Zieleń to niezwykle istotny element w funkcjonowaniu każdego miasta. Pełni funkcje estetyczne i rekreacyjne, obniża temperaturę i poprawia jakość powietrza, ale przede wszystkim zwiększa komfort życia mieszkańców. Kraków rozwija się dynamicznie – z roku na rok przybywa nowych mieszkańców, a co za tym idzie pojawia się nowa infrastruktura i budynki. Często dzieje się to kosztem zieleni. Nie chcemy całkowicie blokować tych procesów, bo mamy świadomość, iż populizm w tym obszarze negatywnie odbije się na rozwoju miasta. Chcemy zadbać o równowagę pomiędzy koniecznymi inwestycjami, a troską o obszary zielone. W tym celu powołany Miejskiego Ogrodnika, który z ramienia miasta będzie się kompleksowo zajmował wszystkimi kwestiami związanymi z zielenią. Obszarów zielonych musi być jak najwięcej, dlatego zwiększymy środki na wykup kolejnych terenów pod nowe parki, skwery i ogrody. Zatroszczymy się również o już istniejące tereny, w tym zrewitalizujemy Bulwary Wiślane. Wprowadzając program „Zielona zmiana” zwiększymy ilość zieleni w mikroskali – tam gdzie będzie to możliwe zasadzimy drzewa, krzewy lub kwiaty. Szczególną opieką otoczymy obszary cenne przyrodniczo. To nasz obowiązek względem kolejnych pokoleń krakowianek i krakowian.
Do jego zadań będzie należała koordynacja działań wszystkich podmiotów zajmujących się zielenią w mieście oraz tworzenie wspólnej, spójnej wizji opieki nad terenami zielonymi. Będzie on uzgadniał zakres wycinki drzew i krzewów oraz decydował o nowych nasadzeniach. Miejski Ogrodnik ma także zadbać o egzekwowanie przestrzegania przepisów z zakresu ochrony przyrody i współpracować z podmiotami prowadzącymi rodzinne ogrody działkowe, ogrody społeczne, spółdzielniami i wspólnotami mieszkaniowymi, organizacjami ekologicznymi oraz innymi instytucjami oddziałującymi na środowisko przyrodnicze Krakowa.
Stopień realizacji zadania: 5/5
W ramach Biura Architekta Miasta została powołana w strukturze zastępca Dyrektora Biura – Ogrodniczka Miejska.
Obszarów zielonych musi być jak najwięcej, dlatego zwiększymy środki finansowe na wykup kolejnych terenów pod nowe parki, skwery i ogrody. Ideą miasta zrównoważonego rozwoju jest troska zarówno o nowe inwestycje, jak i miejską zieleń. Zadbamy, aby było jej jak najwięcej, zarówno w skali makro, jak i mikro. Zaproponujemy cenę za wykup terenu zgodną z operatem szacunkowym, a nie, tak jak teraz obniżoną o 20 proc.
Stopień realizacji zadania: 2/5
W roku bieżącym pozyskano na rzecz Gminy Miejskiej Kraków łącznie 1,5671 ha nowych terenów przeznaczonych pod zieleń publiczną z przeznaczeniem na powiększenie parku Reduta, parku Woźniców a także realizację parku rzecznego Drwinki wydatkując do chwili obecnej na ten cel łącznie kwotę ok 2,6 mln zł. W najbliższym czasie planuje się pozyskać kolejne nieruchomości pod tereny zielone ogólnie dostępne, tj. park rzeczny Dłubni, Drwinki, park Woźniców oraz teren położony na wzgórzu Kaim oraz przy ul. Starego Wiarusa.
Zasadzimy w trakcie kadencji 200 tys. drzew w Krakowie. Wiemy, jak to zrobić. Zaangażujemy do sadzenia mieszkańców. Będą oni mogli w łatwy sposób zgłaszać swoje pomysły na miejsca, gdzie będziemy dosadzać drzewa.
Stopień realizacji zadania: 3/5
W Krakowie od 7 maja 2024 r. prowadzony jest projekt nasadzenia 200 000 drzew. Większość założeń do systemu raportowania o nasadzeniach została przygotowana. Liczba posadzonych drzew od początku kadencji to około 22 tysiące drzew, z czego około 2 tysiące to drzewa parkowe (w tym w skwerach i nasadzeniach przyulicznych – pojedyncze nasadzenia), a 20 tysięcy to nasadzenia grupowe leśne.
Poza dużymi obszarami zielonymi, parkami czy łąkami, trzeba także zadbać o jak najwięcej zieleni w każdym miejscu wokół nas. Z tego powodu będziemy wspierać „odbetonowywanie” przestrzeni publicznej. W miejscach, w których istnieje możliwość zasadzenia nowego drzewa, krzewu lub kwiatów, nawet jeśli to tylko małe okienko, będziemy to robić. Idea miasta ogrodu jest w Krakowie możliwa do zrealizowania. Będziemy także wspierać w tym działaniu mieszkańców i wspólnoty mieszkaniowe. W nowej umowie koncesyjnej na obsługę przystanków wprowadzimy także wymóg, aby duża część z nich miała zielone dachy.
