Użytki ekologiczne

Na terenie Miasta Kraków znajduje się 17 użytków ekologicznych:

1. Użytek ekologiczny „Uroczysko w Rząsce” Użytek został utworzony w 2001 roku uchwałą Rady Gminy Zabierzów oraz rozporządzeniem Wojewody Małopolskiego. Jest położony częściowo na terenie Krakowa a częściowo na terenie gminy Zabierzów, zajmuje powierzchnię około 59 ha. Głównym zadaniem użytku jest ochrona fiołka bagiennego - gatunku wpisanego do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin w kategorii "zagrożony wyginięciem". Jest to jedno z dwóch stanowisk tej rośliny w Polsce. Ponadto użytek chroni pozostałości ekosystemów leśnych (zbiorowiska łęgu olszowego), wodnych - cieków wodnych mających swój początek na południowo-zachodnim stoku wzniesienia Pasternik, dawnych stawów dworskich, które w wyniku sukcesji przekształciły się w zbiorowiska roślin szuwarowych, nieużytkowanych płatów pastwisk oraz łąk świeżych. (Rozporządzenie Nr 339 Wojewody Małopolskiego z dn. 21.12.2001 r. w sprawie uznania za użytek ekologicznyDz. Urz. Woj. Małop. z 2001 r. Nr 208, poz. 3708)
2. Użytek ekologiczny „Łąki Nowohuckie” Użytek utworzony w 2003 roku uchwałą Rady Miasta Krakowa, położony w sąsiedztwie Placu Centralnego w Nowej Hucie, zajmuje powierzchnię około 57 ha. Utworzony został w celu ochrony półnaturalnych zbiorowisk roślinnych (łąk podmokłych) w dolinie Wisły z całym ich bogactwem gatunkowym. Na obszarze użytku spotykamy ponad 10 zbiorowisk roślinnych, m.in. łąki wilgotne, łąkę świeżą, szuwar trzcinowy, szuwary turzycowe, a także zbiorowiska ruderalne. Jedną z najcenniejszych grup zwierząt na tym terenie są ptaki. Gniazdują tu 34 gatunki, natomiast łącznie z gatunkami żerującymi i zalatującymi spotykamy tu około 63 gatunki. Derkacz, gąsiorek oraz gnieżdżący się w najbliższym sąsiedztwie bączek to najważniejsze gatunki chronione przez międzynarodowe konwencje. Uchwała Nr XV/100/03 Rady Miasta Krakowa z dnia 7 maja 2003 r.   
3. Użytek ekologiczny „Staw przy Kaczeńcowej” Użytek o powierzchni 0,82 ha, utworzony uchwałą Rady Miasta Krakowa 19 grudnia 2007 roku. Celem ochrony użytku jest zachowanie ekosystemu, będącego siedliskiem chronionych gatunków zwierząt. Użytek obejmuje niewielki zbiornik wodny i jego najbliższe otoczenie, w jego obrębie stwierdzono wiele gatunków ssaków, 23 gatunki ptaków związanych z siedliskiem zbiornika wodnego i jego otoczeniem, wiele gatunków owadów, w tym 14 gatunków motyli co stanowi 9% wszystkich motyli dziennych stwierdzonych w Polsce. Uchwała nr XXXI/405/07 Rady Miasta Krakowa z dnia 19 grudnia 2007 r.
