czcionka:
kontrast:
Rodzaj dokumentu interpretacja indywidualna
Sygnatura PD-03-1.3130.8.1.2024.MM
Data 2024.09.12
Autor Prezydent Miasta Krakowa
Istota interpretacji Opłata skarbowa – opłata skarbowa od pełnomocnictwa
Z interpretacji indywidualnej usunięto dane identyfikujące wnioskodawcę oraz inne podmioty wskazane w treści interpretacji zgodnie z art. 14i § 3 w związku z art. 14j § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).
Osoba odpowiedzialna za wyłączenie powyższych danych: Małgorzata Matłok
INDYWIDUALNA INTERPRETACJA PODATKOWA
Działając na podstawie art. 14j § 1 i 3 w zw. z art. 14b, art. 14c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz.U. z 2023 r., poz. 2383 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku z 17 czerwca 2024 r. (data wpływu pisma) o udzielnie pisemnej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczących opłaty skarbowej
uznaję, że stanowisko Wnioskodawcy w świetle przedstawionego we wniosku zaistniałego stanu faktycznego jest nieprawidłowe .
UZASADNIENIE
I.
W dniu 17 czerwca 2024 r. do Prezydenta Miasta Krakowa wpłynął wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie ustawy o opłacie skarbowej.
Wnioskodawca przedstawił opis zaistniałego stanu faktycznego, z którego wynika, że jest osobą fizyczną – radcą prawnym, który działając jako profesjonalny pełnomocnik podejmuje się reprezentowania podmiotu gospodarczego (dalej jako: Klient) w sprawach związanych z windykacją przysługujących mu wierzytelności na etapie postępowania rozpoznawczego przed sądami powszechnymi, na etapie postępowania egzekucyjnego oraz na etapie postępowania upadłościowego. Podstawą działań podejmowanych w imieniu Klienta przez Wnioskodawcę jest pełnomocnictwo udzielone przez Klienta. W przypadku, gdy właściwy sąd wyda postanowienie o ogłoszeniu upadłości osoby zadłużonej oraz wezwanie wierzycieli Upadłego do zgłoszenia wierzytelności syndykowi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, w terminie trzydziestu dni dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze, Wnioskodawca za pośrednictwem tegoż systemu (Krajowy Rejestr Zadłużonych: KRZ) występuje do syndyka lub doradcy restrukturyzacyjnego ze zgłoszeniem wierzytelności. Wraz ze zgłoszeniem wierzytelności Wnioskodawca przedkłada syndykowi pełnomocnictwo udzielone przez Klienta do reprezentowania go w sprawie.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 Ustawy o opłacie skarbowej, złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury w sprawie albo jego odpisu, wypisu lub kopii – w sprawie z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym podlega opłacie skarbowej.
Wnioskodawca powziął wątpliwości, co do obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej z tytułu pełnomocnictwa składanego syndykowi lub doradcy restrukturyzacyjnemu w postępowaniu upadłościowym (etap zgłoszenia wierzytelności) w związku z czym wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji do Prezydenta Miasta Krakowa jako organu podatkowego właściwego w sprawach opłaty skarbowej (art. 12 ustawy o opłacie skarbowej).
II.
W związku z powyższym, Wnioskodawca zwrócił się o interpretację art. 1 ust. 1 pkt 2 oraz art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (tj. Dz.U. z 2023 poz. 2111, dalej jako ustawa o opłacie skarbowej lub UOS) poprzez odpowiedź na pytanie:
III.
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że pełnomocnik nie jest zobowiązany do zapłaty opłaty skarbowej od składanego syndykowi lub doradcy restrukturyzacyjnemu pełnomocnictwa za pośrednictwem rejestru KRZ.
Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca na wstępie wskazuje, że zamknięty katalog czynności, które podlegają opłacie skarbowej, został zawarty w art. 1 ustawy o opłacie skarbowej. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, opłacie skarbowej podlega złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury, albo jego odpisu, wypisu lub kopii:
Natomiast art. 5 UOS wskazuje, że obowiązek zapłaty opłaty skarbowej ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, jeżeli wskutek dokonanego przez nie zgłoszenia lub na ich wniosek, dokonuje się czynności urzędowej, albo jeżeli na ich wniosek daje się zaświadczenie lub zezwolenie (pozwolenie, koncesję), a w przypadku złożenia dokumentu, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 UOS (pełnomocnictwo) ustawy o opłacie skarbowej – na mocodawcy, pełnomocniku, przedsiębiorcy lub prokurencie.
Jak wskazuje dalej Wnioskodawca przywołany przepis art. 1 ustawy o opłacie skarbowej nie stanowi jednak wyłącznej przesłanki dla określenia obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej. Istotne znaczenie ma również treść normy wynikającej z art. 6 ust. 1 pkt 4 UOS, która określa moment powstania obowiązku zapłaty skarbowej. W myśl powołanego przepisu niniejszy obowiązek powstaje wyłącznie z chwilą złożenia dokumentu pełnomocnictwa:
W ocenie Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, iż zgłoszenie syndykowi wierzytelności dokonane za pośrednictwem KRZ nie jest czynnością dokonaną stricte przed sądem, a ponadto, syndyk nie jest organem administracji rządowej i samorządowej wykonującym zadania z zakresu administracji publicznej.
Wnioskodawca wskazując na brak możliwości uznania syndyka za organ administracji publicznej lub podmiot inny niż organ administracji rządowej i samorządowej wykonujący zadania z zakresu administracji publicznej na wstępie zaznaczył, iż postępowanie z zakresu administracji publicznej, jak wynika z art. 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, regulowane jest przez przepisy procedury administracyjnej, postępowanie upadłościowe polega zaś na regulacji Kodeksu postępowania cywilnego. Według jednego z poglądów, postępowanie upadłościowe należy zaliczyć do postępowań wykonawczych (S. Włodyka, Pojęcie postępowania…, s. 326). Według innego stanowiska prawo upadłościowe jest – obok innych rodzajów postępowania cywilnego – odrębnym rodzajem postępowania cywilnego (P. Nazarewicz, Charakter postępowania upadłościowego oraz wpływ upadłości na procesowe postępowanie cywilne, PPH 1992/1, s. 13; W. Broniewicz, Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2006, s. 20). Celnie kwestię tę ujął W. Siedlecki, który określił postępowanie upadłościowe jako specjalne postępowanie o charakterze egzekucji uniwersalnej skierowanej do całego majątku dłużnika, który wskutek zadłużenia stał się niewypłacalny (W. Siedlecki, Z. Świeboda, Postępowanie cywilne – zarys wykładu, Warszawa 1998, s. 29). Ponadto do postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości, jak i do postępowania toczącego się po ogłoszeniu upadłości (art. 229 pr.up.) w sprawach nieuregulowanych ustawą stosujemy odpowiednio przepisy księgi pierwszej części pierwszej ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
Stąd też zdaniem Wnioskodawcy za zasadny uznać należy wniosek, iż postępowanie upadłościowe, a w szczególności postępowanie prowadzone przez syndyka lub doradcę restrukturyzacyjnego nie jest postępowaniem z zakresu administracji publicznej.
Wnioskodawca dalej wskazuje, iż w art. 5 § 2 pkt 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawodawca określił katalog podmiotów, które uprawnione są do prowadzenia postępowań z zakresu administracji publicznej, wskazując, że są to: ministrowie, centralne organy administracji rządowej, wojewodowie, działające w ich imieniu lub we własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej i niezespolonej) oraz organy jednostek samorządu terytorialnego i inne organy i podmioty powołane do załatwiania spraw należących do właściwości tych organów w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych albo załatwianych milcząco. Stąd nie sposób uznać ażeby syndyk (doradca restrukturyzacyjny) należał do którejkolwiek z kategorii podmiotów wymienionych w przywołanym przepisie.
Zatem brak jest możliwości zakwalifikowania syndyka jako podmiotu wykonującego zadania z zakresu administracji publicznej, innego niż organ administracji rządowej i samorządowej.
