapisami umowy ruch pociągów do punktu zdawczo-odbiorczego położonego na bocznicy kolejowej Spółki jest dokonywany wyłącznie przez licencjonowanego przewoźnika kolejowego, natomiast dalsze czynności manewrowe są wykonywane przez Konsorcjum, w skład którego wchodzą licencjonowani przewoźnicy kolejowi.

Dodatkowo licencjonowani przewoźnicy kolejowi w sposób kompleksowy obsługują pracę bocznicy kolejowej Spółki, aktywnie współpracując z delegowanymi pracownikami Wnioskodawcy. Licencjonowany przewoźnik kolejowy obsługuje bocznicę kolejową (…) S.A. Oddział nr 1 w Krakowie, poprzez obsługę torów zdawczo - odbiorczych i punktów ładunkowych. W konsekwencji wszelkie ruchy pociągów do punktów zdawczo-odbiorczych oraz manewry na bocznicy kolejowej Spółki wykonują licencjonowani przewoźnicy kolejowi.

Ponadto w celu ustalenia zasad i organizacji bezpiecznego prowadzenia ruchu kolejowego na bocznicy opracowano Regulamin pracy bocznicy kolejowej (…) S.A. Oddział nr 1 w Krakowie. Wskazany regulamin został uzgodniony z zarządcą infrastruktury kolejowej PKP PLK S.A., za pośrednictwem którego bocznica kolejowa Spółki została połączona z siecią kolejową PKP PLK S.A. Spółka posiada również świadectwo bezpieczeństwa wydane przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, potwierdzające zdolność bezpiecznego prowadzenia ruchu kolejowego i bezpiecznej eksploatacji pojazdów kolejowych w obrębie bocznicy kolejowej.

Bocznica kolejowa położona jest na kilku działkach ewidencyjnych, w różny sposób oznaczonych w ewidencji gruntów i budynków głównie jako Ba - tereny przemysłowa oraz Tk - tereny kolejowe. Grunty zajęte bezpośrednio przez elementy infrastruktury kolejowej zajmują od kilku do kilkunastu procent całej powierzchni działki ewidencyjnej, bądź powierzchnia działki ewidencyjnej w przeważającej części zajęta jest przez elementy infrastruktury kolejowej. Działki niezajęte w całości przez elementy infrastruktury kolejowej mogą być również zajęte przez inne budynki lub budowle niezwiązane z infrastrukturą kolejową.

Spółka zamierza wykorzystywać bocznice kolejową w opisany powyżej sposób także w przyszłości.

 

II

W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się o wykładnię przepisów ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych, poprzez odpowiedzi na pytania:

1) Czy grunty i budowle wchodzące w skład bocznicy kolejowej (…) w Krakowie, stanowiące infrastrukturę kolejową, które są udostępniane licencjonowanym przewoźnikom kolejowym, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od nieruchomości z przepisu art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2019, poz. 1170; dalej: UPiOL)?

2) Czy zwolnienie w podatku od nieruchomości z przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 UPiOL obejmuje całe działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy infrastruktury kolejowej?

 

III

Spółka stoi na stanowisku, iż:

1) grunty i budowle wchodzące w skład bocznicy kolejowej (…) w Krakowie podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od nieruchomości na mocy przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 UPiOL w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017 roku, gdyż stanowią infrastrukturę kolejową i są udostępniane licencjonowanym przewoźnikom kolejowym;

2) zwolnieniu w podatku od nieruchomości z przepisu art. 7 ust. 1 UPiOL podlegają całe działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy infrastruktury kolejowej.

 

IV

Uzasadniając stanowisko w zakresie pytania pierwszego, Wnioskodawca podał, że zgodnie z nowym brzmieniem przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 UPiOL, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017 roku, zwalnia się od podatku od nieruchomości grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym, która:

• jest udostępniana przewoźnikom kolejowym lub

• jest wykorzystywana do przewozu osób, lub

• tworzy linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435mm.

Jak wskazuje Wnioskodawca, zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od zasady równości i powszechności obowiązku podatkowego, a co za tym idzie powinny być interpretowane ściśle. Z uwagi na fakt, iż bocznice kolejowe tworzą linie kolejowe o standardowej szerokości torów 1435 mm, zwolnienie przedmiotowych obiektów z podatku od nieruchomości na podstawie przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 UPiOL będzie możliwe po łącznym spełnieniu następujących przesłanek:

a) grunty, budynki i budowle muszą stanowić elementy wchodzące w skład infrastruktury kolejowej zgodnie z ustawą z dnia 28 marca 2003 roku o transporcie kolejowym,

b) infrastruktura kolejowa jest udostępniana przewoźnikom kolejowym lub służy do przewozu osób.

W celu ustalenia zakresu przedmiotowego zwolnienia, w opinii Wnioskodawcy należy w pierwszej kolejności określić elementy wchodzące w skład infrastruktury kolejowej na podstawie UTK. Zgodnie z przepisem art. 4 pkt 1 UTK przez infrastrukturę kolejową należy rozumieć elementy określone w załączniku nr 1 do ustawy.

Natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do UTK w skład infrastruktury kolejowej wchodzą następujące elementy, pod warunkiem że tworzą część linii kolejowej, bocznicy kolejowej lub innej drogi kolejowej, lub są przeznaczone do zarządzania nimi, obsługi przewozu osób lub rzeczy, lub ich utrzymania:

1) tory kolejowe, w tym rozjazdy i skrzyżowania torów, wchodzące w ich skład szyny, szyny żłobkowe, kierownice, odbojnice, prowadnice, zwrotnice, krzyżownice i inne elementy rozjazdów, podkłady kolejowe i przytwierdzenia, drobne elementy nawierzchni kolejowej, podsypka w tym tłuczeń i piasek;

2) obrotnice i przesuwnice;

3) podtorze, w szczególności nasypy i przekopy, systemy kanałów i rowów odwadniających, rowy murowane, ściany osłonowe, roślinność posadzona w celu ochrony skarp;

4) obiekty inżynieryjne: mosty, wiadukty, przepusty i inne konstrukcje mostowe, tunele, przejścia nad i pod torami, mury oporowe i umocnienia skarp;

