MISTRZOSTWA EUROPY W PIŁCE NOŻNEJ UEFA EURO 2012 W KRAKOWIE
Polska jako organizator Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 odniosła ogromny sukces na arenie międzynarodowej. Kraków, traktowany jako piąte miasto-gospodarz, przez niektóre media został uznany największym „wygranym” minionych mistrzostw. Wybrany jako centrum pobytowe i treningowe aż trzech reprezentacji (angielskiej, holenderskiej oraz włoskiej) bardzo dużo zyskał promocyjnie i wizerunkowo. Przedstawiciele wszystkich trzech drużyn zachwycali się Krakowem, podkreślając nie tylko jego walory kulturalne i turystyczne, ale także organizacyjne i sportowe.
O ogromnym sukcesie świadczą także liczby: 300 tys. turystów-kibiców przyjechało do Krakowa, ponad 130 tys. osób odwiedziło strefę Fun Kraków, ponad 120 wolontariuszy pomagało przy organizacji i koordynacji przedsięwzięć, 380 operacji lotniczych zostało wykonanych w Kraków Airport, ok. 600 polskich i zagranicznych dziennikarzy przyjechało do Krakowa, ok. 1,1 tys. policjantów i kilkuset przedstawicieli pozostałych służb pilnowało porządku i udzielało pomocy.
TROPHY TOUR
Mieszkańcy Krakowa mieli niepowtarzalną okazję obejrzenia z bliska kultowego Pucharu Henri Delaunaya – Trofeum Mistrzostw Europy UEFA EURO 2012 – 9 maja na placu Szczepańskim. Wydarzenie rozpoczął Adam Olkowicz Dyrektor turnieju UEFA EURO 2012 w Polsce, przekazując puchar w ręce Jacka Majchrowskiego Prezydenta Miasta Krakowa.
Kibice przez cały dzień mieli okazję, by zrobić sobie zdjęcie z pucharem. W programie zostały przewidziane również inne atrakcje m.in. pokazy sportowe i taneczne, występy artystyczne, spotkania z krakowskimi aktorami oraz piłkarzami Wisły Kraków i Cracovii.
Przy scenie wystawiona została także ścianka „Kraków Stolicą Sportu – powiedz tak”, na której znane osoby oraz mieszkańcy miasta składali podpisy – swoją aprobatę za kandydaturą Krakowa do tytułu Europejskiej Stolicy Sportu 2015.
WYDARZENIA ZWIĄZANE Z POBYTEM REPREZENTACJI W KRAKOWIE
1. DRUŻYNA NARODOWA ANGLII 6 – 25 CZERWCA 2012
Wybór naszego miasta przez Anglików to dowód na to, że Kraków ma bardzo dobrą bazę sportową, hotelową i turystyczną. Anglicy cenią krakowską gościnność, otwarcie i zaangażowanie. We wrześniu 2010 r. rozpoczęły się intensywne poszukiwania centrum pobytowego przez Federację Angielską. Wybór Krakowa był poprzedzony licznymi wizytami i spotkaniami. „Na każdym kroku spotykaliśmy niesamowicie miłych ludzi” – wypowiadał się o Krakowie przedstawiciel FA Fabio Capello. Podkreślał również, że miasto ma dobrą infrastrukturę sportową, położenie i bazę noclegową. Atmosfera Krakowa oraz jego zaplecze treningowe i noclegowe przekonało nawet najbardziej zdystansowanych Anglików.
Najważniejsi przedstawiciele Federacji Angielskiej, najbardziej znani piłkarze oraz ich rodziny przylecieli do Krakowa 6 czerwca 2012 r. Sportowcy oraz najważniejsi przedstawiciele federacji mieszkali w Hotelu Starym, ich osoby towarzyszące w Hotelu Pod Różą, natomiast oficjalne centrum prasowe mieściło się w Hotelu Andels.