4. Użytek ekologiczny „Rozlewisko potoku Rzewnego” Użytek o powierzchni 2,77 ha, utworzony 19 grudnia 2007 roku uchwałą Rady Miasta Krakowa, obejmuje trzy zasadnicze rodzaje siedlisk: leśne (las mieszany i ols), łąkowe i szuwarowe. Teren ten pełni istotną rolą jako ognisko różnorodności biologicznej, jest miejscem bytowania i rozrodu licznych gatunków zwierząt, jest także częścią korytarza ekologicznego. Bardzo licznie na terenie tego użytku występują ptaki, w tym rzadkie gatunki ptaków drapieżnych i sów takie jak: myszołów, pustułka, krogulec, kobuz, puszczyk, sowa uszata. Występują tak również płazy i gady oraz wiele gatunków owadów i pajęczaków takich jak chroniony i wymieniony w czerwonej księdze modraszek telejus i inne chronione: trzmiel rudy, trzmiel ziemny, żagnica zielona, tygrzyk paskowany. Uchwała nr XXXI/404/07 Rady Miasta Krakowa z dnia 19 grudnia 2007 r.
5. Użytek ekologiczny „Dolina Prądnika" Użytek ekologiczny o powierzchni 14,145 ha utworzony uchwałą Rady Miasta Krakowa. Położony jest wzdłuż rzeki Prądnik od ul. Górnickiego do granic miasta Krakowa. Celem ochrony użytku jest zachowanie naturalnie meandrującego koryta rzeki Prądnik, będącego siedliskiem wielu chronionych gatunków zwierząt Na terenie proponowanym do ochrony stwierdzono m.in. 19 gatunków ssaków, w tym borowca wielkiego, bobra i wydrę oraz 51 gatunków ptaków, spośród których jako ciekawy gatunek należy wymienić pliszkę górską, mającą na tym terenie jedyne stwierdzone w Krakowie miejsce występowania. Uchwała nr LX/782/08 Rady Miasta Krakowa z dnia 17 grudnia 2008 r.
6. Użytek ekologiczny „Uroczysko Kowadza" Użytek ekologiczny o powierzchni 1,82 ha utworzony uchwałą Rady Miasta Krakowa. Położony jest w Tyńcu. Głównym przedmiotem ochrony są murawy kserotermiczne z fauną rzadkich gatunków owadów. Florę „Uroczyska Kowadza" charakteryzuje dominacja roślin kserotermicznych i ciepłolubnych. Stwierdzono tu zbiorowiska roślinne z murawą kserotermiczną i murawą z kłosownicą pierzastą. Spośród ciekawych gatunków owadów można wymienić ciepłolubne chrząszcze Cassida margaritacea, Hymenalia rufipes, Euheptaulacus villosus. Uchwała nr LX/781/08 Rady Miasta Krakowa z dnia 17 grudnia 2008 r.
7. Użytek ekologiczny „Staw Dąbski" Użytek ekologiczny o powierzchni 2,53 ha utworzony uchwałą Rady Miasta Krakowa. Położony jest w Śródmieściu, w rejonie Dąbia. Głównym przedmiotem ochrony jest ekosystem stawu wraz z rzadkimi gatunkami zwierząt, np. szczeżują wielką Anodonta cygnea i różanką Rhodesus sericeus - symbiotycznymi gatunkami małży i ryby, wymienionymi w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Uchwała nr XC/1202/10 Raday Miasta Krakowa z dnia 13 stycznia 2010 r.
8. Użytek ekologiczny „Las w Witkowicach" Użytek ekologiczny „Las w Witkowicach", utworzony uchwałą Rady miasta Krakowa w dn. 20 października 2010 r., o powierzchni 15,07 ha, położony jest nad rzeką Bibiczanką w rejonie Witkowic, od ul. Dożynkowej do granic Miasta Krakowa.Celem ochrony terenu jest zachowanie ekosystemu porośniętej drzewostanami grądowymi doliny rzeki Bibiczanki, stanowiącej siedlisko chronionych, rzadkich i zagrożonych gatunków roślin, grzybów i zwierząt. Uchwała nr CXIV/1532/10 Rady Miasta Krakowa z dnia 20 października 2010 r.