5) nastawnie, urządzenia sterowania ruchem kolejowym, w tym urządzenia zabezpieczające, sygnalizacyjne i łącznościowe na szlaku, w stacjach i stacjach rozrządowych, urządzenia służące do wytwarzania, przetwarzania i dystrybucji prądu elektrycznego do celów sygnalizacji i łączności; budynki, w których takie urządzenia lub instalacje się znajdują; przytorowe urządzenia kontroli bezpiecznej jazdy pociągów i wykrywania stanów awaryjnych w przejeżdżającym taborze; hamulce torowe; urządzenia do ogrzewania rozjazdów;

6) perony wraz z infrastrukturą umożliwiającą dotarcie do nich pasażerom, pieszo lub pojazdem, z drogi publicznej lub dworca kolejowego;

7) rampy towarowe, w tym w terminalach towarowych, wraz z drogami dowozu i odwozu towarów do dróg publicznych;

8) drogi technologiczne i przejścia wzdłuż torów, mury ogradzające, żywopłoty, ogrodzenia, pasy przeciwpożarowe, zasłony odśnieżne;

9) przejazdy kolejowo-drogowe i przejścia w poziomie szyn, w tym urządzenia i systemy służące zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu drogowego i pieszego;

10) systemy oświetleniowe do celów ruchu kolejowego i bezpieczeństwa;

11) urządzenia przetwarzania i rozdziału energii elektrycznej na potrzeby zasilania trakcyjnego: podstacje, kable zasilające pomiędzy podstacjami i przewodami jezdnymi, sieć trakcyjna wraz z konstrukcjami wsporczymi, trzecia szyna z konstrukcjami wsporczymi;

12) grunty, oznaczone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy wymienione w pkt 1-11.

Wnioskodawca podkreśla, iż nowy zakres zwolnienia z podatku od nieruchomości infrastruktury kolejowej oraz nowe brzmienie definicji ustawowej infrastruktury kolejowej zostały wprowadzone ustawą z dnia 16 listopada 2016 roku o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1923; dalej: Ustawa zmieniająca UTK). Zgodnie z uzasadnieniem do Ustawy zmieniającej UTK w wyniku przedmiotowej zmiany dostosowano brzmienie przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 UPiOL do zmiany pojęć stanowiących w UTK. Ponadto zaproponowana zmiana miała na celu dostosowanie przedmiotowego zwolnienia do zwolnienia dotyczącego transportu kolejowego, poprzez objęcie zwolnieniem również budynków, np. nastawni kolejowych.

Dodatkowo należy również wskazać, że celem regulacji wprowadzonych za pomocą Ustawy zmieniającej UTK było dostosowanie krajowych norm prawnych w zakresie transportu kolejowego do zmiany prawa Unii Europejskiej wprowadzonej postanowieniami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE z dnia 21 listopada 2012 roku w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego (Dz. Urz. UE L 343 z 14.12.2012, str. 32).

Natomiast bocznica kolejowa definiowana jest w przepisie art. 4 pkt 10 UTK, zgodnie z którym przez bocznicę kolejową należy rozumieć wyznaczoną przez zarządcę infrastruktury drogę kolejową, połączoną bezpośrednio lub pośrednio z linią kolejową, służącą do wykonywania czynności ładunkowych, utrzymaniowych lub postoju pojazdów kolejowych albo przemieszczania i włączania pojazdów kolejowych do ruchu po sieci kolejowej.

Na podstawie powyższego należy stwierdzić, iż bocznica kolejowa (…) w Krakowie, z uwagi na połączenie z linią kolejową oraz sposób wykorzystywania stanowi bocznicę kolejową na gruncie UTK, a w konsekwencji, z uwagi na regulacje wprowadzone Ustawą zmieniającą UTK, stanowi obecnie również infrastrukturę kolejową (w stanie prawnym do dnia 31 grudnia 2016 roku bocznice kolejowe nie stanowiły infrastruktury kolejowej). Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, została spełniona pierwsza przesłanka dla objęcia bocznicy kolejowej zwolnieniem, o którym mowa w przepisie art. 7 ust. 1 pkt 1 UPiOL.

W ramach kolejnej przesłanki „udostępniana przewoźnikom kolejowym, w opinii Wnioskodawcy, nowe brzmienie zwolnienia w zakresie pojęcia „udostępniania” powinno być interpretowane jako odnoszące się do czynności faktycznej. Należy bowiem zderzyć ze sobą obecnie i poprzednio obowiązującą regulację w tym zakresie, mianowicie:

• Jest obowiązany do jej udostępniania (poprzedni stan prawny),

• Jest udostępniana (aktualny stan prawny).

W konsekwencji należy stwierdzić, iż zamiarem ustawodawcy była zmiana zakresu tegoż warunku zwolnienia dla infrastruktury kolejowej. Biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób wykładni zakresu zwolnienia należy dojść do konkluzji, iż obecnie faktyczne udostępnianie infrastruktury poprzez umożliwienie innemu podmiotowi wjazdu/przejazdu przez bocznicę kolejową wypełnia warunki zwolnienia. W przypadku bocznicy kolejowej (…) w Krakowie, wszelkie ruchy pociągów oraz manewry dokonywane są przez licencjonowanego przewoźnika kolejowego. W konsekwencji wszelkie czynności związanie z transportem kolejowym realizowane z wykorzystaniem infrastruktury bocznicowej Spółki są wykonywane przez licencjonowanego przewoźnika kolejowego.

Jednocześnie, udostępnianie musi nastąpić na rzecz przewoźników kolejowych, czyli, zgodnie z definicją zawartą w art. 4 pkt 9 UTK, na rzecz przedsiębiorców uprawnionych na podstawie licencji do wykonywania przewozów kolejowych lub świadczenia usługi trakcyjnej.

Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w bogatej linii orzeczniczej:

• w wyroku NSA z dnia 31 stycznia 2019 roku, sygn. II FSK 3032/18;

• w wyroku WSA w Kielcach z dnia 16 listopada 2017 roku, sygn. I SA/Ke 531/17;

• w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 1 grudnia 2017 roku, sygn. I SA/GI 970/17;

• w wyroku WSA w Opolu z dnia 8 lutego 2018 roku, sygn. I SA/Op 2/18;

• w wyroku WSA w Szczecinie z dnia 15 lutego 2018 roku, sygn. I Sa/Sz 1035/17;

• w wyroku WSA w Szczecinie z dnia 22 lutego 2018 roku, sygn. I SA/Sz 1058/17;

• w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 13 marca 2018 roku, sygn. I SA/GI 1267/17;

• w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 28 marca 2018 roku, sygn. I SA/GI 1294/17;

• w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 25 kwietnia 2018 roku, sygn. I SA/Wr 124/18;

• w wyroku WSA w Białymstoku z dnia 6 czerwca 2018 roku, sygn. I SA/Bk 222/18;

• w wyroku WSA w Białymstoku z dnia 19 czerwca 2018 roku, sygn. I SA/Bk 245/18;

• w wyroku WSA w Białymstoku z dnia 12 września 2018 roku, sygn. I SA/Bk 402/18;

• w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 26 września 2018 roku, sygn. I SA/Wr 681/18;

• w wyroku WSA w Poznaniu z dnia 4 października 2018 roku, sygn. I SA/Po 490/18;

• w wyroku WSA w Opolu z dnia 10 października 2018 roku, sygn. I SA/Op 243/18;

• w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 24 października 2018 roku, sygn. I SA/GI 607/18;

• w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 21 listopada 2018 roku, sygn. I SA/GI 971/18;

• w wyroku WSA w Kielcach z dnia 20 grudnia 2018 roku, sygn. I SA/Ke 425/18;

• w wyroku WSA w Kielcach z dnia 20 grudnia 2018 roku, sygn. I SA/Ke 429/18;

• w wyroku WSA w Łodzi z dnia 22 maja 2019 roku, sygn. I SA/Łd 36/19;

• w wyroku WSA w Lublinie z dnia 8 października 2019 r., sygn. I SA/Lu 220/19;

• w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 22 stycznia 2020 r., sygn. I SA/Wr 714/19;

• w wyroku WSA w Opolu z dnia 19 lutego 2020 r., sygn. I SA/Op 533/19.

Biorąc pod uwagę powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż bocznica kolejowa (…) w Krakowie jest udostępniana podmiotowi zewnętrznemu - licencjonowanemu przewoźnikowi kolejowemu, wykonującemu przejazdy po infrastrukturze bocznicowej Spółki w ramach umowy bocznicowej. Tym samym należy stwierdzić, iż bocznica kolejowa wypełnia również drugą przesłankę dla objęcia zwolnieniem z podatku od nieruchomości z przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 UPiOL- jest udostępniana przewoźnikom kolejowym.

Uzasadniając przedstawione stanowisko w zakresie pytania drugiego, Wnioskodawca wskazuje, że w obecnym stanie prawnym oprócz budowli objęte zwolnieniem z przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 UPiOL mogą zostać również budynki i grunty wchodzące w skład infrastruktury kolejowej. Przy czym w zakresie gruntów, które miały podlegać przedmiotowemu zwolnieniu ustawodawca nie odniósł się do sposobu kwalifikacji gruntów i budynków. Z tego względu, w ocenie Spółki, w zakresie gruntów, wchodzących w skład infrastruktury kolejowej, należy odnieść się do definicji infrastruktury kolejowej z UTK. Zgodnie z pkt 12 załącznika nr 1 do UTK w skład infrastruktury kolejowej wchodzą grunty, oznaczone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy fę, iż z przepisu art. 7 ust. 1 UPiOL wykreślono zapis, iż zwolniona jest tylko ta część gruntów, która jest faktycznie zajęta przez elementy infrastruktury kolejowej.

Na podstawie powyższego należy stwierdzić, iż gruntami wchodzącymi w skład infrastruktury kolejowej są grunty, określone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy wskazane w pkt 1-11 załącznika nr 1. W konsekwencji przez infrastrukturę kolejową należy rozumieć całą działkę ewidencyjną, na której znajdują się elementy infrastruktury kolejowej, bez względu na sposób jej zaklasyfikowania w ewidencji.

W opinii Spółki przy wykładni gruntów wchodzących w skład infrastruktury kolejowej należy zastosować językową wykładnię pkt 12 załącznika nr 1 do UTK, a zwolnieniu na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 UPiOL będzie podlegać cała działka ewidencyjna, na której znajdują się budowle i budynki infrastruktury kolejowej, a nie tylko część gruntu faktycznie zajęta pod infrastrukturę kolejową. Przy czym działkę ewidencyjną należy rozumieć zgodnie z definicją zawartą w § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 roku w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. z 2016 r. poz. 1034), zgodnie z którą działkę ewidencyjną stanowi ciągły obszar gruntu, położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznych.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, zasadne jest stanowisko, iż całe działki ewidencyjne, na których znajdują się budowle i budynki infrastruktury kolejowej podlegają zwolnieniu z podatku od nieruchomości w przedstawionym stanie faktycznym/opisie zdarzenia przyszłego.

Jednocześnie, zgodnie z załącznikiem nr 6 do wskazanego powyżej rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 roku w sprawie ewidencji gruntów i budynków do terenów kolejowych zalicza się grunty zajęte pod budowle i inne urządzenia przeznaczone do wykonywania i obsługi ruchy kolejowego: torowiska kolejowe, stacje, rampy, magazyny, bocznice kolejowe itp. Tym samym, zasadne jest stanowisko, iż całe działki ewidencyjne, na których znajdują się budowle i budynki infrastruktury kolejowej podlegające zwolnieniu z podatku od nieruchomości w przedstawionym stanie faktycznym/opisie zdarzenia przyszłego.

