czcionka:
kontrast:
W 2014 r. Urząd Miasta Krakowa zlecił przeprowadzenie badań mających na celu określenie warunków zoohigienicznych pracy koni dorożkarskich w Krakowie.
Praca koni dorożkarskich w Krakowie od lat budzi wiele emocji wśród mieszkańców, oraz wśród gości Krakowa. Wątpliwości co do właściwych warunków pracy koni oraz miejsc postojowych dorożek zgłaszały także organizacje społeczne zajmujące się ochroną zwierząt. Aby uzyskać odpowiednią wiedzę i by móc udzielić odpowiedzi na zgłaszane zastrzeżenia Urząd zlecił odpowiednie badania wykwalifikowanej kadrze naukowej zajmującej się zoohigieną pracy zwierząt w tym będących specjalistami w zakresie użytkowania, biologii, behawioru i weterynarii koni.
Badania prowadzone były w okresie letnim 2014 r. (czerwiec- wrzesień) w godzinach porannych, południowych i popołudniowych a także późno wieczornych czyli podczas całego okresu pracy koni dorożkarskich w Krakowie. Badania wykonywano na obowiązujących w mieście postojach dla dorożek. Porównawczo przeprowadzono badania na terenie stadnin koni poza terenem Krakowa, ośrodków jeździeckich i warunków naturalnych stepu ukraińskiego. Prowadzono badania psychometryczne i katatermometryczne, równolegle wykonując odczyty dodatkowym miernikiem mikroklimatu (WBGT). Uzupełniająco korzystano z kamery termowizyjnej, która umożliwiała cyfrową rejestrację rozkładu temperatur oraz wizualizację promieniowania podczerwonego ciała koni i otaczającego podłoża. W celu określenia dobrostanu pracujących koni w kontekście warunków termicznych wykonano analizy hematologiczne i biochemiczne krwi pobieranej od koni dorożkarskich pracujących w Krakowie oraz przeprowadzono badania pulsometryczne koni.
Wyniki pomiarów parametrów mikroklimatycznych wykazały, że pod względem warunków termicznych najlepszym miejscem postojowym dla koni, w upalne dni, jest zacieniony bryłą Kościoła Mariackiego postój przy ul. Mikołajskiej oraz postój na alejce krakowskich Plant przy ul. Podzamcze - niedaleko Wawelu. Natomiast najmniej odpowiednim miejscem postojowym dla koni dorożkarskich jest płyta Małego Rynku. We wszystkich pomiarach stwierdzono tam najwyższą temperaturę i jednocześnie najniższe ochładzanie, które jest niższe nawet o kilka jednostek niż w innych punktach pomiarowych. Z uwagi jednak na dobre warunki panujące na wszystkich postojach koni w Krakowie ewentualne ograniczenia dotyczące postoju dorożek można wziąć pod uwagę tylko w odniesieniu do postoju na Małym Rynku.
Wyniki analiz hematologicznych i biochemicznych krwi oraz pomiarów tętna u wszystkich objętych badaniami koni dorożkarskich pracujących na Starym Mieście w Krakowie mieściły się w granicach dopuszczalnych norm, niezależnie od panujących warunków termiczno-wilgotnościowych.
Zebrane dane pozwalają stwierdzić, że w porównaniu do informacji dostępnych w literaturze, warunki pracy koni dorożkarskich w Krakowie, w miejscach i terminach dokonywanych badań (a dokładnie w miejscach ich postojów), nie odbiegały od przyjętych za dopuszczalne dla innych koni użytkowych.
W 2017 roku przeprowadzono badania dotyczące wpływu wybranych warunków środowiskowych panujących w obrębie Starego Miasta w Krakowie, na wybrane parametry fizjologiczne pracujących tam koni dorożkarskich. Badania przeprowadzono w okresie jesienno- zimowym w niskich temperaturach otoczenia. Badania te były uzupełnieniem badań prowadzonych w roku 2014. Na ich podstawie stwierdzono, że niska temperatura nie ma ujemnego wpływu na pracę koni dorożkarskich w Krakowie.
W 2018 roku wykonano kompleksowe badania na 24 parach koni dorożkarskich pracujących w obrębie Starego Miasta w Krakowie. Kontrola obejmowała podstawowe parametry fizjologiczne, morfologię z rozmazem, jony, biochemię i immunochemię krwi, warunki mikroklimatyczne w miejscu postoju koni, a także dystans przebyty w ciągu dnia przez zwierzęta. Zbadano także poziom selenu we krwi. Oznaczono także poziom kortyzolu, hormonu bardzo często używanego do określania stresu u zwierząt i ludzi. Badania te były uzupełnieniem wszystkich wcześniejszych badań koni dorożkarskich w Krakowie – ze względu na ich prowadzenie na znacznej populacji zwierząt, tak by były one reprezentatywne. W trakcie prowadzonych badań temperatura otoczenia oscylowała między 24 a 31 stopni Celsjusza.
Na podstawie wyników badań stwierdzono, że wysokie temperatury powietrza nie powodowały istotnych, przekraczających fizjologiczne, zmian w kontrolowanych parametrach krwi badanych koni. Poziom badanych mikroelementów nie odbiegał od fizjologicznych norm. Częstotliwość uderzeń serca utrzymywała się w granicach fizjologicznej normy, nie stwierdzono konwekcji ciepła z podłoża do kopyt. Nie stwierdzono stanu odwodnienia koni.
Raport z badania koni dorożkarskich w 2018 roku
Zobacz też:
Raport z badań nad określeniem warunków zoohigienicznych pracy koni dorożkarskich w Krakowie
Wyniki pomiarów mikroklimatu i stanu kondycyjnego koni dorożkarskich