NOC POEZJI 2015

BAŚNIE, BAJKI, BAJECZKI…

5. edycja

3/4 X 2015

BAŚNIE, BAJKI, BAJECZKI to hasło przewodnie tegorocznej 5. NOCY POEZJI, projektu promującego literaturę, i jej bohaterów – symboliczne postacie bajkowe i literackie, w nowych kontekstach i odsłonach, który zostanie zrealizowany w dniach 3/4 X 2015 r.

 

Myśl przewodnia, temat niezwykle wdzięczny, stanie się pretekstem do ożywienia bohaterów baśni i bajek stworzonych na przestrzeni wieków przez Braci Grimm, Hansa Christiana Andersena, Marię Konopnicką, Ignacego Krasickiego, Adama Mickiewicza, Antoniego De Saint-Exupéry, przeniesienie ich w przestrzeń współczesnego świata i osadzenie w problemach współczesnych pokoleń, poprzez wykorzystanie utworów współczesnych twórców i artystów.

 

Wszystkim znane są baśniowe postacie Czerwonego Kapturka, Tomcia Palucha czy Dziewczynki z zapałkami. Znamy historię przyjaźni Małego Księcia z Lisem i Różą. Wciąż budzą refleksję słynne bajki z morałem Ignacego Krasickiego czy Adama Mickiewicza. Motywy i postacie baśni i bajek są nieustająco przetwarzane i na nowo odczytywane przez współczesnych autorów, a także aplikowane do nowych kontekstów i nowych znaczeń w zglobalizowanym świecie.

 

Baśnie i bajki to swego rodzaju zbiorowa pamięć, archiwum, w którym przetrwały relikty historycznej przeszłości, zapis mądrości przekazywanych z pokolenia na pokolenie. W potocznym rozumieniu przekaz bajkowy to wyraz odwiecznej tęsknoty człowieka za szczęściem i sprawiedliwością, nośnik pouczeń, lub źródło relaksu, wzruszeń i marzeń pozwalających oderwać się od rzeczywistości.

 

W baśniach dominują elementy fantastyki i folkloru, często osnutego na legendach i podaniach. Opowiadają o cudownych zdarzeniach, nadnaturalnych postaciach i zjawiskach, działaniu sił nadprzyrodzonych. Bohaterowie baśni swobodnie przekraczają granice między światem realnym a światem, w którym tracą znaczenie zasady logiki. To w świecie baśni rozgrywa się nieustająca walka dobra ze złem, w której uczestniczą krasnoludki, skrzaty, wróżki i czarownice, trolle, dobre i złe duchy, królewny i rycerze. Triumfuje zawsze dobro, za którym człowiek tęskni od wieków. To baśnie i bajki utrwalają niepisane normy moralne.

 

Motywy i postacie baśni (gatunek epicki) i bajek (liryka, wiersz) są powszechnie obecne w naszej pamięci, znają je nie tylko dzieci ale i dorośli, odwołują się do nich pisarze i poeci, dramatopisarze, malarze, rzeźbiarze, muzycy, filmowcy. Ich uniwersalizm i ponadczasowość przesądzają o ich popularności.

 

Ze względu na uniwersalność problematyki, projekt będzie adresowany do wielu zróżnicowanych grup odbiorców. Jego celem będzie zarówno prowokowanie do dyskusji oraz integracja środowisk twórczych i artystycznych, instytucji kultury i organizacji pozarządowych, wydawców i księgarzy, mieszkańców oraz odwiedzających Europejskie Miasto Literatury UNESCO gości, wokół nieustająco inspirujących, znanych powszechnie postaci i motywów wywodzących się z baśni i bajek. Przywołanie i ożywienie bohaterów bajek i baśni w przestrzeni historycznego miasta Krakowa – Miasta Literatury UNESCO w roku 2015 to szczególny sposób uczczenia przypadających na ten rok rocznic związanych z twórcami ich pierwowzorów, a także wsparcie praktyk czytelniczych.

 

W 2015 r. będziemy bowiem obchodzić 280. rocznicę urodzin IGNACEGO KRASICKIEGO poety i bajkopisarza, autora bajek z morałem i zwierzęcym bohaterem (słynne Ptaszki w klatce, Przyjaciele, Jagnię i wilcy, Lew i zwierzęta), 160. rocznicę śmierci ADAM MICKIEWICZA; 230. rocznicę urodzin JACOBA GRIMMA (ur. 1785), który wspólnie z bratem Wilhelmem zebrał i wydał tłumaczone na wiele języków baśnie dla dzieci (m.in. Kopciuszek, Czerwony Kapturek, Królewna Śnieżka, Tomcio Paluszek), a także 210. rocznicę urodzin HANSA CHRISTIANA ANDERSENA (ur. 1805 r.) duńskiego pisarza, autora znanych na całym świecie literackich baśni dla dzieci (m.in. Brzydkie kaczątko, Dziewczynka z zapałkami, Calineczka, Królowa Śniegu), wreszcie 115. rocznica urodzin ANTOINE DE SAINT-EXUPÉRY (ur. 1900), autora poetyckiej baśni Mały książę, należącej do arcydzieł literatury światowej. W 2015 roku przypada także 105. rocznica śmierci MARII KONOPNICKIEJ (ur. 1798) autorki baśni O krasnoludkach i o sierotce Marysi.

 

Propozycje niskobudżetowych projektów do realizacji w ramach 5. edycji Nocy Poezji, zawierające opis koncepcji projektu oraz kalkulację kosztów, można przesyłać do Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMK do dnia 10 maja 2015 r. (adres: Plac Wszystkich Świętych 11, 30-004 Kraków z dopiskiem NOC POEZJI 2015 lub złożyć na dzienniku podawczym w Magistracie: Plac Wszystkich Świętych 3-4). Dodatkowe informacje można uzyskać pod tel. 12 61 61 917.