Jak wskazuje Wnioskodawca powołanie syndyka orzeczeniem sądu lub sędziego komisarza nie oznacza zawarcia umowy o pracę – brak jest bowiem jakiejkolwiek podległości służbowej czy zależności od kogokolwiek poza wyraźnie określonymi kompetencjami sądu lub sędziego – komisarza. Syndyk w ramach sprawowanego urzędu nie jest pracownikiem sądu. Powołanie syndyka nie oznacza również, nawet dorozumianego, zawarcia jakiejkolwiek innej umowy cywilnej. Do działalności syndyka nie można więc w drodze analogii stosować przepisów o umowie zlecenia, umowie o dzieło itd. Powołanie syndyka postanowieniem sądu wyklucza jakąkolwiek więź prawną pomiędzy syndykiem a wierzycielami, upadłym lub masą upadłości. Syndyk nie podlega wierzycielom ani upadłemu i nie ma prawa pobierać od nich jakichkolwiek świadczeń.
Dalej Wnioskodawca uzasadniając swoje stanowisko wskazuje, że pojęcie „wykonywanie władzy publicznej”, o którym mowa w art. 77 ust. 1 Konstytucji, obejmuje tylko takie działania, które z istoty swej, a więc ze względu na charakter i rodzaj funkcji przynależnej dla władzy publicznej, wynikają z kompetencji określonych w samej Konstytucji oraz innych przepisach prawa. Ich wykonywanie z reguły łączy się z możliwością władczego kształtowania sytuacji jednostki. Chodzi zatem o działanie w takim obszarze, w którym może dojść do naruszenia praw i wolności jednostki ze strony władzy publicznej. Działania pozbawione możliwości władczego kształtowania sytuacji jednostki nie są objęte zakresem regulacji art. 77 ust.
1 Konstytucji, gdyż nie są wykonywaniem władzy publicznej, a co najwyżej wykonywaniem zadań publicznych pozbawionych charakteru władczego. Syndyk, wykonując zadania powierzone mu przez ustawę, nie ma kompetencji władczych ani uprawnień do stosowania przymusu. Teza ta wynika m.in. z następujących uregulowań. Syndyk nie może stosować przymusu przy obejmowaniu majątku upadłego. Zgodnie z art. 174 ust. 1 p.u., jeżeli syndyk napotyka przeszkody przy obejmowaniu majątku upadłego, to wprowadzenia syndyka w posiadanie majątku upadłego dokonuje komornik sądowy. Syndyk nie może również stosować środków przymusu wobec upadłego, który utrudnia mu wykonywanie jego czynności, ukrywa majątek lub w inny sposób uchybia swoim obowiązkom. Zgodnie z art. 156 ust. 1 p.u. syndyka powołuje się w razie ogłoszenia upadłości, przy czym zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 6 p.u. wyznaczenie syndyka następuje w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości. Jest to podstawowy sposób powołania syndyka. Powołanie na stanowisko syndyka następuje również w razie odwołania, zmiany lub wygaśnięcia funkcji poprzedniego syndyka (art. 170 p.u.).
Reasumując Wnioskodawca stwierdza, że na gruncie Ustawy o opłacie skarbowej brak jest podstaw, aby uznać, że syndyk lub doradca restrukturyzacyjny jest organem administracji publicznej bądź też podmiotem wykonującym zadania z zakresu administracji publicznej innym niż organ administracji rządowej i samorządowej. Tym samym, złożenie syndykowi pełnomocnictwa wraz ze zgłoszeniem wierzytelności w systemie teleinformatyczny KRZ nie stanowi złożenia go „w sprawie z zakresu administracji publicznej”, które to złożenie podlega opłacić skarbowej zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt. 2 UOS.
