Margaret Hilda Thatcher (ur. 13 października 1925 roku w Grantham, zm. 8 kwietnia 2013 roku w Londynie) - chemik, prawnik, brytyjska polityk. Premier Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990, była najdłużej urzędującym brytyjskim premierem w XX wieku. Przydomek „Żelaznej Damy" (Iron Lady) odnosił siędo stanowczości Pani Premier w stosunku do strajkujących górników oraz do państw komunistycznych.

W 1950 i 1951 roku Thatcher brała udział w wyborach do parlamentu z okręgu Dartford. Była wówczas najmłodszą kandydatką z Partii Konserwatywnej. W wyborach w roku 1959 zdobyła fotel w Izbie Gmin. W 1970 roku, kiedyto konserwatyści wygrali wybory, Thatcher została ministrem edukacji. Po przegranej konserwatytów w 1974 roku została ministrem środowiska w gabinecie cieni. W lutym 1975 roku została szefem Partii. Po upadku rządu Callaghana, na wiosnę 1979 roku, Margaret Thatcher została pierwszą w brytyjskiej historii kobietą premierem. Thatcher utworzyła rząd 4 maja 1979 roku, dysponowała przy tym silnym poparciem własnej partii, które pozwalało jej na całkowitą zmianę polityki gospodarczej.

2 kwietnia 1982 roku, kiedy to wojska argentyńskie wylądowały na Falklandach, była to pierwsza inwazja na brytyjskie terytorium od czasów II wojny światowej. Argentyna od roku 1830 pozostawała w sporze z Wielką Brytanią o te niewielkie wyspy. Reakcja "Żelaznej damy" była natychmiastowa. W ciągu zaledwie kilku dni w rejon konfliktu została wysłana flota wojenna, z zadaniem odbicia Falklandów. Dzięki sukcesowi całej operacji, wzmogły się w całej Anglii nastroje patriotyczne, a prestiż premier, do tej pory bijącej w sondażach rekordy niepopularności, wzrósł niepomiernie. Wygrana o Falklandy, razem z rozpadem opozycji, były przyczynkiem do wygranej konserwatystów w wyborach w 1983 roku. Był to jeden z największych sukcesów rządu Thatcher, który pomimo niepopularnych decyzji nie pogrążył swej partii.

Thatcher dążyła do ograniczenia władzy związków zawodowych.  Kilka związków natychmiast wypowiedziało jej wojnę ogłaszając strajk, którego celem było zniszczenie polityczne "Żelaznej damy". Strajk górniczy z 1984 roku był najgroźniejszy. Trwał około roku, po czym strajkujący ustąpili nie uzyskując nic w zamian. Torysowski rząd zadecydował także o zamknięciu wszystkich oprócz 15 kopalń, które zostały sprywatyzowane w roku 1994.

12 października 1984 roku, na dzień przed swoimi 59-tymi urodzinami, Thatcher ledwo co uszła z życiem z zamachu bombowego na hotel w Brighton, który miał miejsce podczas konferencji konserwatystów.

W "Zimnej wojnie" Thatcher wspierała Ronalda Reagana w jego polityce, realizowanej głównie poprzez łożenie wielkich środków na zbrojenia. Polityka ta różniła się od poprzedniej strategii zachodu polegającej na niedopuszczeniu do rozprzestrzeniania się komunizmu. "Żelazna dama" była też pierwszym przywódcą państwa zachodniego, który ciepło odniósł się do zabiegów reformatorskich Michaiła Gorbaczowa. Ocieplenie stosunków pomiędzy wschodem a zachodem nabrało od tej pory tempa.

Margaret Thatcher przetrwała na swoim urzędzie "Zimną wojnę", która zakończyła się w roku 1989. Uznano duzy wkład brytyjskiej premier w "zwycięstwo orientacji demokratycznej" nad "demokracją autorytarną" zarówno poprzez politykę "odstraszania" jak i "powstrzymywania".

