Wpis do wykazu dziennych opiekunów
Od 1 stycznia 2018 r. jedyną dopuszczalną ustawowo możliwością uzyskania wpisu do wykazu dziennych opiekunów jest złożenie poprzez przygotowany i prowadzony przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Portal Informacyjno-Usługowy Emp@tia elektronicznego wniosku o wpis do wykazu.
Wniosek można złożyć wchodząc na stronę https://empatia.mpips.gov.pl/ klikając na zakładkę "eWnioski" i logując się do Portalu poprzez Profil Zaufany lub podpis kwalifikowany.
Do wniosku należy dołączyć:
- Zaświadczenie o niekaralności dziennego opiekuna;
- Dokument, z którego wynika tytuł prawny do lokalu, w którym dzienny opiekun będzie sprawował opiekę.
Prezydent Miasta Krakowa może żądać innych dokumentów niż wymienione powyżej.
Przed przystąpieniem do składania wniosku o wpis do wykazu niezbędne jest wcześniejsze założenie konta na Portalu Emp@tia co wiąże się z koniecznością posiadania podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego. Informacje jak założyć profil zaufany można znaleźć pod adresem: https://obywatel.gov.pl/zaloz-profil-zaufany
Podmiot zatrudniający dziennego opiekuna zobowiązany jest do zgłoszenia dziennego opiekuna do wykazu dziennych opiekunów prowadzonego przez wójta, burmistrza lub prezydenta właściwego ze względu na miejsce pracy opiekuna w terminie do 14 dni od jego zatrudnienia. Dzienny opiekun nie może objąć dziecka opieką przed uzyskaniem wpisu do wykazu.
Wizytacja lokalu, w którym dzienny opiekun będzie sprawował opiekę:
Zgodnie z art. 39 ust. 5-7 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, przed dokonaniem wpisu do wykazu Prezydent Miasta Krakowa może przeprowadzić wizytację lokalu, w którym sprawowana będzie opieka przez dziennego opiekuna. W przypadku gdy lokal, w którym sprawowana będzie opieka przez dziennego opiekuna, nie spełnia warunku zapewnienia bezpiecznej opieki nad dzieckiem Prezydent Miasta Krakowa wzywa podmiot występujący o wpis do wykazu do usunięcia nieprawidłowości w wyznaczonym terminie. Jeżeli nieprawidłowości te nie zostaną w terminie wyznaczonym przez Prezydent Miasta Krakowa usunięte przez podmiot występujący o wpis do wykazu, Prezydent Miasta Krakowa może odmówić wpisu do wykazu w drodze decyzji administracyjnej.
W trakcie wizytacji należy przedstawić:
- Dokument zawierający informacje dotyczące lokalu, w tym liczby i wielkości (w m2) pomieszczeń z uwzględnieniem przeznaczenia pomieszczeń;
- Kwalifikacje dziennego opiekuna;
- Dokument z badań wentylacji mechanicznej lub klimatyzacji (m.in. wydajności, przepływów, szczelności i drożności kanałów, parametrów pracy, sprawności technicznej itp.) i poziomu dźwięku powodowanego pracą wentylacji, jeżeli lokal jest wyposażony w taką instalację (dokument podpisany przez podmiot uprawniony do jego wydania tj. osoba posiadająca uprawnienia budowlane w zakresie wentylacji);
- Protokół potwierdzający prawidłowość działania instalacji wentylacji grawitacyjnej, jeżeli lokal jest wyposażony w taką instalację (dokument wydany przez spółdzielnię mieszkaniową/wspólnotę mieszkaniową lub dokument wydany przez kominiarza);
- Protokół z pomiarów natężenia oświetlenia światłem sztucznym w pomieszczeniach w przedmiocie zgodności z Polską Normą (protokół podpisany przez elektryka z uprawnieniami budowlanymi do wykonywania takich pomiarów);
- W przypadku żywienia dzieci w formie cateringu - zaświadczenie wydane dla firmy świadczącej usługi cateringowe o zatwierdzeniu i wpisie zakładu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli żywności Państwowej Inspekcji Sanitarnej;
- W przypadku żywienia dzieci opartego wyłącznie o posiłki dostarczane przez rodziców/opiekunów prawnych - oświadczenie o następującej treści: „Oświadczam, że w lokalu przy ul. ……………, w którym ma być sprawowana opieka przez dziennego opiekuna, żywienie dzieci oparte będzie wyłącznie o posiłki dostarczane przez rodziców/opiekunów prawnych dzieci. Jednocześnie oświadczam, że przed wprowadzeniem zmiany sposobu żywienia dzieci na usługi cateringowe, zobowiązana/y jestem do przedstawienia zaświadczenia o zatwierdzeniu zakładu i wpisie zakładu podlegającego urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej wydanego dla firmy świadczącej usługi cateringowe, która dostarczać będzie posiłki do instytucji dziennego opiekuna, poprzez portal teleinformatyczny PIU Empatia. Oświadczam, że do czasu dostarczenia ww. zaświadczenia, nie dokonam zmiany w sposobie żywienia dzieci. Oświadczam, że jestem świadoma odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”.
