czcionka:
kontrast:
Mieszkańcy uczestniczą w sprawowaniu władzy w mieście pośrednio, są bowiem reprezentowani jako wyborcy poprzez swych radnych. Mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory i referendum) lub za pośrednictwem organów gminy. Organami gminy miejskiej Kraków są: Rada Miasta Krakowa (władza uchwałodawcza i kontrolna) i Prezydent Miasta Krakowa (władza wykonawcza).
"Wierny Konstytucji i prawu Rzeczpospolitej Polskiej, ślubuję uroczyście obowiązki radnego sprawować godnie, rzetelnie i uczciwie, mając na względzie dobro mojej gminy i jej mieszkańców".
Ustawowo Radzie Miasta przynależy władza stanowiąca i kontrolna. W ściśle wyznaczonych granicach prawa, podczas sesji Rada podejmując uchwały decyduje o najważniejszych sprawach dla sprawnego funkcjonowania miasta. Władza kontrolna Rady dokonuje się poprzez funkcjonowanie Komisji Rewizyjnej, która sprawdza działalność Prezydenta Miasta oraz gminnych jednostek organizacyjnych pod względem legalności, rzetelności i gospodarności. Rada Miasta Krakowa liczy 43 radnych. Pracami Rady kieruje Przewodniczący.
"Obejmując urząd Prezydenta, uroczyście ślubuję, że dochowam wierności prawu, a powierzony mi urząd sprawować będę tylko dla dobra publicznego i pomyślności mieszkańców miasta".
W dniu 21 kwietnia 2024 r. Aleksander Miszalski wygrał II turę wyborów, uzyskując ponad 133 tysiące głosów. 7 maja 2024 r. został zaprzysiężony na Prezydenta Miasta Krakowa, zastępując po ponad 20 latach na tym stanowisku Jacka Majchrowskiego. Prezydent jednoosobowo sprawuje władzę wykonawczą, realizując uchwały Rady Miasta Krakowa i kierując bieżącymi sprawami gminy. W realizacji zadań Prezydentowi pomagają wybrani przez niego zastępcy i pełnomocnicy. Prezydent Miasta zarządzeniami określa dziedziny nadzoru nad zadaniami Gminy Miejskiej Kraków sprawowanego przez Prezydenta Miasta, Zastępców Prezydenta Miasta, Skarbnika Miasta, Sekretarza Miasta i Dyrektora Magistratu.
W 1991 roku Rada Miasta Krakowa podjęła uchwałę w sprawie utworzenia w Krakowie 18 Dzielnic, których nazwy stanowią numery rzymskie od I do XVIII. Do zadań Dzielnic należy przede wszystkim opiniowanie i wnioskowanie w sprawach istotnych dla społeczności lokalnej oraz określanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na realizację zadań. Organami Dzielnicy są Rada Dzielnicy i Zarząd Dzielnicy, których pracami kieruje Przewodniczący Rady i Zarządu Dzielnicy. Liczba radnych w Dzielnicach to 21 za wyjątkiem Dzielnicy IX w której jest 15 członków.