W 1986 roku jej rząd zlikwidował Wielką Radę Miasta Londyn "Greater London Council" - GLC, wówczas zarządzaną przez radykalnego Ken Livingstone'a oraz sześć rad hrabstw miejskich "Metropolitan County Councils" - MCC's. Uzasadniano to względami efektywności. Przeciwnicy tej decyzji uznali, iż była to akcja czysto polityczna, bowiem większość radnych pochodziła z Partii Pracy. Powodowało to, że jednostki samorządu miejskiego stały się centrum opozycji przeciwko rządowi Thatcher. Radni ciągle żądali przeznaczenia wyższych funduszy na rozwój miasta, co nie zgadzało się z polityką oszczędności budżetowych realizowanych przez torysów.

Poprzez wygraną w wyborach roku 1987, na fali boomu gospodarczego, pomimo ostrej opozycji laburzystowskiej atakującej konserwatystów za udostępnienie Amerykanom możliwości instalacji rakiet nuklearnych, Margaret Thatcher stała się najdłużej nieprzerwanie sprawującym swój urząd premierem od czasu Roberta Banksa - lorda Liverpool i pierwszą osobą, która trzykrotnie z rzędu wygrała wybory od czasów Henry'ego Temple'a - lorda Palmerston (od 1865 roku).

22 listopada 1990 roku Margaret Thatcher ogłosiła, że nie zamierza być kandydatem na przywódcę Partii Konserwatywnej (co łączyło się z rezygnacją z urzędu premiera - którym w angielskim systemie parlamentarnym jest zazwyczaj szef wygrywającej partii). Tym samym kadencja Margaret Thatcher dobiegła końca. Po wyborach w 1992 roku przestała być posłem do Izby Gmin i przeszła na emeryturę.

W 1995 rorku Margaret Thatcher otrzymała odznaczenie - Order Podwiązki - najwyższe odznaczenie rycerskie w Wielkiej Brytanii. W lipcu 1992 roku międzynarodowy koncern tytoniowy - Philip Morris zatrudnił ją w charakterze "konsultanta do spraw geopolitycznych", a w latach 1993-2000 była kanclerzem uczelni - College of William and Mary, została także mianowana kanclerzem University of Buckingham - jedynego prywatnego brytyjskiego uniwersytetu. Z tej drugiej posady zrezygnowała w 1998 r.

Margaret Thatcher napisała swoje pamiętniki w dwóch tomach: pierwszy - "Droga do władzy" (Path to Power) i drugi - "Lata spędzone na Downing Street" (The Downing Street Years). Później spod jej ręki wyszło jeszcze kilka książek, głównie o tematyce politycznej i sprawach międzynarodowych.

Wielokrotnie zabierała głos na całym świecie w aktualnych sprawach politycznych i aktywnie wsparła konserwatystów podczas wyborów w 2001 roku. Jednak w roku 2002 lekarze zalecili jej aby więcej nie wypowiadała się publicznie ze względu na stan zdrowia.

Margaret Thatcher to postać wysoce kontrowersyjna, przez jednych wielbiona, przez innych natomiast znienawidzona. Wiele osób uważa ją za matkę opatrznościową gospodarki brytyjskiej, po tym jak przeprowadziła reformy ekonomiczne, które wyciągnęły kraj z długotrwałego marazmu gospodarczego. Szczególne uznanie zdobyła za radykalne rozwiązanie wielu kwestii społecznych i całkowicie odmienną politykę socjalną. Jej przeciwnicy uważają ją za osobę egoistyczną i niecofającą się przed autorytaryzmem.

13 października 2005 roku Margaret Thatcher uczciła swoje 80. urodziny wydając pamiątkowe przyjęcie w Mandarin Oriental Hotel w Hyde Parku, gdzie gośćmi byli m.in.: królowa brytyjska oraz książę Edinburgh. Geoffrey Howe skomentował karierę polityczną "Żelaznej damy" - "jej prawdziwym osiągnięciem było nie tylko przekształcenie i odmiana jednej partii ale dwóch, tak więc kiedy laburzyści wrócili do władzy nie mogło być mowy o odwrocie od thatcheryzmu, który został przez nich zaakceptowany".


Tytuł Honorowego Obywatela Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa został nadany Margaret Thatcher podczas uroczystej sesji Rady Miasta Krakowa, która odbyła się 3 października 1991 roku, w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa, w Pałacu Wielopolskich przy Placu Wszystkich Świętych 3-4 w Krakowie.