Wymagania dot. lokalu, w którym dzienny opiekun będzie sprawował opiekę:
Zgodnie z art. 37 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 do zadań dziennego opiekuna należy w szczególności:
- zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych;
- zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb dziecka;
- prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do wieku dziecka.
Poprzez zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych należy wziąć pod uwagę wielkość powierzchni pomieszczeń uwzględniającej potrzeby rozwojowe dzieci w zakresie swobodnej zabawy i potrzeb życia codziennego oraz bezpieczeństwo przy korzystaniu z pomieszczeń lokalu.
W związku z tym, że ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 oraz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy oraz inne akty prawne normujące kwestie lokalowe nie precyzują jakie szczegółowe warunki powinny spełniać pomieszczenia, w których opiekę będzie sprawował dzienny opiekun należy stosować ww. przepisy poprzez analogię:
- Dzienny opiekun sprawuje opiekę nad dziećmi w lokalu, do którego posiada tytuł prawny. Zaleca się aby był to lokal w parterze budynku.
- Przyjmuje się rekomendowaną powierzchnię pomieszczenia wynoszącą około 16 m2 w przypadku gdy opieką dziennego opiekuna objętych będzie 5 dzieci.
W przypadku pomieszczeń o powierzchni większej/mniejszej niż 16 m2, rekomendowana powierzchnia przeliczona na każde dziecko wynosi około 2,5 m2.
W trakcie wizytacji lokalu, każdorazowo zostanie dokonana analiza konkretnego lokalu w zakresie liczby dzieci w stosunku do powierzchni pomieszczenia przeznaczonego na zbiorowy pobyt dzieci, biorąc pod uwagę wytyczne oraz zapewnienie dzieciom komfortowych warunków przebywania w instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Ostateczną decyzję w tym zakresie podejmuje Urząd Miasta Krakowa i jest ona dla podmiotu wiążąca.
Dodatkowo lokal oraz jego wyposażenie powinny spełniać następujące warunki:
- wysokość pomieszczeń przeznaczonych na pobyt dzieci wynosi około 2,5 m;
- jest zapewnione utrzymanie czystości i porządku w lokalu, pomieszczenia są utrzymywane w odpowiednim stanie oraz są przeprowadzane ich okresowe remonty i konserwacje;
- pościel i leżaki są wyraźnie oznakowane, przypisane do konkretnego dziecka i odpowiednio przechowywane, tak aby zapobiec przenoszeniu się zakażeń;
- w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt dzieci na grzejnikach centralnego ogrzewania są umieszczone osłony ochraniające przed bezpośrednim kontaktem z elementem grzejnym;
- instalacja elektryczna jest zabezpieczona przed dostępem dzieci;
- w pomieszczeniach jest zapewniona temperatura co najmniej 20°C;
- jest zapewniony dostęp do węzła sanitarnego z ciepłą bieżącą wodą do utrzymania higieny osobistej dzieci a umiejscowienie miski ustępowej i umywalki jest dostosowane do wzrostu dzieci, chyba że dzieci korzystają z tych samych urządzeń sanitarnych co osoby wykonujące pracę dziennego opiekuna, przy czym zastosowano rozwiązania umożliwiające dzieciom bezpieczne korzystanie z tych urządzeń;
- jest zapewniony brodzik z natryskiem lub inne urządzenie do mycia ciała dziecka;
- w urządzeniach sanitarnych jest zapewniona centralna regulacja mieszania ciepłej wody przy zachowaniu środków bezpieczeństwa, aby nie dopuścić do poparzenia osób korzystających z tychże urządzeń, zwłaszcza na końcówkach instalacji;
- jest zapewniona dostateczna ilość mydła w płynie, jednorazowe ręczniki i środki do pielęgnacji dzieci;
- jest zapewnione miejsce do przewijania dzieci;
- jest zapewniona liczba nocników odpowiadająca liczbie dzieci, których poziom rozwoju umożliwia korzystanie przez nie z nocnika;
- nocniki są myte i dezynfekowane oraz przechowywane w sposób zabezpieczony przed dostępem dzieci;
- jest zapewnione miejsce do przechowywania sprzętu i środków utrzymania czystości, zabezpieczone przed dostępem dzieci;
- jest zapewnione miejsce do przechowywania odzieży wierzchniej, z którego mogą jednocześnie korzystać dzieci i osoby wykonujące pracę dziennego opiekuna;