Stanowisko Wnioskodawcy, odnośnie zwolnienia całej działki ewidencyjnej, znajduje potwierdzenie w licznych wyrokach sądów administracyjnych:

• w wyroku NSA z dnia 31 stycznia 2019 roku, sygn. II FSK 3032/18;

• w wyroku WSA w Kielcach z dnia 16 listopada 2017 roku, sygn. I SA/Ke 531/17;

• w wyroku WSA w Opolu z dnia 8 lutego 2018 roku, sygn. I SA/Op 2/18;

• w wyroku WSA w Szczecinie z dnia 15 lutego 2018 roku, sygn. I Sa/Sz 1035/17;

• w wyroku WSA w Opolu z dnia 21 lutego 2018 roku, sygn. I SA/Op 497/17;

• w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 28 marca 2018 roku, sygn. I SA/GI 1294/17;

• w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 25 kwietnia 2018 roku, sygn. I SA/Wr 124/18;

• w wyroku WSA w Kielcach z dnia 2 sierpnia 2018 roku, sygn. I SA/Ke 199/18;

• w wyroku WSA w Białymstoku z dnia 12 września 2018 roku, sygn. I SA/Bk 402/18;

• w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 7 listopada 2018 roku, sygn. I SA/GI 469/18;

• w wyroku WSA w Kielcach z dnia 20 grudnia 2018 roku, sygn. I SA/Ke 429/18;

• w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 28 lutego 2019 roku, sygn. I SA/GI 1262/18;

• w wyroku WSA w Łodzi z dnia 22 maja 2019 roku, sygn. I SA/Łd 36/19;

• w wyroku WSA w Lublinie z dnia 8 października 2019 r., sygn. I SA/Lu 220/19

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, zasadność objęcia przedmiotowym zwolnieniem z podatku od nieruchomości bocznicy kolejowej (…) w Krakowie nie powinna budzić jakichkolwiek wątpliwości.

 

V

W wydanej 3 lutego 2021r. indywidualnej interpretacji przepisów, Prezydent Miasta Krakowa zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy w zakresie pytania pierwszego. Natomiast w kwestii problemu do którego odnosiło się drugie z zadanych pytań, przyjął odmienne od Wnioskodawcy stanowisko wskazując, że zwolnieniu nie podlegają całe działki geodezyjne, a jedynie ich części zajęte na infrastrukturę kolejową.

Interpretacja została uchylona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (wyrok z dnia 6 maja 2021 r. sygn. akt I SA/Kr 305/21), następnie utrzymany w mocy przez orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 grudnia 2021 r. III FSK 4477/21.

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że bocznica kolejowa spółki spełnia przesłankę uznania jej za infrastrukturę kolejową na gruncie u.t.k., a badając realizację pozostałych przesłanek należy brać pod uwagę całą infrastrukturę kolejową, która ma podlegać zwolnieniu, a nie poszczególne jej elementy. Zgodnie z załącznikiem nr 1 pkt 12 u.t.k. infrastrukturę kolejową stanowią grunty, oznaczone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy wymienione w pkt 1-11. Literalne brzmienie wskazanego przepisu nie budzi wątpliwości, co oznacza, że intencją ustawodawcy było zwolnienie z opodatkowania całych działek ewidencyjnych. Przedmiot zwolnienia został zatem jasno określony i obejmuje on grunty działek ewidencyjnych, na których położone są pozostałe elementy infrastruktury kolejowej, a nie jedynie grunty bezpośrednio zajęte przez elementy bocznicy kolejowej.

 

VI

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Co do zasady zatem organ podatkowy ma obowiązek zastosować się do wykładni przedstawionej w opisywanym wyroku. Jedyny wyjątek od tej zasady dotyczy sytuacji, gdy przepisy prawne uległy zmianie. I właśnie taka sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie. Uchylona interpretacja organu podatkowego odnosiła się do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1170, dalej: upol) zgodnie z którym

„Zwalnia się od podatku od nieruchomości: grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym, która:

a) jest udostępniana przewoźnikom kolejowym lub

b) jest wykorzystywana do przewozu osób, lub

c) tworzy linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435 mm.

- przy czym zacytowana treść przepisu obowiązywała do końca 2021 r.

Od 1 stycznia 2022 r., wszedł w życie art. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 17 listopada 2021 r. (Dz.U. z 2021r. poz. 2192), który zmienił treść art. 7 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. Od tej daty, a także w dacie wydawania niniejszej interpretacji, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l.:

„Zwalnia się od podatku od nieruchomości:

1) grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1984) lub obiektu infrastruktury usługowej w rozumieniu art. 4 pkt 51 tej ustawy, w części zajętej wyłącznie do wykonywania zadań zarządcy infrastruktury, o których mowa w art. 5 ust. 1 tej ustawy, lub świadczenia usług przez operatora obiektu infrastruktury usługowej, o których mowa w ust. 2 i 3 załącznika nr 2 do tej ustawy, jeżeli:

a) ta infrastruktura kolejowa lub ten obiekt infrastruktury usługowej są:

– udostępniane przewoźnikom kolejowym w rozumieniu art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym zgodnie z przepisami rozdziałów 6-6b tej ustawy lub - wykorzystywane do przewozu osób, lub

b)ta infrastruktura kolejowa:

– tworzy linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435 mm lub

– stanowi infrastrukturę nieczynną w rozumieniu art. 4 pkt 1b ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym.”

Treść przepisu będącego istotą niniejszej interpretacji indywidualnej uległa zatem zmianie, jednak w piśmie z dnia 15 kwietnia 2022r., Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, że w dalszym ciągu prosi o interpretację art. 7 ust. 1 pkt 1 upol w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017r. do dnia 31 grudnia 2021r.

W związku z powyższym przedmiotowa interpretacja indywidualna odnosi się do brzemienia art. 7 ust. 1 pkt 1 upol obowiązującego w okresie wskazanym przez Wnioskodawcę.

W kwestii porządkowej należy również wskazać, iż wydana przez organ podatkowy interpretacja została uchylona w całości (t.j. w zakresie obu stanów faktycznych) przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (wyrok z dnia 6 maja 2021 r. sygn. akt I SA/Kr 305/21 utrzymany w mocy przez orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 grudnia 2021 r. III FSK 4477/21). Sąd nie mógł utrzymać w mocy interpretacji w zakresie pierwszego pytania, bowiem w art. 146 § 1 p.p.s.a. nie przewidziano możliwości uchylenia interpretacji w części (podobnie Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 21 grudnia 2018 r. I SA/Op 256/18 czy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 grudnia 2013 r. sygn. akt II FSK 78/12).

Oznacza to, że po uchyleniu przez sąd interpretacji w całości, organ podatkowy formalnie musi wydać ją jeszcze raz, uwzględniając w szczególności bieżące orzecznictwo sądów.

