Jednostki Miejskie
Miejskie jednostki organizacyjne
Na mocy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 2017 poz. 1875) oraz ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. 2017 poz. 1868), w celu wykonywania zadań Gmina Miejska Kraków (jako miasto na prawach powiatu) może tworzyć jednostki organizacyjne. Jednocześnie, ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2016 poz. 1870) definiuje formy organizacyjno-prawne jednostek sektora finansów publicznych, także w odniesieniu do jednostek samorządu terytorialnego. I tak:
- jednostki budżetowe - to jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Zaliczają się do nich: Urząd Miasta Krakowa, Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu, Miejskie Centrum Obsługi Oświaty, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Grodzki Urząd Pracy, Zarząd Budynków Komunalnych, Zarząd Infrastruktury Sportowej, Zarząd Zieleni Miejskiej, Zarząd Inwestycji Miejskich, Straż Miejska, domy pomocy społecznej, placówki oświatowe, żłobki, Miejskie Centrum Profilaktyki Uzależnień.
- samorządowe zakłady budżetowe - to jednostki organizacyjne sektora samorządowego, które odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania i koszty swojej działalności pokrywają z przychodów własnych; ta forma organizacyjna może być stosowana do wykonywania wyliczonych w ustawie o finansach publicznych zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego. Zalicza się do nich: Zarząd Cmentarzy Komunalnych.
Na mocy odrębnych ustaw w ramach Gminy Miejskiej Kraków funkcjonują ponadto miejskie instytucje kultury (teatry, muzea, orkiestry, biblioteki, domy kultury i ośrodki kultury, galeria, biuro festiwalowe, centrum kultury) oraz zakłady opieki zdrowotnej (miejskie szpitale, Zakład Opiekuńczo-Leczniczy).