7 czerwca w Galerii Sztuki Polskiej XIX w. odbył się bankiet powitalny reprezentacji Anglii zorganizowany przez Urząd Miasta Krakowa. W przyjęciu udział wzięli najważniejsi przedstawiciele władz miasta, administracji państwowej, przedstawiciele federacji piłkarskich, piłkarze, działacze UEFA, dyplomaci oraz dziennikarze. Przyjęcie rozpoczął hejnalista, który na powitanie drużyny angielskiej odegrał hejnał krakowski. Podczas oficjalnej części bankietu Prezydent Miasta Krakowa Jacek Majchrowski wręczył Adrianowi Bevingtonowi, przedstawicielowi Federacji Angielskiej prezent – obraz 3D ze znikającym i pojawiającym się pomnikiem Lenina na Alei Róż. Obraz był formą artystycznej metafory odnoszącej się do bazy treningowej drużyny angielskiej. Znikający Lenin miał stanowić analogię do zmieniającego się w świadomości mieszkańców i kibiców obrazu starego i zaniedbanego „Stadionu Miejskiego Hutnik Kraków”, który w dużej mierze dzięki zaangażowaniu finansowemu miasta i Federacji Angielskiej, został wyremontowany i dostosowany do międzynarodowych standardów. Ww. upominek spotkał się z bardzo pozytywną reakcją gości wspomnianego bankietu, a Nowa Huta stała się tematem rozmów nie tylko w kuluarach. Mówiono o niej także w polskich i zagranicznych relacjach prasowych i telewizyjnych z wydarzenia.
Prezydent Krakowa otrzymał od Federacji Angielskiej szklaną paterę. W drugiej części bankietu przy akompaniamencie zespołu jazzowego Tomek Grochot Quintet, goście mieli okazję do rozmów i poznania przedstawicieli federacji angielskiej oraz piłkarzy.
8 czerwca na stadionie Hutnika odbył się otwarty trening reprezentacji, w którym wzięło udział ok. 3 tys. kibiców. Federacja Angielska przygotowała kilka niespodzianek dla najmłodszych kibiców, wybranych wcześniej przez Com-Com Zone. Nie tylko wręczono im prezenty (gadżety sportowe), ale także po zakończeniu sesji treningowej, dzieci mogły wejść na murawę, by wziąć autografy od swoich ulubionych piłkarzy.
Trening, zgodnie z nowym zwyczajem, rozpoczął się od krakowskiego hejnału, granego z samego środka boiska. Na początku otwartej sesji treningowej piłkarze w towarzystwie dzieci rozłożyli banner z napisem „Dziękujemy za miłe powitanie w Krakowie”, co wywołało aplauz publiczności.
Po treningu 8 angielskich piłkarzy (m.in. John Terry, Steve Gerard, Ashley Cole) zgodziło się na odciśnięcie swoich stóp w specjalnie przygotowanej do tego formie. Odciski wraz z autografami piłkarzy zapoczątkują Aleję Gwiazd Futbolu w Krakowie.
17 czerwca na boisku Orlik przy szkole mistrzostwa sportowego (ul. Grochowska) odbył się finał turnieju UMBRO CUP. W wydarzeniu wzięli udział również zawodnicy reprezentacji Anglii, którzy wręczyli uczestnikom upominki, a także zmierzyli się z nimi w krótkim meczu pokazowym.
25 czerwca zakończyła się przygoda reprezentacji Anglii w Krakowie. Lwy Albionu wyjechały z Krakowa, po przegranym meczu w Doniecku. Pokonała ich wówczas drużyna Włoch.
Trwałą pamiątką po pobycie Anglików z pewnością będzie wyremontowany przez Piłkarską Federację Anglii i Gminę Miejską Kraków Stadion Miejski Hutnika na Suchych Stawach oraz wyposażenie, które reprezentacja pozostawiła po wyjeździe do Anglii.
Przed wyjazdem z Krakowa przedstawiciele Federacji podkreślali, że reprezentacja miała w naszym mieście doskonałe warunki do trenowania i odpoczywania. Atmosferą panującą w Krakowie podczas mistrzostw zachwyceni byli także dziennikarze, którzy przyjechali tutaj w ślad za swoimi zawodnikami.
2. DRUŻYNA NARODOWA WŁOCH 5 czerwca – 2 lipca
Włoska reprezentacja dotarła aż do finału Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012, zdobywając tytuł wicemistrza Europy. Włosi trenowali na Stadionie Miejskim Cracovii, a mieszkali w Hotelu Turówka położonym w sąsiedztwie Kopalni Soli w Wieliczce.