9. Użytek ekologiczny "Rybitwy" Użytek ekologiczny Rybitwy, utworzony uchwałą Rady Miasta Krakowa w dniu 4 stycznia 2012 r., o powierzchni 0,64 ha, położony jest przy ul. Christo Botewa w Krakowie. Przedmiotem ochrony jest kompleks oczek wodnych wraz z zadrzewieniem, stanowiących miejsce występowania chronionych gatunków zwierząt w intensywnie zainwestowanym terenie. Uchwała nr XXXV/470/12 Rady Miasta Krakowa z dnia 4 stycznia 2012 r.
10. Użytek ekologiczny „Staw w Rajsku” Użytek ekologiczny Staw w Rajsku, utworzony uchwałą Rady Miasta Krakowa w dniu 24 października 2012 r., o powierzchni 0,39 ha, położony jest przy ul. Bełzy Stanisława w Krakowie. Celem ochrony użytku jest zachowanie ekosystemu stanowiącego siedlisko, ostoję chronionych gatunków zwierząt. Licznie na terenie tego użytku występują płazy - zaskroniec zwyczajny Natrix natrix, ropucha szara Bufo bufo, żaba trawna Rana temporaria, żaba zielona Pelophylax esculentus compl. oraz wiele gatunków ptaków w tym między innymi rzadki dzięciołek Dendrocopos minor. Uchwała nr LIX/833/12 Rady Miasta Krakowa z dnia 24 października 2012 r.
11. Użytek ekologiczny „Staw Królówka” Użytek ekologiczny Staw Królówka, utworzony uchwałą Rady Miasta Krakowa w dniu 20 listopada 2013 r., o powierzchni 0,85 ha, położony jest w rejonie ul. Winnickiej i ul. Królówka w Krakowie. Celem ochrony użytku jest zachowanie ekosystemu zbiornika wodnego stanowiącego siedlisko, ostoję chronionych gatunków zwierząt. Staw Królówka jest miejscem szczególnie licznego rozrodu ropuchy szarej Bufo bufo a także żaby moczarowej Rana arvalis oraz ważek (Odonata).  Uchwała nr XC/1346/13 Rady Miasta Krakowa z dnia 20 listopada 2013 r.
12. Użytek ekologiczny "Staw przy Cegielni". Użytek ekologiczny Staw przy Cegielni,utworzony Uchwałą Rady Miasta Krakowa w dniu 5 listopada 2014 r.,o powierzchni 0, 88 ha, położony w Krakowie na nieruchomości oznaczonej jako działka nr 173/36 obręb 22 jednostka ewidencyjna Kraków – Podgórze. Celem ochrony użytku jest zachowanie ekosystemu stanowiącego siedlisko, ostoję chronionychgatunków zwierząt związanych ze środowiskiem wodnym, a w szczególności płazów.  Uchwała Nr CXXI/1917/14 Rady Miasta Krakowa z dnia 5 listopada 2014 r. w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego ''Staw przy Cegielni''.
13. Użytek ekologiczny "Dąbrowa". Użytek ekologiczny o powierzchni 14,97 ha, położony w Krakowie na nieruchomości na nieruchomościach oznaczonych jako działki ewidencyjne nr 148, 149, 150,151 obr. 75, jednostka ewidencyjna Kraków – Podgórze oraz na części działki ewidencyjnej nr 125/24, obr. 75, jednostka ewidencyjna Kraków – Podgórze. Celem ochrony użytku jest zachowanie zbiorowiska zmiennowilgotnych łąk trzęślicowych wraz z torfowiskiem przejściowym i wydmą pochodzenia eolicznego, stanowiącego siedlisko, ostoję chronionych gatunków roślin i zwierząt.
    UCHWAŁA NR XCV/2472/18 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 28 lutego 2018 r. w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego ,,Dąbrowa”.