 

VII

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1170, dalej: upol) zwalnia się od podatku od nieruchomości: grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym, która:

a) jest udostępniana przewoźnikom kolejowym lub

b) jest wykorzystywana do przewozu osób, lub

c) tworzy linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435 mm.

Na infrastrukturę kolejową, zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1043 z późn. zm.), składają się elementy wymienione w załączniku nr 1 do tej ustawy. Zgodnie z załącznikiem nr 1 zatytułowanym „Wykaz elementów infrastruktury kolejowej” w skład infrastruktury kolejowej wchodzą następujące elementy, pod warunkiem że tworzą część linii kolejowej, bocznicy kolejowej lub innej drogi kolejowej, lub są przeznaczone do zarządzania nimi, obsługi przewozu osób lub rzeczy, lub ich utrzymania:

1) tory kolejowe, w tym rozjazdy i skrzyżowania torów, wchodzące w ich skład szyny, szyny żłobkowe, kierownice, odbojnice, prowadnice, zwrotnice, krzyżownice i inne elementy rozjazdów, podkłady kolejowe i przytwierdzenia, drobne elementy nawierzchni kolejowej, podsypka w tym tłuczeń i piasek;

2) obrotnice i przesuwnice;

3) podtorze, w szczególności nasypy i przekopy, systemy kanałów i rowów odwadniających, rowy murowane, ściany osłonowe, roślinność posadzona w celu ochrony skarp;

4) obiekty inżynieryjne: mosty, wiadukty, przepusty i inne konstrukcje mostowe, tunele, przejścia nad i pod torami, mury oporowe i umocnienia skarp;

5) nastawnie, urządzenia sterowania ruchem kolejowym, w tym urządzenia zabezpieczające, sygnalizacyjne i łącznościowe na szlaku, w stacjach i stacjach rozrządowych, urządzenia służące do wytwarzania, przetwarzania i dystrybucji prądu elektrycznego do celów sygnalizacji i łączności; budynki, w których takie urządzenia lub instalacje się znajdują; przytorowe urządzenia kontroli bezpiecznej jazdy pociągów i wykrywania stanów awaryjnych w przejeżdżającym taborze; hamulce torowe; urządzenia do ogrzewania rozjazdów;

6) perony wraz z infrastrukturą umożliwiającą dotarcie do nich pasażerom, pieszo lub pojazdem, z drogi publicznej lub dworca kolejowego;

7) rampy towarowe, w tym w terminalach towarowych, wraz z drogami dowozu i odwozu towarów do dróg publicznych;

8) drogi technologiczne i przejścia wzdłuż torów, mury ogradzające, żywopłoty, ogrodzenia, pasy przeciwpożarowe, zasłony odśnieżne;

9) przejazdy kolejowo-drogowe i przejścia w poziomie szyn, w tym urządzenia i systemy służące zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu drogowego i pieszego;

10) systemy oświetleniowe do celów ruchu kolejowego i bezpieczeństwa;

11) urządzenia przetwarzania i rozdziału energii elektrycznej na potrzeby zasilania trakcyjnego: podstacje, kable zasilające pomiędzy podstacjami i przewodami jezdnymi, sieć trakcyjna wraz z konstrukcjami wsporczymi, trzecia szyna z konstrukcjami wsporczymi;

12) grunty, oznaczone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy wymienione w pkt 1-11.

Bocznica kolejowa, jak wskazuje Wnioskodawca jest bocznicą szlakową, odgałęziającą się od linii kolejowej 947 Kraków Olsza - Kraków Łęg w km 3,325, rozjazdem zwyczajnym nr 100, jest początkiem toru bocznicowego nr 101.

Zgodnie z art. 4 ust. 10 ustawy o transporcie kolejowym bocznica kolejowa to wyznaczona przez zarządcę infrastruktury droga kolejowa, połączona bezpośrednio lub pośrednio z linią kolejową, służąca do wykonywania czynności ładunkowych, utrzymaniowych lub postoju pojazdów kolejowych albo przemieszczania i włączania pojazdów kolejowych do ruchu po sieci kolejowej.

Z powyższego wynika, że grunty, budynki i budowle wchodzące w skład bocznicy kolejowej opisanej we wniosku można uznać za wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym.

Możliwość uzyskania zwolnienia dla elementów infrastruktury kolejowej jest poza tym uzależniona od spełnienia jednej z następujących przesłanek:

a) muszą być udostępniane przewoźnikom kolejowym lub

b) są wykorzystywana do przewozu osób, lub

c) tworzą linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435 mm.

Jak wskazuje sam Wnioskodawca, bocznicę tworzą linie kolejowe normalnotorowe, tj. o szerokości torów 1435 mm i nie są wykorzystywane do przewozu osób, natomiast jest ona udostępniana przewoźnikom kolejowym.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wydanym w niniejszej sprawie wyroku z dnia 9 grudnia 2021 r. III FSK 4477/21 (którym organ jest związany) „W zakresie przesłanki zwolnienia, jaką jest udostępnianie infrastruktury kolejowej przewoźnikowi kolejowemu, wbrew twierdzeniom organu, interpretacja występującego w tym przepisie terminu "udostępnienie" nie wymaga sięgnięcia do ustawy o transporcie kolejowym, tak jak ma to miejsce w przypadku pierwszej przesłanki zwolnienia. Przesłankę tę należy interpretować literalnie, w oparciu o gramatyczne brzmienie przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.p.o.l., tj. jako faktyczny sposób wykorzystania infrastruktury kolejowej. Z analizy konstrukcji przepisu art. 7 ust. 1 u.p.o.l. w brzmieniu mającym zastosowanie w sprawie wynika, iż w procesie wykładni pojęcia "jest udostępniana", odmiennie niż to miało miejsce do 31 grudnia 2016 r., nie jest wymagane sięgnięcie do przepisów ustawy o transporcie kolejowym. Przepis ten w brzmieniu zmienionym z dniem 1 stycznia 2017 r. odsyła do ustawy o transporcie kolejowym, ale w ściśle wskazanym w tym przepisie zakresie, tj. do przyjęcia znaczenia określenia "grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej" takiego jakie zostało nadane w tej ustawie. W takiej sytuacji przesłankę tę należy interpretować literalnie, w oparciu o gramatyczne brzmienie przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.p.o.l., uwzględniając przyjęte w języku polskim znaczenie słowa "udostępnia". Udostępnienie to możliwość skorzystania z danego obiektu przez inne podmioty niż władający obiektem. Nie może budzić wątpliwości, że podane przez spółkę we wniosku o wydanie interpretacji prawa podatkowego okoliczności wskazują na udostępnianie infrastruktury kolejowej w potocznym rozumieniu wyrażenia "udostępniać".”