Następnie Wnioskodawca odniósł się do kwestii możliwości uznania syndyka (doradcy restrukturyzacyjnego) za sąd, a prowadzonego przez niego postępowania za postępowanie sądowe a właściwie jej braku. Jak wskazał w uzasadnieniu do wniosku o interpretację ustawodawca wyraźnie wyodrębnił syndyka od sądowych organów postępowania upadłościowego, a więc sądu i sędziego – komisarza. Wynika to z zasadniczej różnicy pomiędzy tymi podmiotami. Syndyk, wykonując funkcje organu postępowania upadłościowego, nie posiada uprawnień władczych, a także nie posiada uprawnień do samodzielnego wydawania orzeczeń wiążących uczestników postępowania. Syndyk nie ma również kompetencji do władczego kształtowania sytuacji innych podmiotów w drodze wydawania orzeczeń. Zgodnie z art. 260 ust. 1 p.u., sporządzona przez syndyka lista wierzytelności jest zatwierdzana przez sędziego-komisarza. Podobnie, zgodnie z art. 351 ust. 1 p.u., sporządzony przez syndyka plan podziału funduszy masy upadłości jest zatwierdzany przez sędziego-komisarza. W projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 24.03.2020 r. (druk nr 3480 – str. 20), w uzasadnieniu tegoż projektu wskazane zostało:
„W związku ze zmianą określoną w art. 51 ust. 1 pkt 4, polegającą na tym, że proponuje się, aby zgłoszenie wierzytelności było dokonywane bezpośrednio syndykowi, mogłaby się pojawić wątpliwość, czy zgłoszenie to przerywa bieg przedawnienia, skoro nie jest to czynność przed sądem, gdyż syndyk nie jest organem sądowym. Syndyk ustala listę wierzytelności, ale lista ta jest następnie zatwierdzana przez sędziego-komisarza. Wydaje się więc, że dla zapewniania bezpieczeństwa obrotu prawnego celowe jest jednoznaczne uregulowanie, że zgłoszenie wierzytelności przerywa bieg przedawnienia (por. też zmianę do art. 178 ust. 3)”. Zdaniem wnioskodawcy ustawodawca wprost przyznał, że syndyk przed którym składany jest odpis umocowania — nie jest sądem, stąd też konieczne było wprost uregulowanie kwestii przerwania biegu terminu przedawnienia także poprzez zgłoszenie wierzytelności u syndyka / doradcy.
Dalej Wnioskodawca uzasadniając swoje stanowisko podniósł, iż w opublikowanych i udostępnionych przez Instytut Prawa Upadłościowego i Restrukturyzacyjnego materiałach szkoleniowo-dydaktycznych (stan prawny na grudzień 2020 r.) podkreślone zostało przez praktyków prawa upadłościowego (sędziów, radców prawnych), że do kwestii opłat skarbowych uiszczanych do pełnomocnictw składanych wraz ze zgłoszeniami wierzytelności należy stosować wykładnię wypracowaną do pełnomocnictw składanych komornikom, przy czym w dacie dania wskazanego opracowania powołano się na nieaktualne już interpretacje.
W kompilacji pytań oraz odpowiedzi we wskazanym wyżej materiale szkoleniowym, zawarte zostało następujące zagadnienie wraz odpowiedzią: „Opłata skarbowa od pełnomocnictwa do ZW powinna być uiszczona na rachunek gminy właściwej dla siedziby sądu upadłościowego czy siedziby syndyka (różne gminy)”? odp. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 Ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej organem podatkowym właściwym miejscowo w sprawach opłaty skarbowej jest: od złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury oraz jego odpisu, wypisu lub kopii – organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce złożenia dokumentu. W konsekwencji będzie to organ właściwy według siedziby syndyka. Dodatkowo, zamieszczam poniżej fragment z komentarza Z. Ofiarskiego, Ustawa o opłacie skarbowej. Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych. Komentarz, który dotyczy opłaty skarbowej od pełnomocnictwa składanego komornikowi, ale te rozważania można odpowiednio odnieść do pełnomocnictwa składanego syndykowi. „Zwraca się także uwagę na to, że w art. 6 ust. 1 pkt 4 u.o.s. przyjęto, iż obowiązek wniesienia opłaty skarbowej powstaje z chwilą złożenia dokumentu stwierdzającego pełnomocnictwo w organie administracji publicznej lub sądzie. Oceniono w piśmiennictwie, że taka regulacja wyłącza spod ustawy pełnomocnictwa składane w postępowaniu egzekucyjnym do komornika, ponieważ nie został on umieszczony w katalogu podmiotów wskazanych w tym przepisie”.