Stopień realizacji zadania: 3/5
Park kieszonkowy „JAK–23” przy ul. księcia Józefa. Inwestycja uzależniona jest od rezerwacji na ten cel środków budżecie miasta oraz od warunków ZDMK w kontekście planów inwestycyjnych związanych z przebudową istniejącej zatoki autobusowej przy ul. Astronautów i Księcia Józefa.
Plac Wolnica – ZZM opracował dokumentacje projektową wraz z niezbędnymi uzgodnieniami. Inwestycja realizowana w ramach budżetu obywatelskiego 2024 „Więcej zieleni na placu Wolnica”.
W Krakowie muszą powstać parki o zróżnicowanym profilu, np. rzeczne, deszczowe, dzikie oraz wodne. Wykorzystamy w pierwszej kolejności istniejące tereny zadrzewione poprzez ich wykup lub zamianę. Wytypujemy tereny niezadrzewione do koncepcyjnego przyszłego zagospodarowania na parki urządzone, wykorzystamy do tego, m.in. tereny przyforteczne oraz poprzemysłowe.
Stopień realizacji zadania: 3/5
Park Grzegórzecki – ZZM/O1.99/23: Aktualizacja dokumentacji projektowej oraz uzyskanie PNB wraz z niezbędnymi uzgodnieniami w latach 2025–2026. W kolejnych latach kontynuacja robót budowlanych (uwzględnione w WPF).
Park Kolejowy – ZZM/O1.177/22:
Zagospodarowanie terenów zielonych przy ul. Kurzei oraz Polany Nagłowickiej – ZZM/O1.278/22: Projekt uzyskał zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Inwestycja uzależniona jest od rezerwacji na ten cel środków budżecie miasta.
Park kieszonkowy przy ul. Dekerta 15 – ZZM/O1.92/23: Aktualizacja dokumentacji projektowej, uzyskanie PNB i niezbędnych uzgodnień w latach 2025–2027.
Park kieszonkowy ul. Stachiewicza 25 – ZZM/O1.339/24: W 2025 r. wykonanie dokumentacji projektowej. Uzyskanie ostatecznej decyzji o PNB / przyjęcie zgłoszenia wykonanie robót budowlanych oraz rozpoczęcie robót budowlanych. W 2026 r. kontynuacja robót budowlanych (uwzględnione w WPF).
Park kieszonkowy przy ul. Aleksandry – ZZM/O1.72/25: W 2025 r. planowane jest Uzyskanie ostatecznej decyzji o PNB / przyjęcie zgłoszenia wykonania robót budowlanych.
Park kieszonkowy przy ul. Na Kozłówce i ul. Spółdzielców – ZZM/O1.58/25: W 2025 r. planowana jest realizacja przedmiotowego zadania. Zostało zlecone wykonanie dokumentacji projektowej której efektem jest uzyskanie na koniec lipca br. zaświadczenia o braku podstaw do sprzeciwu na wykonanie robót budowlanych.
Park kieszonkowy przy ul. Czerwonego Prądnika: W 2025 r. wykonanie dokumentacji projektowej. Uzyskanie ostatecznej decyzji o PNB / przyjęcie zgłoszenia wykonanie robót budowlanych oraz rozpoczęcie robót budowlanych.
W ostatnich latach Kraków w wielu miejscach odwrócił się od Wisły, a przecież jest ona jednym z naszych najcenniejszych zasobów. Przeprowadzimy rewitalizację ścieżek, oświetlenia i małej infrastruktury na bulwarach. Muszą one być bezpieczne i dostępne dla każdego.
Stopień realizacji zadania: 3/5
W trakcie realizacji dwa zadania: „Rewitalizacja Bulwarów Wiślanych”, kwota 2025 r.: 200 000 zł i „Jasne, że Bulwary! – piękne i bezpieczne Bulwary nad Wisłą”, kwota 2025 r.: 18 450 zł.
Miejsca cenne przyrodniczo powinny być objęte ochroną, zarówno na terenach istniejących wielkoobszarowych form ochrony przyrody, jak i w formach zespołów przyrodniczo-krajobrazowych, pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych lub użytków ekologicznych.
Stopień realizacji zadania: 3/5
ZZM realizuje w ograniczonym zakresie w latach 2024–2026 (do czerwca 2026 r.) projekt „Ochrona różnorodności biologicznej na terenach cennych przyrodniczo w Krakowie” w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021–2027.
