MSIP

MIEJSKI SYSTEM INFORMACJI PRZESTRZENNEJ

Miejski System Informacji Przestrzennej – system do wspomagania zarządzania przestrzenią geograficzną miasta Krakowa .

W Krakowie prace związane z budowaniem systemu informacji przestrzennej zostały zapoczątkowane w 1993r, kiedy to podpisano porozumienie pomiędzy Wojewodą Krakowskim a Prezydentem Miasta Krakowa w celu podjęcia wspólnych działań w budowaniu Małopolskiego Systemu Informacji Przestrzennej (MSIP). Z uwagi na rozróżnienie szczegółowości gromadzenia danych dla miasta i województwa, Małopolski System Informacji Przestrzennej dla miasta Krakowa został nazwany Miejskim Systemem Informacji Przestrzennej.

Przystąpiono do informatyzacji podstawowych baz tego systemu, do których zaliczono:

• osnowę geodezyjną,
• ewidencję gruntów i budynków,
• sieć ulic,
• ewidencję sieci uzbrojenia terenu,
• plan zagospodarowania przestrzennego,
• warstwy obejmujące środowisko przyrodnicze.

Budowa SIP dla miasta Krakowa ma już swoją historię. W 1992 r. rejestr opisowej ewidencji gruntów zastąpiono rejestrem komputerowym prowadzonym w systemie MSEG, a w 1994 r. rozpoczęto wdrażanie programu informatycznego ENIER_G (ewidencja nieruchomości gruntowej). Od 1996 r. część opisowa ewidencji gruntów dla całości Krakowa (ok. 155 000 działek, 96 000 jednostek rejestrowych) prowadzona jest w systemie informatycznym, którego podstawę stanowi baza danych ORACLE. Równocześnie były prowadzone prace, które obejmowały weryfikację danych dla jednostek rejestrowych, dla których od chwili transformacji części opisowej z MSEG do ENIER_G nie były wprowadzone zmiany. Sprawdzeniu podlegała zgodność danych zawartych w jednostkach rejestrowych z treścią ksiąg wieczystych lub zgodność zbioru dokumentów. Prace te są wstępem do synchronizacji rejestru ewidencji gruntów z rejestrem prawnym. Synchronizacja obu rejestrów jest prowadzona systematycznie od 1990 r., kiedy to, po zmianach ustrojowych, wydano akty prawne (ustawy) dotyczące mienia komunalnego, uwłaszczające przedsiębiorstwa państwowe, wyższe uczelnie, jednostki badawczo-rozwojowe, a od 1999r. tworzące mienie jednostek samorządu terytorialnego (wojewódzkie, powiatowe) i umożliwiające regulacje stanów prawnych dróg. Dzięki tym ustawom stany najbardziej nieczytelne i zagmatwane są skutecznie regulowane i tą drogą następuje restrukturyzacja zasobów informatycznych ze względu na własność.
Tworzenie systemu informacji przestrzennej to nie tylko przeniesienie na nośniki magnetyczne danych tworzących bazy tekstowe. To przede wszystkim stworzenie baz z danymi graficznymi, czyli zastąpienie map analogowych mapami numerycznymi jak również ich integracja z częścią opisową ewidencji (katastrem).
Prace nad stworzeniem mapy numerycznej ewidencji gruntów dla miasta Krakowa (252 obręby na powierzchni 32 684 ha) rozpoczęto od wykonania inwentaryzacji istniejących danych .dgn obsługiwanych programem MicroStation. Inwentaryzacja wykazała usterki typu „dziur” i „nakładek”, czyli braku styków pomiędzy granicami obrębów ewidencyjnych.
Ze względu na różnorodność danych źródłowych (materiału wyjściowego) do przekształcenia w postać numeryczną mapy analogowej dla każdego obrębu były opracowane warunki techniczne. W tworzeniu mapy numerycznej wykorzystano wszystkie istniejące operaty powiatowego zasobu geodezyjno-kartograficznego po uprzednim przeprowadzeniu ich weryfikacji i pozytywnym ich zaakceptowaniu. W okresie przejściowym, tj. do czasu opracowania mapy numerycznej, dla obrębów, w których brakowało tej mapy wykonano rastrowe mapy ewidencyjne oraz na bieżąco je aktualizowano danymi o nowych granicach działek z pomiarów uzupełniających przyjętych przez ośrodek dokumentacji geodezyjno - kartograficznej do powiatowego zasobu.
Po usunięciu wyżej przedstawionych niezgodności i usterek topologicznych warstwy klasoużytków przystąpiono do wprowadzania plików dgn programem EWID do bazy ORACLE. Program EWID v.3.0 posłużył do aktualizacji pełnej treści numerycznej mapy ewidencyjnej, a rysunek tworzony był w formacie wektorowym (dgn). Ważne są funkcje programu pozwalające zachować historię dotyczącą gromadzenia punktów, ich pochodzenie (pomiar bezpośredni, digitalizacja), jak również rodzaj stabilizacji.
Kraków posiada obecnie numeryczną mapę ewidencyjną pokrywającą całe miasto.
W ramach Miejskiego Systemu Informacji Przestrzennej wykonano cyfrową warstwę infrastruktury technicznej uzbrojenia terenu dla Nowej Huty, Śródmieścia oraz Krowodrzy i Podgórza. Całość przedsięwzięcia (pełne pokrycie numerycznej mapy uzbrojenia) było finansowane przez branże i koordynowane przez Głównego Specjalistę ds. MSIP w Urzędzie Miasta Krakowa. Prace ukończono w 2002 r. Dane cyfrowe o sieci uzbrojenia terenu są obsługiwane programem INFRA, który służy do tworzenia i aktualizacji danych w bazie ORACLE. Program INFRA pracuje w środowisku MicroStation na platformie systemu operacyjnego Windows NT i nowszych.
Z przedstawionej krótkiej charakterystyki sposobu pozyskiwania danych wynika, że ich gromadzenie w powiatowym zasobie geodezyjno-kartograficznym jest znaczące w tworzeniu systemu informacji przestrzennej. System informacji przestrzennej jest źródłem rzetelnej i aktualnej informacji, co stanowi kluczowe znaczenie dla wiarygodności danych. Można ją osiągnąć stosując programy zapewniające szybki i prosty sposób aktualizacji danych.
W Krakowie wdrożone programy: ENIER_G, EWID oraz INFRA zapewniają gromadzenie i aktualizację danych przestrzenno-opisowych zawierających informację dotyczącą ewidencji gruntów i budynków oraz treści obligatoryjnej mapy zasadniczej. Programy te umożliwiają ciągły i szybki dostęp do danych wielu użytkownikom pracującym równocześnie. Tak, więc bazy danych gromadzone i aktualizowane na bieżąco w Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej stały się źródłem dla zintegrowanej bazy danych MSIP. Architektura systemu oparta jest na rozproszonych bazach danych, w których znajduje się około 140 warstw informatycznych dla opisu 32684 ha powierzchni miasta, 155 000 działek, 124 000 budynków, 2 950 ulic, 750 000 mieszkańców. MSIP opisuje przedmioty i zjawiska występujące w przestrzeni geograficznej o stopniu szczegółowości odpowiadającym mapie w skali 1: 500. Zasilanie MSIP odbywa się w drodze automatycznego odświeżania bazy systemu przefiltrowanymi danymi z baz źródłowych, do których zalicza się:

• opisową i graficzną ewidencję gruntów i budynków,
• informatyczną warstwę infrastruktury,
• informatyczną warstwę graficzną osi i krawędzi ulic,
• hydrograficzną,
• warstwę miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Niezależnie od powyższych baz podstawowych, system dysponuje bazami tematycznymi utworzonymi dla potrzeb zarządzania:

• edukacyjną – określającą rozmieszczenie szkół podstawowych i średnich, a której utworzenie wymusiła reforma edukacji,
• zdrowia – określającą rozmieszczenie ośrodków zdrowia, szpitali, aptek, co zostało wykorzystane przy reformie służby zdrowia,
• ochrony środowiska – zawierającą strefy ochronne, obszary chronione, pomniki przyrody, uciążliwość autostrady,
• planowania przestrzennego – zawierającą kontur przeznaczenia, jego oznaczenie i granice oraz obszary strategiczne

Na szczególną uwagę zasługuje baza inwestycyjna. Baza inwestycyjna została stworzona w celu skoordynowania postępowań administracyjnych prowadzonych w różnych wydziałach, których efektem końcowym jest przygotowanie obszaru pod inwestycje miejskie takie jak:

• trasy (Zwierzyniecka, Pychowicka, Ciepłownicza,…),
• szybki tramwaj,
• inne planowane inwestycje.

Na replice bazy danych o ewidencji gruntów i budynków zaznaczono stany własnościowe nieruchomości, naniesiono linie zajętości terenu pod inwestycje zgodnie z decyzjami o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Materiały te są wykorzystywane przy określaniu terenów do:

• regulacji prawnych (ustalenia właścicieli, spadkobierców do wykupu lub wywłaszczenia),
• wyłączeń z produkcji rolnej,
• pozwoleń na budowę,
• nadania nazw projektowanym ulicom.