Tymczasem pełnomocnictwo w postępowaniu egzekucyjnym złożone do akt komorniczych jest skuteczne także w postępowaniu przed sądami (np. ze skargi na czynności komornika o udzielenie przybicia lub przysądzenia nieruchomości). Sąd bada akta komornicze także pod kątem tego, czy zawierają pełnomocnictwo procesowe. W tej samej sprawie adwokat, który złoży pełnomocnictwo u komornika, nie będzie miał obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej, a adwokat, który złoży to samo pełnomocnictwo w sądzie, obowiązany będzie ją zapłacić.
Problem ten odmiennie zinterpretowano w ramach urzędowej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Organ podatkowy zaprezentował stanowisko, według którego określenie „postępowanie sądowe” użyte w art. 1 ust. 1 pkt 2 u.o.s, należy rozumieć szeroko, zgodnie z zakresem tego pojęcia określonym w art. 1 k.p.c. W myśl tego przepisu Kodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sadowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz innych sprawach, do których przepisy tego kodeksu stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne). W związku z tym, organ podatkowy do sądowego postępowania cywilnego zaliczył m.in. postępowanie egzekucyjne. Powołał się jednocześnie na art. 758 k.p.c., zgodnie z którym, sprawy egzekucyjne należą do właściwości sądów rejonowych i działających przy tych sądach komorników. W konkluzji przyjął, że postępowanie egzekucyjne prowadzone według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego mieści się w zakresie postępowania sądowego, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 u.o.s.”.
Dalej Wnioskodawca wskazał, iż pod koniec 2020 i na początku 2021 roku – z uwagi na tożsame wątpliwości interpretacyjne jak te, przytoczone w wniosku o interpretację – złożone zostały przez pełnomocnika (radcę prawnego), który prowadzi praktykę zawodową w ramach tej samej kancelarii, co Wnioskodawca, wnioski o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego w przedmiocie uiszczenia opłaty skarbowej od składanego komornikowi pełnomocnictwa do kilkudziesięciu organów podatkowych (wójtów, burmistrzów, czy prezydentów). We wszystkich siedemdziesięciu czterech (74) interpretacjach, jakie Wnioskodawca otrzymał w odpowiedzi na złożone wnioski, organy podatkowe przychyliły się do stanowiska Wnioskodawcy, iż pełnomocnik nie jest zobowiązany do zapłaty opłaty skarbowej od składanego komornikowi pełnomocnictwa. W jednej ze spraw, o których mowa powyżej, pierwotne stanowisko było odmienne, natomiast na skutek złożonej skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie i uwzględnieniu jej wyrokiem z 8 czerwca 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 123/21, poprzez uchylenie zaskarżonej interpretacji oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, organ podatkowy (Burmistrz Miasta Garwolina) uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.
Do wniosku o interpretację Wnioskodawca przedłożył kilka z otrzymanych interpretacji, jak również wskazane powyżej orzeczenie WSA w Warszawie, z których jak wskazał jednoznacznie wynika, iż:
Zdaniem Wnioskodawcy rozważania w zakresie opłaty skarbowej od pełnomocnictwa składanego syndykowi można odpowiednio odnieść do pełnomocnictwa składanego komornikowi, stąd za w pełni zasadne uznać należy stwierdzenie, iż pełnomocnictwo takie nie podlega opłacie, o której mowa w ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej.
IV.
Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o opłacie skarbowej opłacie skarbowej podlega złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii - w sprawie z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym.
Wnioskodawca wnosi o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej poprzez odpowiedź na pytanie czy jako pełnomocnik jest zobowiązany do zapłaty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa składanego syndykowi lub doradcy restrukturyzacyjnemu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego KRZ.