Włoskie miasteczko z kolei zwane Casa Azzurri (Błękitny Dom), czyli miejsce konferencji prasowych, zorganizowano w krakowskiej Rotundzie i klubie Żaczek. Casa Azzuri stała się także centrum spotkań piłkarzy, dziennikarzy, sponsorów i kibiców. W Błękitnym Domu stoisko informacyjno-promocyjne miał także Kraków, a consierge (pracownicy Urzędu Miasta Krakowa) codziennie pełnili w nim dyżury, dbając, by Włosi mieli dostęp do informacji o najważniejszych wydarzeniach w mieście oraz do jego oferty kulturalnej i turystycznej.
Włosi, jako jedyni, zorganizowali dwa treningi otwarte dla mieszkańców, które obejrzało ponad 11 tys. osób (na drugi zaproszono przede wszystkim dzieci i młodzież z krakowskich szkół). Pierwszy z nich odbył się 5 czerwca – w dzień przylotu drużyny do Krakowa. Trening rozpoczął się od części oficjalnej – Pani Magdalena Sroka, Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa powitała piłkarzy, przedstawicieli Federacji Włoskiej (FIGC) oraz kibiców.
7 czerwca w Casa Azzuri obył się bankiet powitalny drużyny Włoskiej, którego organizatorami byli Urząd Miasta Krakowa oraz Federacja Włoska. W przyjęciu udział wzięli najważniejsi przedstawiciele władz miasta, administracji państwowej, przedstawiciele zagranicznych federacji piłkarskich, piłkarze, działacze UEFA, dyplomaci oraz dziennikarze. Przyjęcie rozpocząło się od krakowskiego hejnału. Podczas części oficjalnej Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa Magdalena Sroka wręczyła przewodniczącemu Federacji Włoskiej prezent – symboliczną akcję Cracovii. Miasto Kraków otrzymało natomiast pamiątkową statuetkę. W drugiej części bankietu odbył się koncert zespołu „Latające Talerze”.
25 czerwca odbyły się tzw. krakowskie derby – pojedynek dwóch trenujących w naszym mieście drużyn – reprezentacji Anglii i Włoch. Mecz został wygrany przez Squadrę Azzurrę i umożliwił im dojście do finału, w którym zmierzyli się z reprezentacją Hiszpanii.
2 lipca odbyła się pożegnalna konferencja prasowa w Casa Azzurri. Włosi bardzo ciepło wypowiadali się o gościnności Polaków i Ukraińców. „Dzięki gorącemu dopingowi i ciepłemu przyjęciu cały nasz sztab, a przede wszystkim zawodnicy, czuli się tu jak u siebie w domu. Za wsparcie serdecznie dziękujemy" – podsumowali.
3. DRUŻYNA NARODOWA HOLANDII 4 - 18 czerwca
4 czerwca na lotnisku Balice Kraków Airport oficjalna delegacja władz miasta i województwa powitała drużynę oraz przedstawicieli federacji holenderskiej. Zgromadzone na płycie lotniska dzieci witały z entuzjazmem sportowców, machając na przemian chorągiewkami w polskich i holenderskich barwach. Każda drużyna witana była w taki sam sposób.
5 czerwca holenderscy piłkarze wzięli udział w otwarciu Orange Cruyff Court przy Szkole Podstawowej nr 93. Drużyna przekazała część swoich dochodów na rzecz budowy boiska. Inwestycja była współfinansowana przez Fundację Johana Cruyffa i Gminę Miejską Kraków reprezentowaną przez Zarząd Infrastruktury Sportowej.
6 czerwca na Stadionie Wisły odbył się, największy w historii Mistrzostw otwarty dla publiczności, trening – na trybunach oglądało go ponad 25 tys. osób. Holendrzy trenowali na Stadionie Miejskim im. Henryka Reymana, na centrum prasowe wybrali Hotel Kossak, a mieszkali w Hotelu Sheraton.
„Chcieliśmy zostać dłużej w Krakowie nie tylko po to, aby nadal uczestniczyć w turnieju EURO 2012, ale także dlatego, że naprawdę zakochaliśmy się w tym mieście. Kraków ma bardzo dobre recenzje w holenderskich mediach. Jesteśmy pewni, że pewnego dnia tu wrócimy” – podkreślali, po zakończeniu przygody z mistrzostwami, przedstawiciele holenderskiej federacji piłkarskiej.