- meble są dostosowane do wymagań ergonomii;
- zabawki spełniają wymagania bezpieczeństwa i higieny oraz posiadają oznakowanie CE (zabawki ręcznie robione oraz zabawki niespełniające ww. wymagań nie mogą być użytkowane);
- jest zapewniona możliwość otwierania w pomieszczeniu niewyposażonym w wentylację mechaniczną lub klimatyzację co najmniej 50% powierzchni okien;
- pomieszczenia przeznaczone na pobyt dzieci są wietrzone w ciągu dnia co najmniej 4 razy przez co najmniej 10 minut, o ile nie są wentylowane poprzez instalację wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzowane;
- w pomieszczeniach jest zapewnione odpowiednie oświetlenie światłem sztucznym o parametrach zgodnych z Polską Normą oraz naturalnym (nie dopuszcza się zaklejenia szyb folią nieprzepuszczającą światła naturalnego);
- apteczki w lokalu są wyposażone w podstawowe środki opatrunkowe oraz podstawowe środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy i instrukcję o zasadach udzielania tej pomocy;
- warunki do przechowywania i podawania mleka matki dla dzieci je spożywających;
- w przypadku aneksu kuchennego, należy wydzielić tą część od reszty pomieszczenia przeznaczonego na zbiorowy pobyt dzieci celem zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony dzieci korzystających z tego pomieszczenia (nie dotyczy kuchni stanowiącej odrębne pomieszczenie).
W jednym lokalu może być sprawowana opieka przez więcej niż jednego dziennego opiekuna, z tym, że w jednym pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowy pobyt dzieci może być sprawowana opieka tylko przez jednego dziennego opiekuna.
Podjęcie w lokalu mieszkalnym/domu działalności opiekuńczo-wychowawczej dla większej liczby osób, może zmienić warunki bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń na konstrukcję budynku, w zakresie jakim odrębne przepisy tego wymagają m. in. ustawa z dnia z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane czy Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie i w takim przypadku należy warunki lokalowe skonsultować w Wydziale Architektury i Urbanistyki w kontekście zmiany sposobu użytkowania lokalu oraz w Państwowej Straży Pożarnej w kwestii bezpieczeństwa pożarowego.
Urząd Miasta Krakowa, w przypadku wątpliwości w ww. zakresie, podejmuje decyzję o skierowaniu podmiotu rejestrującego dziennego opiekuna lub dziennego opiekuna prowadzącego działalność na własny rachunek do ww. instytucji celem uzyskania dokumentu potwierdzającego spełnianie warunków lokalu w tym zakresie.
Informacja dotycząca liczby miejsc u dziennego opiekuna:
Dzienny opiekun sprawuje opiekę nad maksymalnie pięciorgiem dzieci, a w przypadku gdy w grupie znajduje się dziecko, które nie ukończyło pierwszego roku życia, jest niepełnosprawne lub wymaga szczególnej opieki, maksymalnie nad trojgiem dzieci.
Dzienny opiekun może, za zgodą wszystkich rodziców, sprawować opiekę nad maksymalnie ośmiorgiem dzieci, a w przypadku gdy w grupie znajduje się dziecko, które nie ukończyło pierwszego roku życia, jest niepełnosprawne lub wymaga szczególnej opieki, maksymalnie nad pięciorgiem dzieci - jeżeli co najmniej jedno z rodziców będzie sprawowało opiekę nad dziećmi razem z dziennym opiekunem.
Warunkiem sprawowania opieki nad dziećmi przez rodzica razem z dziennym opiekunem jest posiadanie uzgodnienia w tym zakresie, w formie pisemnej umowy z rodzicem i musi on równocześnie wraz z dziennym opiekunem sprawować opiekę. Dodatkowo każdy z rodziców w formie pisemnej wyraża zgodę na objęcie takiej liczby dzieci opieką dziennego opiekuna i rodzica.
W przypadku ewentualnych pytań lub wątpliwości prosimy o kontakt z Wydziałem Polityki Społecznej i Zdrowia, Referatem ds. Żłobków Urzędu Miasta Krakowa tel. 12 616-50-55.
pismo z dnia 15 grudnia 2022 r. Wydziału Polityki Społecznej i Zdrowia w sprawie informacji dla istniejących instytucji dziennego opiekuna
pismo z dnia 15 grudnia 2022 r. Wydziału Polityki Społecznej i Zdrowia w sprawie informacji dla istniejących instytucji dziennego opiekuna (pdf)