W kontekście przywołanego powyżej przepisu oraz skonstruowanego przez wnioskodawcę pytania zasadniczą kwestią jest ustalenie czy postępowanie upadłościowe oraz postępowanie restrukturyzacyjne mieszczą się w zakresie pojęcia „postępowanie sądowe”,
o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 UOS.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że z przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2023 r. Prawo upadłościowe (tj. Dz. U. z dnia 2024 r. poz. 794; dalej Prawo upadłościowe lub p.u.) wynika, że struktura postępowania upadłościowego dzieli się na dwa kolejne etapy. Pierwszym jest postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości dłużnika, w którym zgodnie z art. 18 p.u. orzeka sąd upadłościowy (sąd rejonowy - sąd gospodarczy). Ogłoszenie upadłości dłużnika jest puntem początkowy dla drugiego etapu zwanego „właściwym postępowaniem upadłościowym”. Zgodnie z art. 149 ust. 1 Prawa upadłościowego postępowanie upadłościowe toczy się w sądzie upadłościowym, który ogłosił upadłość. Natomiast stosownie do art. 151 p.u. „po ogłoszeniu upadłości czynności postępowania upadłościowego wykonuje sędzia-komisarz, z wyjątkiem czynności, dla których właściwy jest sąd”. Zadania sędziego w sposób ogólny zostały określone w art. 152 ust. 1 prawa upadłościowego. Zgodnie z tym przepisem sędzia-komisarz kieruje tokiem postępowania upadłościowego, sprawuje nadzór nad czynnościami syndyka, oznacza czynności, których wykonanie przez syndyka jest niedopuszczalne bez jego zezwolenia lub bez zezwolenia rady wierzycieli, jak również zwraca uwagę na popełnione przez syndyka uchybienia. Poszczególne kompetencje wchodzące w zakres kognicji sędziego – komisarza zostały określone w przepisach szczególnych.
Z powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że to sąd i sędzia komisarz są wiodącymi podmiotami postępowania upadłościowego, natomiast działania syndyka są podporządkowane obu tym podmiotom mającym wyraźną nadrzędną pozycję. Tym samym wszystkie czynności dokonane przez uczestników postępowania upadłościowego na etapie po ogłoszeniu upadłości, są czynnościami dokonywanymi przed sądem, a etapu zgłoszenia wierzytelności do rąk syndyka nie należy postrzegać jako odrębnego etapu postępowania upadłościowego, lecz jako jedną ze składowych postępowania toczącego się w sądzie upadłościowym. Samo zgłoszenie wierzytelności – pomimo, że dokonywane jest do rąk syndyka – w istocie jest formą sądowego dochodzenia roszczenia. Jak wskazuje się w literaturze „Postępowanie upadłościowe jest bowiem postępowaniem sądowym, a zgłoszenie wierzytelności przez wierzyciela jest, co do zasady, przesłanką do uzyskania przez uprawnionego ochrony prawnej w tym postępowaniu. Zgłoszenie wierzytelności pełni zatem w postępowaniu upadłościowym funkcję powództwa.” (por. P. Janda, komentarz do art. 263 p.u., Prawo upadłościowe, Komentarz, wyd. III, Warszawa 2023, art. 236).
Należy też wskazać, że do czasu nowelizacji Prawa upadłościowego, która weszła z dniem 24 marca 2020 r., zgłaszanie wierzytelności w przypadku upadłości przedsiębiorców następowało do rąk sędziego -komisarza, a nie syndyka (za wyjątkiem upadłości konsumentów oraz postępowań bez masy upadłości). Jak się wydaje zmiana wynikająca z powyższej nowelizacji miała charakter w znacznej mierze techniczny, wynikający ze zbliżającej się ówcześnie pełnej informatyzacji prawa upadłościowego oraz miała na celu wyłącznie usprawnienie postępowania.