W drugim kwartale 2025 r. w ramach działań objętych projektem odebrano prace ochronny czynnej wykonane w pierwszym kwartale 2025 r. tj. usuwanie i obrączkowanie niepożądanych drzew i krzewów koszenie siedlisk murawowych i szuwarów trzcinowych z usunięciem biomasy. Rozpoczęto zwalczanie inwazyjnych roślin oraz prowadzono dokumentację powierzchni po przeprowadzonych zabiegach ochronny czynnej siedlisk w ramach projektu. Przy ścisłej współpracy z ZZM Uniwersytet Rolniczy w Krakowie rozpoczął reintrodukcję chronionej sasanki łąkowej na Zakrzówku oraz w Tyńcu. Prowadzono inwentaryzację stanowisk obcego gatunku rośliny rdestowca japońskiego oraz realizowano jego zwalczanie w terenach leśnych, rezerwacie przyrody Bonarka oraz na Łąkach Nowohuckich.
W ramach tego samego projektu zawarto cztery umowy w zakresie świadczenia usług ochrony czynnej zbiorników wodnych (Królówka, przy ul. Krzewowej, przy ul. Wyłom i przy ul. Księcia Józefa). Obecnie przygotowywane jest postępowanie przetargowe w ramach wyżej wymienionego projektu dla zbiornika przy ul. Kaczeńcowej.
W parku Zaczarowanej Dorożki wykonano prace polegające na usunięciu osadów dennych, co przyczyniło się do poprawy pojemności retencyjnej zbiornika. Brzegi zbiornika obsadzono roślinnością hydrofitową w celu wzmocnienia bioróżnorodności ekosystemu. Przy zbiorniku założona została łąka kwietna. W zbiornikach w parku Lilli Wenedy przeprowadzono prace polegające na usunięciu ekspansywnie rozwijającej się roślinności, celem odsłonięcie tafli wody i utrzymania równowagi tlenowej w zbiorniku, a tym samym poprawy warunków siedliskowych dla płazów. W ekologicznym Stawie Płaszowskim przeprowadzono selektywne usunięcie nadmiernie rozprzestrzenionych trzcinowisk. Przeprowadzono prace obejmujące usunięcie nadmiaru osadów dennych oraz oczyszczenie brzegów zbiornika przy ul. Falistej.
Przeprowadzono odłowy gatunków inwazyjnych na zbiornikach: Bagry Ludwinowskie, w parku Duchackim, w parku Lotników Polskich i w parku Zaczarowanej Dorożki.
W mieście każdy skrawek terenu zielonego jest bardzo cenny. Mając to na uwadze, wprowadzimy program, który ułatwi właścicielom nieruchomości tworzenie zielonych dachów oraz elewacji budynków. Zielone dachy pozwalają lepiej gromadzić wodę deszczową, oczyszczają powietrze oraz wpływają na obniżenie temperatury otoczenia.
Stopień realizacji zadania: 3/5
Dla wszystkich zainteresowanych Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie opracował publikację „Zielone balkony dla czystego powietrza w mieście” dostępną w formie książkowej oraz online.
ZZM realizuje również zadania w ramach Inicjatywy Lokalnej, która pozwala na tworzenie np. ogrodów społecznych na terenach prywatnych / należących do spółdzielni. Obecnie trwa nabór na innowacyjny projekt prowadzony przez NCBR, w ramach którego ZZM zgłasza jako wyzwanie farmę wertykalną możliwą do wykorzystania na dachu, elewacji lub balkonie.
ZZM wspólnie z innymi jednostkami opracował koncepcję polityki „Zielone dachy dla Krakowa”, która określa m.in. propozycję ogólnych zasad udzielania dotacji do tworzenia zielonych dachów. ZZM brał udział, w ramach zespołu zadaniowego, w polsko-niemieckim projekcie GRAD, którego celem było promowanie zielonych dachów jako narzędzia adaptacji miasta do zmian klimatu. Efektem projektu było stworzenie w kwietniu koncepcji polityki określającej m.in. propozycję ogólnych zasad udzielania dotacji do tworzenia zielonych dachów. ZZM jest w trakcie opracowywania aplikacji do międzynarodowego projektu „CUBIS – CO-CREATION OF URBAN SPACES FOR BETTER, INCLUSIVE AND SUSTAINABLE FOOD SYSTEMS” z programu Horizon, którego jednym z działań jest stworzenie Living Lab’ów „balkonowych” mających przetestować możliwość podniesienia bezpieczeństwa żywnościowego na poziomie „gospodarstwa domowego”. Termin składania wniosku to wrzesień 2025 r. Rozstrzygnięcie: koniec 2025 r./ początek 2026 r.
W ramach realizowanego programu „Krakowskiej mikroretencji wód opadowych i roztopowych” beneficjenci mogą ubiegać o dofinansowanie do wykonania zielonych dachów na swoich posesjach.