Z uwagi na powyższe co do zasady spełnione są przesłanki do uzyskania zwolnienia, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 upol.

Jednak możliwość skorzystania ze zwolnienia z art. 7 ust. 1 pkt 1 upol w przypadku Wnioskodawcy, budzi poważne wątpliwości w kontekście przepisów dotyczących pomocy publicznej.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 kwietnia 2017 r. II FSK 675/15, organ podatkowy ma nie tylko prawo, ale wręcz obowiązek badać czy ewentualne udzielenie pomocy publicznej byłoby legalne, przy czym organ (lub sąd) nie ocenia bezprawności a właśnie nielegalność – np. brak notyfikacji przepisów przewidujących udzielenie pomocy publicznej.

Nowy zakres zwolnienia z podatku od nieruchomości infrastruktury kolejowej pozwalający na objęcie nim infrastruktury w ramach prywatnych bocznic został wprowadzony ustawą z dnia 16 listopada 2016 roku o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1923).

Zakres zwolnienia w prawie krajowym został rozszerzony, bowiem obecne brzmienie przepisu obejmuje zarówno infrastrukturę kolejową nie tylko przedsiębiorstw kolejowych, prowadzących działalność w sektorze transportu kolejowego (naturalny monopol, publiczny charakter infrastruktury), ale także infrastrukturę prywatną, wykorzystywaną gospodarczo, będącą w posiadaniu m.in. przedsiębiorstw energetycznych, przeładunkowych, stoczniowych, producentów rolnych itp.

Zgodnie z art. 4 pkt 1c ustawy o transporcie kolejowym, infrastrukturą prywatną jest „infrastruktura kolejowa wykorzystywana wyłącznie do realizacji własnych potrzeb jej właściciela lub jej zarządcy innych niż przewóz osób”.

W piśmie z dnia 25 lutego 2016 r. znak: DDO-0792-3(3)/16/AB (https://legislacja.gov.pl/docs//2/12281650/12335052/12335055/dokument216288.pdf) stanowiącym opinię do projektu ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym i niektórych innych ustaw Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wskazał „że wsparcie ze środków publicznych wyłącznie głównej (narodowej) infrastruktury kolejowej zarządzanej na zasadzie monopolu nie stanowi pomocy publicznej. W przypadku, gdy ze zwolnienia korzysta infrastruktura wykorzystywana gospodarczo, to takie wsparcie może stanowić pomoc publiczną, którą należy notyfikować KE.” (czego nigdy nie uczyniono).

Zwolnienie z podatku od nieruchomości infrastruktury kolejowej w brzmieniu obowiązującym od 2017 r. nie zostało formalnie zgłoszone Komisji Europejskiej w celu notyfikacji, co ewidentnie narusza art. 6 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 743).

Organ podatkowy zobowiązany jest do weryfikacji dopuszczalności skorzystania ze zwolnienia, również w oparciu o przepisy dotyczące pomocy publicznej, a ewentualne nieprawidłowości w tym zakresie mogą narażać przedsiębiorcę na konieczność zwrotu udzielonej pomocy publicznej. Przepis art. 107 ust 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, że „Z zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w traktatach, wszelka pomoc przyznawana przez Państwo Członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi.”

Zatem wsparcie dla podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą podlega przepisom dotyczącym pomocy publicznej, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a) beneficjentem pomocy jest przedsiębiorca,

b) pomoc udzielana jest przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów publicznych,

c) przedsiębiorca uzyskuje korzyść,

d) korzyść ma charakter selektywny,

e) pomoc zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji i wymiany handlowej między państwami członkowskimi.

Analizując zwolnienie z art. 7 ust. 1 pkt 1 upol należy wskazać, że zwolnienie to dotyczy przedsiębiorców, jest udzielane ze środków publicznych, przedsiębiorca uzyskuje korzyść (zwolnienie z podatku od nieruchomości), zwolnienie sprzyja określonej grupie przedsiębiorców (posiadających prywatną infrastrukturę kolejową), czyli korzyść ma charakter selektywny, a co za tym idzie będzie spełniona również przesłanka zakłócenia konkurencji i wymiany handlowej.

Zgodnie z Zawiadomieniem Komisji w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE z 19.07.2016 r. C 262/1) środek przyznany przez państwo zakłóca lub grozi zakłóceniu konkurencji, jeżeli może on powodować poprawę pozycji konkurencyjnej beneficjenta w porównaniu z pozycję innych przedsiębiorstw, z którymi beneficjent konkuruje.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca nie jest przedsiębiorstwem kolejowym. Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest produkcja ciepła sieciowego i energii elektrycznej. Posiadana przez niego bocznica kolejowa jest wykorzystywana w celu zapewnienia transportu odpowiednich materiałów, urządzeń oraz innych elementów potrzebnych dla funkcjonowania jego przedsiębiorstwa.

Biorąc pod uwagę charakter działalności gospodarczej Wnioskodawcy, bocznica nie wchodzi w skład infrastruktury kolejowej zarządzanej na zasadzie monopolu, nie jest główną infrastrukturą narodową i nie ma publicznego charakteru.

Wnioskodawca nie świadczy usług w transporcie kolejowym lub pasażerskim koleją, a jak podaje we wniosku o interpretację na działkach ewidencyjnych, na których znajdują się elementy bocznicy kolejowej znajdują się również budynki, albo nie są zajęte ani na infrastrukturę kolejową, ani przez jakiekolwiek inne budynki czy budowle.