Analogiczne rozwiązania ustawowe występują na gruncie Prawa restrukturyzacyjnego. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2309 z późn. zm.; zwana dalej Prawo restrukturyzacyjne lub p.r.) „sprawy restrukturyzacyjne rozpoznaje sąd właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika”, natomiast zgodnie z art. 18 ust. 1 p.r. „po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego czynności sądowe wykonuje sędzia-komisarz, z wyjątkiem czynności, dla których właściwy jest sąd.” Zauważalna jest wyraźna analogia do rozwiązań przyjętych na gruncie Prawa upadłościowego. Podobnie zostały również sformułowane ogólne zadania sędziego – komisarza w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Zgodnie z art. 19 ust. 1 p.r. „sędzia komisarz kieruje tokiem postępowania restrukturyzacyjnego, sprawuje nadzór nad czynnościami nadzorcy sądowego i zarządcy, oznacza czynności których wykonywanie przez nadzorcę sądowego albo zarządcę jest dopuszczalne bez jego zezwolenia lub bez zezwolenia rady wierzycieli, jak również zwraca uwagę na popełnione przez nich uchybienia.” Stosownie do art. 23 Prawa restrukturyzacyjnego „Postępowanie restrukturyzacyjne prowadzi się z udziałem nadzorcy, którym jest nadzorca układu albo nadzorca sądowy, albo zarządcy”. Zgodnie z zawartą w tym przepisie normą postępowanie restrukturyzacyjne toczy się „z udziałem” ww. podmiotów co w konsekwencji prowadzi do stwierdzenia, że „gospodarzem” postępowania jest sąd.
W odniesieniu do kwestii o występowania przed „doradcą restrukturyzacyjnym” należy zauważyć, że ustawa Prawo restrukturyzacyjne nie przewiduje takiego podmiotu jako odrębnej kategorii uczestnika (obok nadzorcy lub zarządcy) bądź organu postępowania. Ustawa posługuje się pojęciem „doradca restrukturyzacyjny” (lub kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny) wyłącznie w kontekście kwalifikacji zawodowych, jakie powinien posiadać kandydat na nadzorcę lub zarządcę. Zgodnie z art. 24 ust. 1 p.r. „nadzorcą albo zarządcą może być osoba fizyczna która posiada zdolność do czynności prawnych i licencję doradcy restrukturyzacyjnego wydana na zasadach i w trybie określonych ustawie z dnia 15 czerwca 2007 r. o licencji doradcy restrukturyzacyjnego (Dz.U. z 2022 r., poz. 1007), (…)”.
Biorąc pod uwagę powyższe zarówno postępowanie upadłościowe i restrukturyzacyjne mieści się w zakresie pojęcia „postępowanie sądowe”, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 UOS. W związku z tym złożenie dokumentu pełnomocnictwa przez pełnomocnika dokonującego w imieniu wierzyciela zgłoszenia wierzytelności syndykowi bądź składanie pism procesowych nadzorcy lub zarządcy w postępowaniu restrukturyzacyjnym, wiąże się z obowiązkiem poniesienia opłaty skarbowej. Nie ma tu też znaczenia fakt przesłania ww. dokumentów za pośrednictwem systemu teleinformatycznego KRZ, bowiem ustawodawca nie przewidział zwolnienia z opłaty skarbowej złożenia pełnomocnictwa drogą elektroniczną poza wskazanymi w kol. 4 części IV załącznika do ustawy o opłacie skarbowej. Również wyłączenia znajdujące się w art. 2 ustawy o opłacie skarbowej nie przewidują aby pełnomocnictwo składane syndykowi lub doradcy restrukturyzacyjnemu za pośrednictwem KRZ nie podlegało opłacie skarbowej.
Reasumując, organ podatkowy stwierdza, iż stanowisko Wnioskodawcy, że pełnomocnik nie jest zobowiązany do zapłaty opłaty skarbowej od składanego syndykowi lub doradcy restrukturyzacyjnemu pełnomocnictwa za pośrednictwem rejestru KRZ, jest nieprawidłowe.
V.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Prezydent Miasta Krakowa, Wydział Podatków i Opłat Urzędu Miasta Krakowa, al. Powstania Warszawskiego 10, 31-541 Kraków.