Dla piłkarzy wszystkich reprezentacji przygotowane zostały tzw. „welcome packi”. Oprócz krakowskich gadżetów oraz materiałów promocyjnych o Krakowie i Małopolsce, znajdowały się w nich również czapki krakowskie. Przedstawiciele federacji oraz rodziny i osoby towarzyszące piłkarzy również otrzymały pakiety powitalne, a w nich m.in. specjalne wydanie miesięcznika „Karnet” poświęcone Euro w Krakowie.
FUN ZONE KRAKÓW NA BŁONIACH
W Krakowie, tak jak w pozostałych miastach-gospodarzach, utworzona została strefa publicznego oglądania meczów Fun Kraków. Znajdowała się w samym centrum miasta, między dwoma nowoczesnymi piłkarskimi stadionami (Wisły i Cracovii), a jednocześnie w miejscu kojarzącym się z naturalnym centrum rekreacji, sportu, dobrej zabawy i odpoczynku na łonie natury, czyli na krakowskich Błoniach.
Krakowska strefa to przede wszystkim miejsce, gdzie na dużym ekranie z doskonałą jakością dźwięku i przy specjalnie zaprojektowanym oświetleniu można było oglądać mecze rozgrywane w ramach Mistrzostw. Najwięksi fani futbolu mogli oglądać zmagania swoich faworytów ze specjalnej trybuny VIP.
W Fun Zone Kraków odbywały się również liczne atrakcje przeznaczone dla młodzieży oraz dorosłych fanów.
Podczas całych mistrzostw strefę łącznie odwiedziło ponad 130 tys. kibiców. W przerwach między oglądaniem meczów zorganizowano tu m.in. mistrzostwa w futbolu stołowym oraz dwa turnieje dziennikarskie. Fun Kraków wspierała również promocję idei kulturalnego kibicowania i szacunku dla różnorodności w ramach Programu Odpowiedzialności Społecznej UEFA EURO 2012TM RESPECT Diversity, realizowanego przez Stowarzyszenie „Nigdy Więcej‟ i sieć Football Against Racism in Europe (FARE). Za organizację strefy odpowiadała agencja Prowokator i Krakowskie Biuro Festiwalowe.
CENTRUM PRASOWE NA MAŁYM RYNKU
Do Krakowa przyjechało ponad 600 przedstawicieli mediów. Oprócz dziennikarzy z Anglii, Włoch i Holandii do naszego miasta trafiły także ekipy Al–Jazeery, a także dziennikarze z takich krajów jak Brazylia, Australia, Dania, Niemcy, Finlandia, Francja, Irlandia czy Ukraina. W Miejskim Centrum Prasowym na Małym Rynku akredytowało się blisko 400 polskich i zagranicznych dziennikarzy. Dzięki ich relacjom Kraków pojawia się w dziesiątkach tysięcy publikacji prasowych i internetowych. Wszyscy zgodnym chórem chwalili miasto za przygotowanie do imprezy oraz atmosferę jaka panowała w mieście w czasie EURO. Wielu z nich wzięło także udział w dodatkowych, bezpłatnych, atrakcjach m.in. w spływie Dunajcem, wycieczce rowerowej po Krakowie i locie balonem widokowym.
Miejskie centrum prasowe było czynne w godzinach 8.00-22.00. Zostało w nim przygotowanych ok. 20 stanowisk do pracy. Dziennikarze otrzymywali codziennie informacje dot. wydarzeń kulturalnych i turystycznych odbywających się w Krakowie.
KRAKOWSCY KIBICE
Drużynie narodowej Polski oraz reprezentacjom, które gościły w Krakowie kibicował również Adam Mickiewicz. Jego pomnik, znajdujący się na Rynku Głównym, w dniach meczów dekorowany był kotylionami w barwach narodowych oraz w barwach reprezentacji trenujących w Krakowie.
Nie można też zapomnieć o wyjątkowej mieszkance krakowskiego ZOO – słonicy o imieniu Citta, która podobnie jak ośmiornica Paul typowała wyniki meczów. Wprawdzie nie miała odwagi wskazać na przegraną reprezentacji Polski, ale wiele wyników wytypowała bezbłędnie.
CIĄGŁY DOSTĘP DO INFORMACJI
Każdy kibic, który przyjechał do Krakowa, mógł skorzystać z bardzo dobrze działającej sieci informacji turystycznej InfoKraków. W zaplanowaniu wycieczki po regionie pomagali także wolontariusze i pracownicy MSIT (Małopolskiego Systemu Informacji Turystycznej). Podczas mistrzostw prowadzona była kampania promocyjna MSIT „WAY TO GO. Małopolska, Kraków Dobrze Trafisz!”. Informacje dotyczące bazy noclegowej i atrakcji kulturalnych i sportowych w Krakowie można było znaleźć na oficjalnych portalach dedykowanych EURO 2012: Polish Pass oraz Polish Guide, a także w specjalnym wydaniu miesięcznika Karnet.
