Kaucje są pobierane w przypadku wynajmowania lokali mieszkalnych na czas nieoznaczony, za wyjątkiem lokali zamiennych, lokali przyznanych w ramach realizacji wyroków eksmisyjnych orzeczonych przed dniem 12 listopada 1994 r., lokali przeznaczonych na wynajem dla osób repatriowanych z krajów byłego ZSRR na podstawie zaproszenia Rady Miasta Krakowa, lokali uzyskanych w drodze zamiany oraz adaptacji pomieszczeń niemieszkalnych na mieszkalne. Kaucję ustala się w wysokości czterokrotnego miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego według stawek obowiązujących w dniu zawarcia umowy najmu.
Przepisy dotyczące zwrotu kaucji zawarte są w art. 6 i art. 36 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r. poz. 725). Kaucje mieszkaniowe niezależnie od okresu w jakim były wpłacane spełniały funkcję zabezpieczającą wynajmującego lokal umożliwiając np. potrącenie z kaucji nieuiszczonych przez najemcę opłat za czynsz, pokrycie szkód spowodowanych przez najemcę i innych należności przypadających z tytułu najmu. Z treści ww. przepisu, jak również z istoty kaucji mieszkaniowej jako elementu umowy najmu wynika, że zobowiązanym do zwrotu kaucji jest ten podmiot, który w chwili opróżnienia lokalu lub nabycia go na własność przez najemcę jest wynajmującym, niezależnie od tego, czy to właśnie jemu najemca kaucje mieszkaniową wpłacił.
Kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu lub nabycia jego własności przez najemcę, po potrąceniu należności wynajmującego z tytułu najmu lokalu.
Kaucja wpłacona: