Rodzaj dokumentu |
interpretacja indywidualna |
Sygnatura |
PD-01.3120.8.1.2014.GK |
Data |
2014.02.11 |
Autor |
Prezydent Miasta Krakowa |
Istota interpretacji |
Podatnik podatku od nieruchomości |
Z interpretacji indywidualnej usunięto dane identyfikujące wnioskodawcę oraz inne podmioty wskazane w treści interpretacji zgodnie z art. 14i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.). Osoba odpowiedzialna za wyłączenie powyższych danych: Grzegorz Kasprzak |
INDYWIDUALNA INTERPRETACJA PODATKOWA
Działając na podstawie art. 14j § 1 i § 3 w zw. z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 03 lutego 2014 r. (data doręczenia) (…) w Krakowie o udzielenie pisemnej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości
uznaję, że stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku zawarcia umowy użyczenia nieruchomości z trwałym zarządcą – podatnikiem podatku od nieruchomości powinien być podmiot na rzecz którego ustanowiono trwały zarząd, w świetle przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 03.02.2014 r. do Prezydenta Miasta Krakowa wpłynął wniosek (…) w Krakowie o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczących określenia podatnika podatku od nieruchomości.
W dniu 04.02.2014 r. Wnioskodawca uzupełnił braki wniosku.
Wnioskodawca przestawił stan faktyczny, zgodnie z którym (…) w wyniku podpisanej z Gminą Miejską Kraków – Urzędem Miasta Krakowa umowy nr (…) z dnia 04.02.2013 r. prowadzi Noclegownię i Schronisko dla bezdomnych mężczyzn na terenie Gminy Miejskiej Kraków. Na realizację tego zadania (…) podpisał „Umowę użyczenia nieruchomości” przy ul. (…).
W umowie zawarto zapis zgodnie z którym biorący do używania jest zobowiązany do uiszczania podatku od nieruchomości, zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach oraz do składania stosownych deklaracji podatkowych. Na podstawie zapisów tej umowy Wnioskodawca złożył deklarację podatkową na 2014 r.
Uzupełniając stan faktyczny Wnioskodawca wskazał, iż umowa użyczenia została zawarta z (…) w Krakowie (dalej (…)), będącym dysponentem nieruchomości przy ul. (…) na podstawie decyzji Prezydenta Miasta Krakowa nr (…) z dnia 10.02.2010 r. (z decyzji wynika, że właścicielem nieruchomości jest Gmina Miejska Kraków, która oddała ją na mocy tej decyzji (…) w Krakowie w trwały zarząd).
W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się o interpretację przepisów prawa podatkowego poprzez odpowiedź na pytanie kto powinien być podatnikiem podatku od nieruchomości i składać deklaracje na ten podatek, czy należy wystąpić o sporządzenie aneksu do umowy użyczenia o której mowa we wniosku.
W stanowisku dotyczącym oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego Wnioskodawca uznał, że podatnikiem podatku od nieruchomości powinien być użyczający.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz. U. z 2010 Nr 95, poz. 613 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:
1) grunty;
2) budynki lub ich części;
3) budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.p.o.l. podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:
1) właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z zastrzeżeniem ust. 3;
2) posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;
3) użytkownikami wieczystymi gruntów;
4) posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub
z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
b) jest bez tytułu prawnego, z zastrzeżeniem ust. 2.
Podstawę opodatkowania dla budynków stanowi ich powierzchnia użytkowa (art. 4 ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.).
W przedmiotowej sprawie istotne znaczenie będzie miała interpretacja art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a) u.p.o.l. zgodnie z którym podatnikiem podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości.
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 1716/10 (LEX nr 1099837) na gruncie tego przepisu „podatnikiem będzie osoba, której właściciel przekazał nieruchomość w posiadanie (z uwzględnieniem ww. wyjątku) na podstawie umowy, a zatem nie będzie nim podmiot, który obejmuje w posiadanie nieruchomość publiczną (np. Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego)
w sposób wtórny, tzn. nie od właściciela, ale posiadacza dysponującego już prawem posiadania na podstawie określonego stosunku prawnego. Podkreślenia wymaga, iż ustawodawca wymieniając ogólnie umowę, jako podstawę oddania w posiadanie nieruchomości, nie wskazał jej rodzaju. Wypływa z tego wniosek, iż warunki owej "umowy" spełnia każdy dwustronny stosunek obligacyjny, na podstawie którego określony podmiot otrzymał w posiadanie nieruchomość od właściciela. Do tej kategorii należy zatem zaliczyć zarówno umowy nazwane (np. najem, dzierżawa), jak i nienazwane.
Drugi z kolei człon przepisu wskazuje, że podatnikiem może być również osoba, której posiadanie wynika "z innego tytułu prawnego". W literaturze podkreśla się, że przez "tytuł prawny", o którym mowa w omawianym przepisie należy rozumieć m.in. zarząd, użytkowanie (art. 252 k.c.) oraz inne szczególne formy prawne gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa i jednostki samorządu terytorialnego (por. L. Etel: podatek od nieruchomości, rolny, leśny. Warszawa 2005, s. 167).”
W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 września 2006 r. sygn. akt II FSK 1090/05 (LEX nr 286725) wskazano natomiast, że „przykładem innego tytułu prawnego posiadania w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9, poz. 84 ze zm.) jest przekazanie nieruchomości w trwały zarząd jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej.”
W rozpatrywanym przypadku trzeba odpowiedzieć na pytanie czy jednostka taka jak MOPS w Krakowie traci status posiadacza nieruchomości (lub jej części) w przypadku, gdy dokonała ona jej użyczenia innemu podmiotowi.
Posiadanie stanowi instytucję prawa rzeczowego, oznaczającą stan faktyczny, polegającym na władaniu określoną rzeczą przez posiadacza. Przez władztwo to w literaturze oraz orzecznictwie rozumie się możność władania rzeczą; efektywne w sensie gospodarczym korzystanie z rzeczy (nieruchomości) nie jest konieczną przesłanką posiadania; dla istnienia posiadania nie jest bowiem konieczne rzeczywiste korzystanie z rzeczy, lecz sama możność takiego korzystania (por. orzeczenie SN z 3 czerwca 1966 r., III CR 108/66, OSPiKA 10/67, poz. 234, oraz tak samo S. Rudnicki: Komentarz do Kodeksu cywilnego. Cz. II. Własność i inne prawa rzeczowe, Lexis Nexis, Warszawa 2003, s. 499).
Chociaż Kodeks cywilny wyróżnia dwie postacie posiadania: posiadanie samoistne oraz posiadanie zależne – w tym przypadku nie zachodzi posiadanie samoistne (opodatkowania posiadaczy samoistnych uregulowano w art. 3 ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.).
Posiadaczem zależnym, w rozumieniu art. 336 Kodeksu cywilnego, jest ten kto faktycznie włada rzeczą jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą.
Jak wskazał NSA w cytowanym wyżej wyroku z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 1716/10 „zgodnie z powszechnie panującym poglądem jednostka Osoba, która objęła w posiadanie zależne nieruchomość stanowiącą własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, a następnie podnajęła (poddzierżawiła) tę nieruchomość innej osobie, nie pozbawiła się tym samym posiadania tej nieruchomości. W orzecznictwie podkreśla się, że tak jak posiadacz zależny nie traci posiadania w wyniku oddania rzeczy innej osobie w dalsze posiadanie zależne, tak - w drodze analogii do art. 337 k.c. - posiadacz zależny nie traci posiadania w wyniku oddania rzeczy innej osobie w dalsze posiadanie zależne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 1993 r., II CRN 130/03, Biuletyn SN 1994/1/21).”
Zgodnie z powyższym w przypadku oddania przez posiadacza nieruchomości (albo jej części) w dalsze posiadanie zależne innemu podmiotowi, powstaje stan gdzie mamy do czynienia z dwoma posiadaczami zależnymi.
(…) w Krakowie jest jednostką budżetową i co do zasady posiada zdolność prawnopodatkową w zakresie podatku od nieruchomości.
Jak wykazano powyżej instytucja trwałego zarządu jest przykładem "innego tytułu prawnego" posiadania w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 4.
Zatem (…) w Krakowie jest podatnikiem podatku od nieruchomości również od tych części budynków oddanych jej w trwały zarząd, które użyczyła innym podmiotom. Swoje władztwo nad rzeczą (…) w Krakowie wywodzi z decyzji ustanawiającej trwały zarząd, wydanej w trybie określonym w art. 45 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez właściwy organ j.s.t. Jest to pierwotny tytuł uprawniający taką jednostkę organizacyjną do objęcia nieruchomości j.s.t. w posiadanie. W świetle z kolei art. 43 ust. 2 pkt 3 u.g.n. jednostka organizacyjna, na rzecz której trwały zarząd nieruchomości został ustanowiony, może - na warunkach określonych tym przepisem - m.in. oddać nieruchomość lub jej część w użyczenie. Tytuł prawny, który stanowi podstawę objęcia nieruchomości w posiadanie przez biorącego do używania ma zatem charakter wtórny, bowiem poprzedza go decyzja w sprawie ustanowienia trwałego zarządu.
Zatem „Podatnikiem podatku od nieruchomości będzie w takim przypadku podmiot, na rzecz którego przedstawiciel Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego ustanowił zarząd nieruchomością. Sytuacja ta nie zmieni się także, gdy zarządca odda nieruchomość posiadaczowi zależnemu na podstawie umowy najmu czy też dzierżawy. Kontrakt ten nie będzie bowiem zawarty z właścicielem nieruchomości, a jedynie z zarządcą znajdującym się w jej posiadaniu” (wyrok NSA z dnia 5 września 2006 r. sygn. akt II FSK 1090/05).
Podobne stanowisko zajęły WSA w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 27.03.2008 r. sygn. akt I SA/Go 511/07), WSA w Gdańsku w wyroku z 29.05.2008 r. sygn. akt I SA/Gd 163/08), WSA w Krakowie w wyroku z 14.12.2010 r. sygn. akt I SA/Kr 1624/10 (dostępne na stronie internetowej NSA www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
Dodać należy, że przepisy dotyczące osoby podatnika są bezwzględnie obowiązujące i nie można skutecznie przenieść przymiotu podatnika w drodze umowy cywilnoprawnej na podmiot inny niż określony w ustawie podatkowej.
W związku z powyższym organ podatkowy uznaje, iż stanowisko Wnioskodawcy polegające na tym, iż w przedstawionym stanie faktycznym podatnikiem podatku od nieruchomości powinien być „Użyczający” czyli (…) w Krakowie należy uznać za prawidłowe.
Jednocześnie organ podatkowy nie ma kompetencji do odpowiedzi na pytanie czy należy wystąpić o sporządzenie aneksu do umowy użyczenia o której mowa we wniosku, jako nie dotyczącego przepisów prawa podatkowego.
Na indywidualną interpretację podatkową zgodnie z art. 14c § 3 Ordynacji podatkowej przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, złożona za pośrednictwem Prezydenta Miasta Krakowa, adres: Wydział Podatków i Opłat Urzędu Miasta Krakowa, Al. Powstania Warszawskiego 10, 31-549 Kraków, wniesiona po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację do usunięcia naruszenia prawa w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach w terminie 30 dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie 60 dnia od dnia wniesienia tego wezwania.