Z myślą o kibicach i mieszkańcach na oficjalnej stronie miasta www.krakow.pl została utworzona zakładka dedykowana EURO 2012 w Krakowie, w której zostały umieszczone praktyczne informacje o mieście, a także ciekawostki dotyczące związków Krakowa z Anglią, Holandią i Włochami. Stronę www.krakow.pl, na której na bieżąco publikowane były komunikaty dotyczące mistrzostw oraz najważniejszych wydarzeń w Krakowie, w ciągu miesiąca odwiedziło ponad 1,5 mln osób.
SUKCES TURYSTYCZNY KRAKOWA
Z 300 tys. kibiców-turystów odwiedzających Kraków ok. 200 tys. to goście z zagranicy.
Wśród nich przodowali Brytyjczycy (ponad 30%) oraz Irlandczycy i Niemcy. Goście z Polski to w większości sąsiedzi z województwa śląskiego (ponad 42%), w dalszej kolejności małopolskiego i mazowieckiego. Średnia długość pobytu turystów zagranicznych wynosiła aż 7 dni, a krajowych – 5 dni. Zdecydowana większość ankietowanych (84%) uznała, że Kraków powinien być gospodarzem EURO 2012. Zdaniem pytanych w Krakowie czuć było atmosferę EURO. Goście bardzo pozytywnie wyrażali się o naszym mieście. Ponad 90% wszystkich kibiców-turystów twierdzi, że poleci Kraków znajomym. Niemal wszyscy deklarują, że przyjadą jeszcze raz do Krakowa.
WOLONTARIAT
W Krakowie również został powołany program wolontariatu w przestrzeni publicznej, który został zrealizowany przez Urząd Miasta Krakowa oraz Urząd Marszałkowski. Projekt zakładał zaangażowanie do pracy podczas trwania turnieju ok. 127 wolontariuszy. Najwięcej bo 32 osoby pomagały w punktach sieci InfoKraków, kolejne 23 w Miejskim Centrum Prasowym na Małym Rynku i Centrum Wolontariatu. Natomiast na terenie Kraków Airport pracowało 27 wolontariuszy, w strefie Fun Kraków 22, a na dworcach RDA i PKP – 23 osoby. Stroje dla wolontariuszy, składające się z koszulki, kurtki, czapeczki oraz torby, ufundował Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Do głównych obowiązków wolontariuszy należało pomaganie kibicom, udzielanie informacji, dystrybucja materiałów informacyjnych. Przed rozpoczęciem pracy każdy z nich przeszedł odpowiednie szkolenia.
EKSPANSJA KULTURY
Mimo że wydarzenia sportowe zdominowały w tym czasie Polskę, Kraków nie zapomniał o kulturze. Dla mieszkańców i gości, którzy chcieli skorzystać również z atrakcji kulturalnych, Kraków przygotował bogatą ofertę. Były to m.in.:
1. Wystawa Do przerwy 0:1. Piłka nożna w PRL w Muzeum PRL-u, (11 maja – 30 czerwca)
2. Miesiąc Fotografii w Krakowie (17 maja – 17 czerwca)
3. Wystawa Sport w sztuce w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (19 maja – 30 września)
4. Projekt Futbol w kulturze i sztuce realizowany przez Dom Norymberski w Krakowie (25 maja – 13 lipca)
5. Krakowski Festiwal Filmowy (29 maja – 3 czerwca)
6. Święto Miasta (2 – 5 czerwca)
7. Parada Smoków (2 – 3 czerwca)
8. Opera Rara (6 czerwca)
9. Pochód Lajkonika (14 czerwca)
10. Grolsch Art Boom Festiwal (15 – 29 czerwca)
11. Letni Festiwal Opery Krakowskiej (15 czerwca – 5 lipca)
12. Krakowska Noc Teatrów (16 czerwca)
13. Jarmark Świętojański (19 czerwca – 1 lipca)
14. Festiwal Kultury Żydowskiej (29 czerwca – 8 lipca)