Z Zawiadomienia Komisji w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (2016/C 262/01) (Dz.U.UE C z dnia 19 lipca 2016 r.) wynika, że w przypadkach, w których państwa członkowskie przyjmują szerzej zakrojone środki mające zastosowanie do wszystkich przedsiębiorstw spełniających określone kryteria, które powodują zmniejszenie opłat, którymi w normalnych okolicznościach przedsiębiorstwa te byłyby obciążone (na przykład zwolnienia podatkowe), selektywność środków należy zwykle oceniać, stosując trzyetapową analizę tj. :

1) zidentyfikować system odniesienia,

2) ustalić, czy dany środek stanowi odstępstwo od tego systemu w zakresie, w jakim wprowadza zróżnicowanie podmiotów gospodarczych, które w świetle celów tego systemu znajdują się w porównywalnej sytuacji faktycznej i prawnej, a jeżeli tak to

3) ustalić, czy odstępstwo to jest uzasadnione charakterem lub ogólną strukturą systemu (odniesienia) przy czym jeżeli środek selektywny na pierwszy rzut oka jest uzasadniony charakterem lub ogólną strukturą systemu, nie będzie on uznawany za selektywny i w związku z tym nie będzie wchodził w zakres art. 107 ust. 1 Traktatu 198.

Systemem odniesienia będzie w tym przypadku system regulujący podatek od nieruchomości. Jak w każdym systemie podatkowym, w przypadku podatku od nieruchomości zasadą jest, że w przypadku podmiotów posiadających grunty, budynki i budowle, istnieje obowiązek uiszczania od tych składników majątkowych podatku.

Aby stwierdzić, czy zwolnienie stanowi odstępstwo od systemu odniesienia konieczne jest ustalenie, czy sprzyja ono określonym przedsiębiorstwom lub produkcji określonych towarów w porównaniu z innymi przedsiębiorstwami, które znajdują się w podobnej sytuacji faktycznej i prawnej, w świetle istotnego celu tego systemu odniesienia.

Chodzi zatem o weryfikację, czy ustalony zakres interwencji dotyczy wszystkich podmiotów w ramach tego systemu. Główne kryterium odróżnienia instrumentów podatkowych stanowiących pomoc państwa oparte jest na ustaleniu, czy dany instrument wprowadza w odniesieniu do pewnych przedsięwzięć wyjątek w stosunku do normalnego funkcjonowania systemu podatkowego.

W przypadku podatku od nieruchomości zasadą jest, że niezależnie od przeznaczenia przedmiotu opodatkowania, wszyscy podatnicy są zobowiązani do jego płacenia. Środki pomocowe o charakterze podatkowym to wszelkie środki, które pozwalają na to, aby podatnik nie ponosił ciężaru świadczeń, który w normalnych warunkach ciążyłyby na nim. Zatem uzyskana korzyść polega na obniżeniu ciężaru podatkowego.

Pomoc z art. 7 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. ma niewątpliwie charakter selektywny, gdyż zwolnienie z podatku od nieruchomości infrastruktury kolejowej bezpośrednio sprzyja nie tylko tym przedsiębiorcom, którzy wykonują działalność gospodarczą w sektorze transportu kolejowego, ale ze zwolnienia mogą korzystać również przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w innych sektorach gospodarki, którzy posiadają prywatną infrastrukturę kolejową. Mamy tu zatem do czynienia z selektywnością w znaczeniu faktycznym.

Analizowane zwolnienie dotyczące budynków, budowli i gruntów stanowiących infrastrukturę kolejową stanowi więc selektywny środek pomocowy, który sprzyja określonym kategoriom podmiotów, w tym przypadku przedsiębiorstwa którego przedmiotem działalności jest produkcja ciepła sieciowego i energii elektrycznej. Wypełnia też inne kryteria określone w art. 107 ust. 1 TFUE, które przemawiają za uznaniem zwolnienia za formę udzielenia pomocy publicznej.

Inny przedsiębiorca prowadzący działalność w tym samym zakresie, stosujący inne metody transportu (transport drogowy, wodny) lub który nie ma możliwości ze względu na lokalizację doprowadzenia infrastruktury kolejowej, byłby zmuszony do zapłaty podatku od nieruchomości nie dość, że od całej swojej działki (czyli od gruntów), to jeszcze bez uwzględnienia zwolnienia.

Zwolnienie wynikające z art. 7 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. nie jest uzasadnione charakterem i ogólną strukturą systemu odniesienia, tj. systemu podatkowego, którego jest częścią. Nie sposób bowiem wykazać, że w zakresie, w jakim obejmuje inną infrastrukturę kolejową niż ogólnodostępną, wynika ono bezpośrednio z istotnych podstawowych lub przewodnich zasad systemu podatkowego. Nie jest też wynikiem wewnętrznych mechanizmów niezbędnych do zapewnienia funkcjonowania i skuteczności tego systemu.

Jeśli chodzi o infrastrukturę, w Polsce na system zwolnień z podatku od nieruchomości, składają się:

1) zwolnienie gruntów zajętych pod pasy drogowe dróg publicznych w rozumieniu przepisów o drogach publicznych oraz zlokalizowanych w nich budowli (art. 2 ust. 3 pkt 4 u.p.o.l.),

2) zwolnienie budowli infrastruktury portowej, budowli infrastruktury zapewniającej dostęp do portów i przystani morskich oraz zajętych pod nie gruntów (art. 7 ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.),

3) zwolnienie budynków, budowli i zajętych pod nie gruntów na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego (art. 7 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l.).

Uzasadnieniem tego rodzaju zwolnień jest ich generalny charakter, tj. dotyczą one publicznej infrastruktury transportowej, która ma być jednakowo traktowana bez względu na sektor transportu. W założeniu system ten zakłada brak konieczności uiszczania podatku od nieruchomości w stosunku do nieruchomości służących określonym celom, tj. zajętych pod publicznie dostępną infrastrukturę transportową, co odróżnia je w sposób zasadniczy od pozostałych nieruchomości. Warunkiem jest jednak jej publiczna dostępność.

Zwolnienie z podatku od nieruchomości infrastruktury kolejowej w odniesieniu do infrastruktury prywatnej, a więc wykorzystywanej wyłącznie na potrzeby jej właściciela zasadniczo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej poza sektorem transportu, nie wpisuje się w ten system.

Stosowanie zwolnienia względem prywatnej infrastruktury kolejowej prowadzi do wniosku, iż dochodzi do odmiennego traktowania podmiotów znajdujących się w analogicznej sytuacji, a tym samym wskazuje, że zwolnienie jest selektywne i stanowi pomoc publiczną w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.

Jak wskazano wyżej organ podatkowy ma obowiązek badać czy ewentualne udzielenie pomocy publicznej byłoby legalne (cytowany wyżej wyrok NSA z dnia 6 kwietnia 2017 r. II FSK 675/15).

Analiza legalności zwolnienia w oparciu o przepisy dotyczące pomocy publicznej, nie jest uzależniona od formalnego wskazania w danej ustawie, że zwolnienie jest pomocą publiczną. Okoliczności te mają charakter obiektywny.

Podobnie w przypadku uznania nielegalności pomocy publicznej (brak notyfikacji), nie jest istotne, że formalnie zwolnienie funkcjonuje w krajowym porządku prawnym (wyrok TSUE z 15 grudnia 2015r. C-148/04 Unicredito Italiano SpA v. Agenzia delle Entrate, Ufficio Genova, ZOTSiS 2005/12B/I-11137, a także SIP LEX nr 226001). Obiektywnie, nielegalność takiej pomocy wyłącza możliwość jej udzielenia przez organ podatkowy.

O nielegalności pomocy o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 upol, ze względu na brak jej notyfikacji, w przypadku infrastruktury kolejowej prywatnej opowiedział się również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 19 października 2021r. sygn. I SA/Rz 563/21 (nieprawomocny).

Z uwagi na powyższe, pomimo tego, że co do zasady spełnione są przesłanki do uzyskania zwolnienia, z uwagi na brak procedury notyfikacji zmienionego art. 7 ust. 1 pkt 1 upol, grunty, budynki i budowle opisane we wniosku nie mogą korzystać ze zwolnienia o którym mowa w tym przepisie.

 

VIII

Odnosząc się do drugiego z pytań Wnioskodawcy, należy zauważyć, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1170, dalej: upol) zwalnia się od podatku od nieruchomości: grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym, która:

a) jest udostępniana przewoźnikom kolejowym lub

b) jest wykorzystywana do przewozu osób, lub

c) tworzy linie kolejowe o szerokości torów większej niż 1435 mm.

Na infrastrukturę kolejową, zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1043 z późn. zm.), składają się elementy wymienione w załączniku nr 1 do tej ustawy. Zgodnie z załącznikiem nr 1 zatytułowanym „Wykaz elementów infrastruktury kolejowej” w skład infrastruktury kolejowej wchodzą następujące elementy, pod warunkiem że tworzą część linii kolejowej, bocznicy kolejowej lub innej drogi kolejowej, lub są przeznaczone do zarządzania nimi, obsługi przewozu osób lub rzeczy, lub ich utrzymania:

1) tory kolejowe, w tym rozjazdy i skrzyżowania torów, wchodzące w ich skład szyny, szyny żłobkowe, kierownice, odbojnice, prowadnice, zwrotnice, krzyżownice i inne elementy rozjazdów, podkłady kolejowe i przytwierdzenia, drobne elementy nawierzchni kolejowej, podsypka w tym tłuczeń i piasek;

2) obrotnice i przesuwnice;

3) podtorze, w szczególności nasypy i przekopy, systemy kanałów i rowów odwadniających, rowy murowane, ściany osłonowe, roślinność posadzona w celu ochrony skarp;

4) obiekty inżynieryjne: mosty, wiadukty, przepusty i inne konstrukcje mostowe, tunele, przejścia nad i pod torami, mury oporowe i umocnienia skarp;

5) nastawnie, urządzenia sterowania ruchem kolejowym, w tym urządzenia zabezpieczające, sygnalizacyjne i łącznościowe na szlaku, w stacjach i stacjach rozrządowych, urządzenia służące do wytwarzania, przetwarzania i dystrybucji prądu elektrycznego do celów sygnalizacji i łączności; budynki, w których takie urządzenia lub instalacje się znajdują; przytorowe urządzenia kontroli bezpiecznej jazdy pociągów i wykrywania stanów awaryjnych w przejeżdżającym taborze; hamulce torowe; urządzenia do ogrzewania rozjazdów;

6) perony wraz z infrastrukturą umożliwiającą dotarcie do nich pasażerom, pieszo lub pojazdem, z drogi publicznej lub dworca kolejowego;

7) rampy towarowe, w tym w terminalach towarowych, wraz z drogami dowozu i odwozu towarów do dróg publicznych;

8) drogi technologiczne i przejścia wzdłuż torów, mury ogradzające, żywopłoty, ogrodzenia, pasy przeciwpożarowe, zasłony odśnieżne;

9) przejazdy kolejowo-drogowe i przejścia w poziomie szyn, w tym urządzenia i systemy służące zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu drogowego i pieszego;

10) systemy oświetleniowe do celów ruchu kolejowego i bezpieczeństwa;

11) urządzenia przetwarzania i rozdziału energii elektrycznej na potrzeby zasilania trakcyjnego: podstacje, kable zasilające pomiędzy podstacjami i przewodami jezdnymi, sieć trakcyjna wraz z konstrukcjami wsporczymi, trzecia szyna z konstrukcjami wsporczymi;

12) grunty, oznaczone jako działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy wymienione w pkt 1-11.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wydanym w niniejszej sprawie wyroku z dnia 9 grudnia 2021 r. III FSK 4477/21 (którym organ jest związany), z uwagi na literalne brzmienie pkt 12 wskazanego wyżej załącznika nr 1 do ustawy o transporcie kolejowym pn.„Wykaz elementów infrastruktury kolejowej” „nie budzi wątpliwości, (…), że intencją ustawodawcy było zwolnienie z opodatkowania całych działek ewidencyjnych. Przedmiot zwolnienia został zatem jasno określony i obejmuje on grunty działek ewidencyjnych, na których położone są pozostałe elementy infrastruktury kolejowej, a nie jedynie grunty bezpośrednio zajęte przez elementy bocznicy kolejowej.”

W związku z powyższym organ podatkowy uznaje, że zwolnienie w podatku od nieruchomości z przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 upol obejmuje całe działki ewidencyjne, na których znajdują się elementy infrastruktury kolejowej.

 

 

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Prezydent Miasta Krakowa Krajowa, Wydział Podatków i Opłat Urzędu Miasta Krakowa, Al. Powstania Warszawskiego 10, 31-549 Kraków.