14. Użytek ekologiczny „Dolina Potoku Olszanickiego - Łąki Olszanickie”. Użytek ekologiczny o powierzchni 5,64 ha, położony w Krakowie na nieruchomościach oznaczonych jako działki ewidencyjne: nr 116, nr 444, nr 445 i nr 460 obręb 53 jednostka ewidencyjna Kraków –Krowodrza oraz na części działek ewidencyjnych: nr 115, nr 459, nr 464 obręb 53 jednostka ewidencyjna Kraków – Krowodrza. Celem ochrony użytku jest zachowanie ekosystemu łąkowego, a także fragmentu łęgu jesionowo-olszowego stanowiącego siedlisko, ostoję chronionych gatunków zwierząt, a także zachowanie tras migracji zwierząt.
    UCHWAŁA NR CII/2658/18 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 23 maja 2018 r. w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego „Dolina Potoku Olszanickiego - Łąki Olszanickie”.

15. Użytek ekologiczny „Zakrzówek”. Użytek ekologiczny o powierzchni 17,50 ha, położony w Krakowie na nieruchomościach oznaczonych jako działki ewidencyjne: 259/1, 207/27, 257/1, 207/28, 258, 256, 255, 254/3, 254/2, 253, 252/1, 251/4, 251/2, 251/5, 251/6, 246, 247/1, 247/2 248/1, 248/2, 249/1, 249/2, 250/1, 250/2, 250/3, 250/5, 250/6, 207/8, 206, 207/39, 207/40, 207/19, 207/18, 207/35, 207/36, 207/37, 207/38, 207/24, 207/25, 207/7, 207/6, 207/5, 207/4, 207/3, 189/3, 189/4, 189/1, 189/5, 188, 187, 186, 185/2, 185/1, 289/4, 289/3, 184/1, 183/1, 184/2, 183/2, 182/1, 182/2, 181/2, 181/1, 180/1, 180/2, 179, 178, 304/7, 304/6, 304/5, 304/4, 304/3, 152 obręb 9 jednostka ewidencyjna Kraków – Podgórze. Celem ustanowienia użytku ekologicznego „ Zakrzówek” jest ochrona mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - siedlisk przyrodniczych oraz stanowisk rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt, ich ostoi oraz miejsc rozmnażania lub miejsc sezonowego przebywania. UCHWAŁA NR CXI/2916/18 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 26 września 2018 roku w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego „Zakrzówek”

16. Użytek ekologiczny „Łąki na Klinach”. Użytek ekologiczny o powierzchni 5,82 ha, położony w Krakowie na nieruchomościach oznaczonych jako części działek ewidencyjnych nr: 111/29, 111/31 obr. 70, 58/5, 73/35, 259/338, 259/342, 259/343, 259/344 obr. 86, 96/378 obr. 69 jednostka ewidencyjna Kraków – Podgórze. Celem ustanowienia użytku jest zachowanie ekosystemu łąkowego oraz zbiorowisk zaroślowych, szuwarowych i drzewostanów stanowiących siedlisko i ostoję chronionych gatunków roślin i zwierząt. UCHWAŁA NR LXXV/2081/21 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 15 grudnia 2021 r. w sprawie ustanowienia użytku ekologicznego ''Łąki na Klinach''.

17. Użytek ekologiczny "Kamieniołom Libana”. Użytek ekologiczny o powierzchni 14,82 ha, położony w Krakowie na nieruchomościach oznaczonych jako części działek ewidencyjnych nr: 9, 10/2, 11/4, 96/2, 97/2 119/11, 147/1 obr 29 jednostka ewidencyjna Kraków- Podgórze. Celem ustanowienia użytku ekologicznego „Kamieniołom Libana” jest ochrona mozaiki ekosystemów samorzutnie wykształconych w dawnym kamieniołomie wapieni, ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk przyrodniczych ze stanowiskami rzadkich lub chronionych gatunków zwierząt związanych ze środowiskiem wodnym oraz murawami kserotermicznymi, ich ostoi oraz miejsc rozmnażania, sezonowego przebywania. UCHWAŁA NR XCIII/2557/22 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 31 sierpnia 2022 r. w sprawie użytku ekologicznego ''Kamieniołom Libana''