Co to jest rating?
Rating lub inaczej ocena wiarygodności kredytowej to niezależna i subiektywna opinia wyspecjalizowanej instytucji (agencji ratingowej) dotycząca:
- ogólnej zdolności emitenta (np. państwa lub jednostki samorządu terytorialnego) do regulowania zobowiązań finansowych lub
- emisji konkretnego instrumentu dłużnego emitenta.
Rating jest względną miarą ryzyka wystąpienia niewypłacalności emitenta w dłuższym okresie czasu oraz jakości emitowanych przez niego dłużnych papierów wartościowych. Relatywność ratingu polega na tym, iż określa on ryzyko niewypłacalności w odniesieniu do innych emitentów lub walorów (standaryzacja ryzyka związana z zastosowaniem jednej skali dla wszystkich emitentów i emisji).
Na rynku ratingowym obowiązuje zasada uniemożliwiająca uzyskanie oceny wiarygodności kredytowej przez podmiot krajowy, jeśli nie posiada jej państwo, w którym funkcjonuje. Dodatkowo rating podmiotu krajowego ograniczony jest przez poziom oceny wiarygodności kredytowej kraju, w którym ten podmiot funkcjonuje (możliwe są odstępstwa od tej reguły). Oznacza to, że oceny podmiotów krajowych są automatycznie obniżane (jeżeli były wyższe) lub podwyższane (jeżeli zostały obniżone obligatoryjnie do poziomu oceny kraju w chwili nadawania oceny temu podmiotowi) do aktualnego poziomu oceny ratingowej państwa.
Rodzaje ratingów:
- rating długoterminowy (long-term rating) - dotyczy instrumentów dłużnych o terminie zapadalności powyżej roku
- rating krótkoterminowy (short-term rating) - dotyczy instrumentów dłużnych o terminie zapadalności do roku
- rating krajowy - ocena tylko i wyłącznie w obrębie danego kraju odnosząca się do obowiązującego w nim ratingu „najniższego” ryzyka kredytowego (z reguły punktem odniesienia są papiery dłużne emitowane lub gwarantowane przez Skarb Państwa), uzupełniona o specjalny identyfikator kraju (dla Polski jest to: (pol)). Rating krajowy nadawany jest głównie z myślą o inwestorach krajowych.
- rating międzynarodowy – ocena o zasięgu globalnym pozwalająca na porównanie wiarygodności danego emitenta z równorzędnymi podmiotami z całego świata i z wszystkich możliwych sektorów. Rating międzynarodowy jest szczególnie istotny dla inwestorów międzynarodowych i może odnosić się do zobowiązań:
- w walucie krajowej (LCR – Local Currency Rating) - określa zdolność emitenta do regulowania zobowiązań finansowych w walucie kraju, w którym ma on siedzibę
- w walucie obcej (FCR – Foreign Currency Rating) – określa zdolność emitenta do regulowania zobowiązań finansowych w walucie obcej – uwzględnia ryzyko transferu i wymienialności (wymagany w przypadku pozyskiwania funduszy na rynku międzynarodowym)
Korzyści emitenta z posiadania ratingu:
- łatwiejszy i szerszy dostęp do rynku finansowego,
- im wyższy rating tym niższy koszt pozyskania kapitału (niższe koszty kredytów bankowych, niższe oprocentowanie nowych emisji obligacji),
- standaryzacja ryzyka na rynku finansowym (jedna skala dla wszystkich emitentów i emisji),
- podniesienie zaufania w oczach inwestorów zagranicznych i zachęta do bezpośrednich inwestycji w regionie,
- większy prestiż i kształtowanie wizerunku,
- promocja na rynku krajowym i międzynarodowym.