czcionka:
kontrast:
„Ich Mościom Panom Radzcom krakowskim, którzy teraz na tym urzędzie są i którzy potem będą, posłusznym będę ... A ktoby się sprzeciwiał Ich Mościom Panom Radzcom krakowskim i pospolitemu dobru miasta tego, takiemu ja nie będę pomagać ..." [fragment roty przysięgi składanej w wieku XVIII podczas nadawania krakowskiego obywatelstwa]
Pierwsza wzmianka o krakowskiej Radzie Miejskiej pochodzi z roku 1264, a więc już w siedem lat po lokacji Krakowa na prawie magdeburskim miasto miało już swoją reprezentację. Pierwotnie liczyła ona sześciu radnych. Skład Rady zmieniał się, aby w wieku XV dojść do liczby 24 rajców. Od roku 1312 o tym, kto zasiądzie w Radzie decydował monarcha, w którego imieniu decyzję podejmował pełnomocnik, często ad hoc powoływany. Z czasem obowiązek ten został scedowany przez królów na wojewodę krakowskiego. Dopiero król Jan III Sobieski, znany z życzliwego stosunku do Krakowa, przywrócił w roku 1677 wolny wybór Rady. Upadek i ponowne narodziny Rady Pod koniec wieku XVIII wraz z ostatecznym upadkiem I Rzeczypospolitej znika Rada Miejska. Dopiero w roku 1866, gdy absolutystyczna Austria zmieniła się w konstytucyjne Austro-Węgry, krakowianie mogą wybrać Radę. Co prawda czynne prawo wyborcze nie przysługuje wszystkim mieszkańcom miasta, ale powierzenie rządów w mieście autentycznej reprezentacji obywateli powoduje, że Kraków szybko podnosi się z upadku. Rada -początkowo licząca sześćdziesięciu Radnych - decyduje o budżecie miasta, wydaje przepisy porządkowe oraz podejmuje decyzje o przyłączeniu do Krakowa sąsiednich gmin. W wyniku rozszerzenia granic i zwiększenia liczby wyborców wzrasta też liczebność Rady, która w roku 1918 liczy już 124 Radnych. W roku 1934 Kraków - mający dotychczas własny statut - zostaje objęty regulacjami nowej ustawy samorządowej. Niemiecki okupant likwiduje krakowski samorząd. Po roku 1945 funkcjonuje Miejska Rada Narodowa w Krakowie - od roku 1957 nazywana Radą Narodową Miasta Krakowa - pochodząca początkowo z nominacji. Pierwsze wybory do Miejskiej Rady Narodowej odbyły się w grudniu roku 1954. Wyborcy mogli głosować na jedyną zarejestrowaną listę Frontu Narodowego.
Dnia 29 maja 1990 roku odbyły się pierwsze po przeszło pół wieku autentyczne wybory samorządowe. W liczącej wówczas 75 członków Radzie Miasta kandydaci zgłoszeni przez Komitetu Obywatelskie „Solidarności" zdobyli 73 mandaty. Dwa mandaty uzyskali kandydaci z listy Konfederacji Polski Niepodległej. Pierwsza sesja Rady Miasta, jaka obyła się 8 czerwca 1990 roku zapoczątkowała nową - trwającą do dziś - epokę w wielosetletniej historii krakowskiego samorządu.
Wedle ustawy o Samorządzie Gminnym, kadencja Rady Miasta trwa 4 lata licząc od dnia wyboru. Do właściwości Rady Miasta należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania miasta, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Do wyłącznej właściwości Rady Miasta należy:
- uchwalanie statutu gminy,
- ustalanie wynagrodzenia prezydenta oraz stanowienie o kierunkach jego działania i przyjmowanie sprawozdań z jego działalności,
- powoływanie i odwoływanie na wniosek prezydenta skarbnika miasta, który jest głównym księgowym budżetu,
- uchwalanie budżetu miasta, rozpatrywanie sprawozdania z jego wykonania oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu,
- uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
- uchwalanie programów gospodarczych, ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych, zasad przekazywania im składników mienia do korzystania oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację zadań przez te jednostki,
- podejmowanie uchwał w sprawie podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach,
- podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu,
- określanie wysokości sumy, do której prezydent może samodzielnie zaciągać zobowiązania, podejmowanie uchwał w sprawach przyjęcia zadań z zakresu: administracji rządowej i właściwości powiatu, współdziałania z innymi gminami oraz wydzielanie na ten cel odpowiedniego majątku,
- podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych,
- podejmowanie uchwał w sprawach: herbu Miasta, nazw ulic i placów oraz wznoszenia pomników,
- podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów,
- nadawanie Honorowego Obywatelstwa Miasta Krakowa.
Podjęcie bądź odrzucenie uchwały poprzedza określona ścieżka legislacyjna (od przygotowania projektu uchwały, poprzez opiniowanie go, wnoszenie poprawek i autopoprawek, dyskusji podczas dwóch czytań w trakcie sesji - aż do głosowania). Podjęte uchwały wędrują w trybie nadzoru do Wojewody i Regionalnej Izby Obrachunkowej i dopiero po ich akceptacji stają się prawem miejscowym.
Rada powołuje komisje, które pełnią funkcje pomocnicze. Główne zadania komisji to przede wszystkim:
- doradztwo i inicjowanie działań Rady,
- opiniowanie projektów uchwał przygotowywanych przez inne podmioty (inną komisję, Prezydenta Miasta, Przewodniczącego RMK, grupę radnych),
- kontrola wykonywania uchwał Rady oraz wniosków komisji RMK,
- ocena informacji składanych przez Prezydenta Miasta, miejskie jednostki organizacyjne, dzielnice miasta oraz współpraca z innymi komisjami.
Funkcje kontrolne pełni Komisja Rewizyjna, która sprawdza działalność Prezydenta Miasta oraz gminnych jednostek organizacyjnych pod względem legalności, rzetelności i gospodarności. W skład Komisji Rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów. Komisja Rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu miasta i występuje z wnioskiem do Rady Miasta w sprawie udzielenia bądź nie udzielenia absolutorium Prezydentowi Miasta. Wniosek w sprawie absolutorium podlega zaopiniowaniu przez regionalną izbę obrachunkową. Komisja Rewizyjna wykonuje też inne zadania zlecone przez radę w zakresie kontroli.
W ramach Rady Miasta powołuje się kluby radnych. Głównym założeniem każdego z klubów jest wspieranie radnych w ich prawach i powinnościach, wypływających z zasady mandatu wolnego, a także z zasady reprezentacji. Na bazie struktury politycznej RMK powołuje się członków Komisji Głównej. Wybrani do niej zgodnie z zasadą parytetu radni reprezentują stanowiska swych klubów. Mieszkańcy uczestniczą w sprawowaniu władzy w mieście pośrednio. Są reprezentowani jako wyborcy poprzez swych radnych, którzy zostali wybrani nie tylko do pracy w Radzie i pełnienia władzy uchwałodawczej. Radny ma prawo składania interpelacji w sprawach związanych z realizacją uchwał RMK oraz wykonywania zadań przez wydziały Urzędu Miasta oraz jednostki organizacyjne gminy. Ma obowiązek utrzymywać stałą więź z wyborcami poprzez informowanie o aktualnej sytuacji miasta, konsultowanie materiałów i spraw, upowszechnienie uchwał i przedsięwzięć Rady, informowanie o swojej działalności w Radzie, przyjmowanie postulatów, wniosków i skarg mieszkańców.
Przewodniczący Rady Miasta Krakowa:
- organizuje pracę Rady, ustala porządek obrad sesji w porozumieniu z Prezydentem i Komisją Główną,
- przygotowuje i zwołuje sesje Rady,
- koordynuje realizację zadań Rady i jej organów,
- udziela radnym pomocy w sprawowaniu mandatów,
- deleguje radnych zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa, przewodniczy obradom Rady,
- reprezentuje Radę na zewnątrz,
- wykonuje inne zadania określone ustawą, Statutem oraz wskazane przez Radę,
- systematycznie składa na sesjach informacje o działaniach podejmowanych przez siebie między sesjami.
Przewodniczący Rady Miasta Krakowa: Bogusław Kośmider
Wiceprzewodniczącymi RMK są: Małgorzata Jantos, Sławomir Pietrzyk i Józef Pilch.
Wykaz - zestawienie dotyczące wydatków na ogłoszenia płatne w prasie i telewizj
Ponowne wykorzystywanie informacji publicznej - odmienne zasady